Ook RNA-methylering bepaalt expressie van genen, maar hoe?

Eiwitproductie

Via boodschapper-RNA worden stukjes DNA in het ribosoom omgezet in eiwitten (afb.: vib.be)

Ooit ten tijde van het ontrafelen van de opbouw van het menselijk genoom zo’n twintig jaar geleden leefde de gedachte, ook onder wetenschappers, dat we daarmee de ‘handleiding’ van het (menselijk) leven hadden ontcijferd. Niets is minder waar. Genexpressie, welke gen is actief en in welke mate, speelt een wezenlijke rol in het proces dat we leven noemen. Nu hebben onderzoekers rond Chuan He van de universiteit van Chicago wat meer zich gekregen op een van de processen die de genexpressie sturen: de RNA-methylering. Lees verder

Weer een mechanisme ontdekt voor kanker (?)

Celdeling: mitose en meiose

Mitose is de gewone celdeling. Meiose is de rijpingsdeling van geslachtscellen.  Beide delingen komen voor bij eukaryote cellen zoals ook zoogdieren hebben. De binaire deling (links) komt voor bij prokaryote cellen als bacteriecellen (afb: WIkiMedia Commons)

Onderzoekers van de universiteiten van Göttingen en van Koblenz zouden weer een mechanisme hebben ontdekt waardoor cellen verworden tot kankercellen, waarvoor de ‘regels’ voor gezonde celdeling niet langer gelden. Het zou gaan om de vermeerdering van het aantal startplaatsen die normaal zorgen voor een correct aantal chromosomen in de cellen die ontstaan uit celdeling. Daardoor wordt de genetische informatie min of meer lukraak over de chromosomen en kan zelfs het aantal chromosomen afwijken van die in gezonde cellen. Lees verder

Muisjes genetisch ‘verjongd’ (?)

Celveroudering tegengaan

Celveroudering zou zowel genetisch (zie boven) als ‘mechanisch’  (zie Geleerd Uitschot) zijn tegen te gaan. Het harde bewijs is nog niet geleverd (afb: Salkinstituut/Cell)

Het bedrijf Rejuvenate Bio uit San Diego meldt op bioRxiv, in nog niet beoordeelde voorpublicatie, dat oudere muisjes na een genetische behandeling met drie zogeheten Yamanka-factoren (SKO)van de vier groeifactoren gebruikt voor het ‘herprogrammeren’ van cellen, nog achttien weken leefden, terwijl de controlegroep gemiddeld niet verder kwam dan negen weken. In Cell publiceerden onderzoekers onder aanvoering van Jae-Hyun Yang van de Harvarduniversiteit een artikel over het testen van een theorie van zijn mentor David Sinclair over veroudering, waarbij ook de OSK-factoren een hoofdrol speelden. Lees verder

‘Nieuwe’ genschaar zou iets kunnen betekenen voor virusdiagnoses

Cas12a2

Zo stellen Dmytrenko c.s. zich voor dat Cas12a2 (de ‘hamburgers’) functioneert (afb: Dmytrenko et. al.)

Cas9 is voor bezoekers van dit blog inmiddels een bekende. Dit van bacteriën geleende eiwit fungeert als genschaar. Daarmee kan, met nog wat andere ingrediënten, het genoom worden bewerkt. Deze genschaar is inmiddels vrij populair, maar andere bacteriestammen gebruiken andere Cas-eiwitten. Onderzoekers hebben ontdekt dat de genschaar Cas12a2 door virussen besmette cellen uit de roulatie haalt. Die eigenschap zou iets kunnen betekenen voor het stellen van diagnoses en wellicht meer dan dat. Lees verder

Methode ontwikkeld om te achterhalen wat cellen ‘uitvoeren’

10x Genomics

10xgenomics.com

Met de nieuwe methode zou met grote nauwkeurigheid zijn te bepalen wat in een weefsel de genactiviteit is van de diverse cellen en welke eiwitten er aan het werk zijn. Het een is natuurlijk gekoppeld aan het ander, maar het lijkt me voor onderzoekers erg handig, zeker als je het ‘plaatje’ ziet van zieke organen/weefsels en gezonde. Lees verder

Is het ‘overgangsorganisme’ gevonden naar de eukaryote wereld?

