Onderzoekers van de universiteit van Tel Aviv zouden voor het eerst een werkend RNA-vaccin hebben ontwikkeld tegen een bacterie. De bacterie in kwestie veroorzaakt de pest (Yersinia pestis). Die schijnt in toenemende mate ongevoelig te zijn voor antibiotica.

RNA-vaccins zijn inmiddels succesvol tegen virussen, maar voor bacteriën waren die nog niet ontwikkeld (zo begrijp ik=as). Virussen zijn makkelijk te bestrijden met RNA-vaccins, want die zijn afhankelijk van de ‘eiwitmachine’ van hun gastheer voor de aanmaak van de viruseiwitten. Bacteriën produceren hun eiwitten zelf.
Bij proefdieren bleek het ontwikkelde vaccin 100% effectief tegen het (ook) voor de mens dodelijke organisme. De onderzoekers stellen dat relatief snel soortgelijke vaccins kunnen worden ontwikkeld tegen ziekteverwekkende bacteriën, hetgeen niet onbelangrijk is aangezien steeds meer bacteriën niet meer gevoelig zijn voor steeds meer antibiotica.
Boodschapper-RNA (bRNA) is tegen virussen vrij effectief en handzaam. “Die kun je vrij snel ontwikkelen”, zegt Edo Kon. “Als je eenmaal de DNA- of RNA-sequentie van een virus hebt zoals van het coronavirus dan kun je snel een klinische proef doen. Bij corona duurde dat 63 dagen. Tot nu toe werd aangenomen dat bRNA-virussen voor bacteriën ondoenlijk waren. Wij bewijzen dat het ontwikkelen van een 100% effectief vaccin voor een dodelijke bacterie mogelijk is.”

Bij virussen codeert het bRNA in het vaccin voor een viruseiwit dat vervolgens door het afweersysteem wordt ‘opgepikt’ en een afweerreactie oproept. Kon: “Bacteriën maken hun eigen eiwitten aan en aangezien bacteriën en mensen evolutionair verschillende wegen hebben bewandeld verschillen de bacterie-eiwitten van de menselijke eiwitten, zelfs als ze in basis dezelfde sequentie (volgorde van aminozuren; as) hebben.”
“Onderzoekers hebben geprobeerd die bacterie-eiwitten in menselijke cellen te laten aanmaken maar die eiwitten geven maar een geringe vorming van antilichamen en dus weinig bescherming”, gaat de onderzoeker verder. “Ondanks dat de bacteriële eiwitten in wezen gelijk zijn aan die welke gesynthetiseerd zijn in het lab op basis van dezelfde syntheseinstructies, ondergaan die eiwitten in mensencellen aanzienlijke veranderingen zoals de toevoeging van suikers als ze afgescheiden worden door de menselijke cellen.”
Om daar een mouw aan te passen ontwikkelden de onderzoekers een methode waarbij die ‘nabewerking’ van het eiwit wordt overgeslagen in de cellen. Dat bleek een mooie afweerreactie op te leveren. Die eiwitten leken op de bacterie-eiwitten, dus. Om de stabiliteit van dat eiwit nog te vergroten zodat het eiwit niet te snel uit elkaar valt, werd aan dat bacterie-eiwit een stukje menselijk eiwit geplakt. Tezamen gaf dat een volwaardige afweerreactie.

Antibioticaresistentie

Kons baas Dan Peer stelt dat het overmatig gebruik van antibiotica, met name ook in de veeteelt, de dreigende antibioticacrisis heeft veroorzaakt. Allerwegen wordt er gezocht naar alternatieven zoals bacteriedodende virussen (bacteriofagen). “Resistente bacteriën zijn al een bedreiging voor de mens wereldwijd”, zegt hij.

“Nieuwe vaccins zouden een antwoord kunnen zijn voor dit probleem. Bij ons onderzoek hebben we dat vaccin uitgeprobeerd op proefdieren. Binnen een week stierven alle niet ingeënte dieren, terwijl de ingeënte gezond bleven. Een dosis bleek twee weken later nog volledige bescherming te geven. Zoiets is cruciaal in de bestrijding van bacteriële pandemieën. We hebben een manier ontwikkeld om snel en veilig bRNA-vaccins te ontwikkelen (tegen bacteriën; as).”

Bron: Alpha Galileo