Categorie archieven: De cel

‘Verkeersagent’ in cel is chaotisch maar razendsnel

Geplaatst op door
Beantwoorden
FG-Nup, de flexibele eiwtherkenner en verkeersagent

Verkeersagent FG-Nup heeft een razendsnelle edoch fexibele sleutel om eiwitten (NTR) te herkennen. Links de gebruikte onderzoekmethodes (afb: Cell)

In de cel is het een zooitje. Vele duizenden eiwitten wirrelen er door elkaar en houden toch, onder veel meer, de communicatie in stand tussen de kern en de rest van de cel. Hoe komt het dat die wirwar er toch voor zorgt dat er op tijd maatregelen genomen worden tegen, bijvoorbeeld, ongewenste verbindingen die de cel zijn binnengedrongen? Met behulp van deels computersimulatie, deels experimenten, denken onderzoekers nu het antwoord op die vraag te kennen. Het zeer bewegelijke eiwit FG-Nup kan zich binnen een miljardste seconde (zwak) hechten aan zogeheten kerntransportreceptoren (NTR) en zo bepalen of zogeheten transportreceptoren de poriën van het kernmembraan mogen passeren. FG-Nup fungeert in die communicatie als een soort verkeersagent. Lees verder →

Menselijke zaadcellen in het lab gemaakt

Geplaatst op door
Beantwoorden
Zaadcel uit het lab

Een in het lab ‘gefabriceerde’ zaadcel (foto: Marie-Hélène Perrard, CNRS/Kallistem)

De Franse onderzoekers Philippe Durand en Marie-Hélène Perrard van het biotechbedrijf Kallistem in Lyon zeiden eerder dit jaar dat ze menselijke zaadcellen hadden gekweekt in het lab. Op die techniek hebben ze inmiddels een octrooi verworven. Lees verder →

Creatief met klittenband

Geplaatst op door
Beantwoorden
hartweefsel gegroeid op klittenband

Met behulp van biologisch afbreekbaar klittenband zijn stukjes hartweefsel te kweken en wellicht in de toekomst hele organen (afb: eye of science/SPL)

Je hoeft als onderzoeker niet van die heel ingewikkelde dingen te doen om een stukje in een krant (of op een blog) te krijgen. Wees creatief met klittenband. Onderzoekers zijn er in geslaagd met de haken en ogen van klittenband een meerlaags pompend stukje hartweefsel te bouwen, dat, bijvoorbeeld, gebruikt kan worden voor de reparatie van beschadigd hartweefsel (is het idee).
Lees verder →

Differentiatie stamcellen van muizen te sturen (met licht)

Geplaatst op door
Beantwoorden
Van stamcel naar zenuwcel

De lengte en de kracht van het signaal zetten een stamel aan zich te differentiëren tot (in dit geval) een zenuwcel. Andere signalen worden genegeerd. (afb: Cell)

Het blijkt dat stamcellen van muisjes zich een bepaalde ontwikkeling op laten sturen door lichtsignalen. Daarvoor moest natuurlijk eerst genetisch wat geknutseld worden. In dit geval werd het gen Bnr2 gevoelig gemaakt voor blauw licht. Bij de juiste signalen ontstonden uit de stamcellen zenuwcellen (artikel als pdf-bestand). Het is voor de onderzoekers natuurlijk aardig om een manier te vinden stamcellen een bepaalde kant op te sturen. De onderzoekers dromen al met verschillende lichtsignalen complexe weefsels als organen te kunnen maken. Lees verder →

Weesgenen vinden hun oorsprong in niet-coderend DNA

Geplaatst op door
Beantwoorden

DNANieuwe genen ontstaan uit oude, is de laatste 40 jaar het idee. Je kunt ze via een soort stamboom terugvoeren naar de ‘stamvader’. Bij sommige genen lukt dat echter niet. Het probleem van die weesgenen heeft (sommige) genetici jarenlang beziggehouden. Pas de laatste twee jaar is daar ietsje meer klaarheid over gekomen. Veel van die wezen zouden hun oorsprong vinden in het niet-coderende DNA (het troep-DNA). Ooit werd dat voor onmogelijk gehouden, maar inmiddels zijn er genetici die denken dat dit vrij normaal is. Vorige maand presenteerde de Spaanse evolutionair bioloog Mar Albà op een bijeenkomst in Wenen een lijst van 600 mogelijk nieuwe genen bij de mens. Lees verder →