Lokiarchaeum ossiferumarcheon

Het gekweekte Lokiarchaeum ossiferumarcheon (afb: Thiago Rodrigues-Oliveira/Univ. van Wenen)

Een vreemd micro-organisme met tentakels zou wel eens de zogeheten Asgardmicrobe kunnen zijn, een organisme dat de overgang van de eenvoudige cellen naar complexe eukaryote cellen mogelijk zou hebben gemaakt. Overigens was er al eerder zo’n organisme gevonden, maar er bleven twijfels over de genen die aan dat Asgardorganismen werden toegeschreven.
Lees verder

Hoe de kwantumtheorie en het leven elkaar tegenkomen

Protonenoverdracht in DNA

Protonen (H-kernen) wandelen soms over de bindingen tussen de twee DNA-strengen. Dit namen de onderzoekers mee in hun kwantumchemische berekeningen (afb: Nature)

Ergens ontmoeten de kwantumwereld en het (ook mikroskopische) leven elkaar, maar ik (=as=totale leek) heb nooit geweten dat er ook kwantumbiologen zijn. Die zijn er, tenminste aan de universiteit van Surrey (Eng). Die kwamen tot de conclusie dat enzymen die verantwoordelijk zijn voor de celdeling weleens mutaties zouden kunnen veroorzaken. Oftewel: hoe kom ik van kwantum op bio en terug? Lees verder

Weer een knop om bij de CRISPR-methode aan te draaien: hoeveelheid

Programmeren van cellen

Cellen zijn te ‘programmeren’ (afb: MIT)

Onderzoekers van het MIT in Cambridge (VS) hebben voor het CRISPR-genoombewerkings-systeem een manier ontwikkeld om heel precies de aanmaak van ook synthetische eiwitten te kunnen regelen in zoogdiercellen.
Het zou volgens William Chen een heel betrouwbaar systeem zijn. “Dat is te gebruiken voor een verscheidenheid aan biomedische toepassingen in verschillende celtypen.” Hij werkt overigens tegenwoordig aan de universiteit van Zuid-Dakota. Lees verder

Hoe vinden cellen de juiste medecellen?

Rijpende eicel

Een rijpende eicel (afb: Weichselberger et.al)

Het begint allemaal met een bevruchte eicel die zich deelt in dezelfde type cellen enzovoort  totdat er verschillen optreden. Dat is het intrigerende begin van wat we vrucht of embryo noemen. Uiteindelijk groeit uit dat klontje identieke cellen een organisme met honderden verschillende celtypen. Dat is op zich al opzienbarend, maar hoe vinden de juiste celtypen elkaar en ontwikkelen die zich tot organen en andere weefsels? Onderzoeksters bekeken die ontwikkeling aan de hand van rijpende eicellen bij fruitvliegjes (een belangrijk proefdiertje of Drosophila melanogaster in het Latijn). Het schijnt iets met de onderlinge aantrekkingskracht tussen cellen te maken te hebben , concludeerden ze, waarbij het eiwit EYA een doorslaggevende rol lijkt te spelen. Lees verder

Via truc laat cel eiwitten met genintstructies binnen

RNA-splitsing

RNA-splitsing. De term splitsing (Engels splicing) is afkomstig van het splitsen van touw (om er een stuk aan te breien) (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoekers hebben een truc bedacht om cellen zover te krijgen dat ze eiwitten met ‘geninstructies’ binnen laten via een normaal, natuurlijk proces. Daardoor maken die cellen eiwitten aan die de cel zelf niet aanmaakt door een genetische afwijking. Daarmee zou een nieuwe methode ontwikkeld zijn om genetische ziektes te lijf te gaan met gentherapieën. De onderzoekers denken dan aan ziektes als Alzheimer, sommige vormen van kanker en blindheid. Lees verder