Cellen chemisch te veranderen in andere typen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Hersencellen

Huidcellen zijn met behulp van een ‘cocktail’  te veranderen in hersencellen (foto: Wenxiang Hu)

Twee Chinese onderzoeksgroepen hebben, onafhankelijk van elkaar, huidcellen chemisch veranderd in zenuwcellen. De ene groep onder aanvoering van Gang Pei van het instituut voor biologie in Sjanghai gebruikte daarvoor menselijke cellen, de andere groep van de universiteit van Peking, gebruikte voor haar experimenten muizencellen. Overigens blijkt het van type veranderen van cellen in de natuur geen onbekend verschijnsel. Lees verder →

Kunstmatig ribosoom gemaakt

Geplaatst op door
Beantwoorden
Ribosoom

Het ribosoom is zelf opgebouwd uit eiwitten en stukken RNA

Onderzoekers van de universiteit van Illinois in Chicago en de Northwestern-universiteit (VS) hebben een ribosoom in elkaar geknutseld dat haast als een echte eiwitfabriek werkt. Een ribosoom fabriceert in een cel eiwitten op instructie van RNA dat op zijn beurt weer is gekopieerd van een stukje DNA. Het kunstmatige ribosoom zou gebruikt kunnen worden voor het maken van medicijnen of andere biomaterialen en bovendien het inzicht in de werking van dat organel kunnen vergroten, stellen de onderzoekers. Lees verder →

Eiwitcomplex helpt bij chromosoomvorming

Geplaatst op door
Beantwoorden
Condensine helpt bij chromosoomvorming

Een eiwitcomplex (condensine) ‘herkent’ ontwonden DNA en herstelt de dubbele helixstructuur. Dat schijnt wezenlijk te zijn voor de chromosoomvorming (afb: Takashi Sutani)

Het DNA in onze cellen is op gedeeld in chromosomen. Mensen en andere zoogdieren hebben daar paren van: het ene deel krijgen we van onze moeder het andere van onze vader. Een mens heeft 23 paren (dus 46 chromosomen), waarbij de man is ‘behept’ met een Y-chromosoom tegenover een X-chromosoom. Hoe chromosomen ontstaan schijnt nauwelijks onderzocht te zijn.  Onderzoekers van de universiteit van Tokio zijn dat proces eens gaan bestuderen. Het blijkt dat een eiwitcomplex (condensine) een actieve rol speelt bij de chromosoomvorming. Een tipje van de sluier. Lees verder →

Een Van Dale van de communicatie tussen cellen gemaakt

Geplaatst op door
Beantwoorden
Communicatie tussen cellen

Er vindt een levendig berichtenverkeer plaats tussen de dieverse cellen in ons lichaam (afb: RIKEN-instituut)

Onderzoekers va, onder meer, het Japanse RIKEN-instituut hebben een soort verklarend woordenboek gemaakt van de communicatie tussen cellen. Een menselijk lichaam zou er zo’n  40 biljoen hebben, cellen. Ze deden dat door systematisch de relaties tussen ‘boodschappers’ zoals insuline en interferon en de receptoren te analyseren. Ze hebben zo’n kleine 2000 boodschapper/receptor-paren bekeken tussen 642 boodschappers en 589 receptoren. Dat geeft een beeld van hoe de rond belangrijkste 140 menselijke cellen in ons lichaam zich met elkaar verstaan. Lees verder →

Iets meer bekend over bloedstamcellen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Bloedcellen

Vlnr: rode bloedcel, bloedplaatje en witte bloedcel

Bloedstamcellen houden domicilie in het beenmerg. Van daaruit verzorgen ze de vernieuwing van de bloedcellen, vele miljoenen nieuwe bloedcellen per dag. Hoe die bloedstamcellen functioneren en hoe ze zich ontwikkelen is nog maar mondjesmaat bekend. Amerikaanse onderzoekers hebben een tipje van de nog steeds immense sluier opgelicht door een relatie tussen enkele genen en de ontwikkeling en het onderhoud van  bloedstamcellen bloot te leggen.
Lees verder →