CRISPR-Cas9-methode zou geen genetische manipulatie zijn

Aradopsis (zandraket?)

De ‘steen des aanstoots’: een plant uit het Aradopsis-geslacht waartoe onder meer de zandraket behoort (foto: Stefan Jansson)

We hebben het hier vaker gehad over de van bacteriën geleende CRISPR-Cas9-methode om heel precies DNA te bewerken. Dat lijkt me genetische verandering of, zo je wilt, manipulatie, maar nu heeft de Zweedse Landbouwraad anders beslist: met CRISPR-Cas9-methode bewerkte organismen vallen niet per se onder de genetisch veranderde organismen. Dat is niet onbelangrijk, omdat de EU nogal terughoudend is bij het toelaten van genetisch gemanipuleerde planten. Mij lijkt het een strijd tussen haarklovende rechtsgeleerden. Het is duidelijk dat hier op een niet natuurlijke manier wordt gesleuteld aan het genoom, toch? De Landbouwraad boog zich over de zaak naar aanleiding van vragen van onderzoekers van de universiteiten Umeå en Uppsala. Lees verder

Planten resistent te maken met bacterieel afweersysteem

Appelmozaïekziekte

De appelmozaïekziekte wordt door virussen veroorzaakt

Er wordt heel wat genetisch sleutelwerk verricht om planten resistent te maken tegen allerlei dreigingen. Nu lijken onderzoekers van de Koning Abdoela-universiteit in Saoedi-Arabië. Ze leenden daartoe een bacterieel afweersysteem, het inmiddels befaamde Cas9-enzym, en plantten het bijbehorende gen over in het genoom van een tabaksplant (zou niet mijn eerste zorg zijn). Daarmee zouden de planten ongevoelig worden voor virusaanvallen. Lees verder

Groep onderzoekers pleit voor knutselen aan embryo’s

Ongeboren kind

Vijfdemaands vrucht (?)

Een paar dagen nadat een groep onderzoeks-organisaties in Groot-Brittannië heeft opgeroepen tot een openbare discussie over het genetisch veranderen van embryo’s komt een aantal mensen, die zich tooit met de naam Hinxton-groep, met een rapport waarin gepleit wordt voor het knutselen aan de genen van embryo’s, zo meldt de Britse omroeporganisatie BBC. De groep, die bestaat uit onderzoekers, ethici en politici, acht dat essentieel en enorm belangrijk. De groep is er niet voor dat er nu gemanipuleerde baby’s worden geboren, maar denkt dat dat in de toekomst wel moreel aanvaardbaar zal zijn. Lees verder

DNA gebruikt om CRISPR-Cas9 genenknipper cel in te loodsen

CRISPR-Cas9-complex verpakt in DNA

Het CRISPR-Cas9-complex wordt, verpakt in DNA, ‘afgeleverd’ bij de kern van de cel (afb: univ.van Noord-Carolina)

Onderzoekers in de VS  hebben DNA gebruikt om de CRISPR-Cas9-genenknipper een cel binnen te loodsen. Dat kregen ze zowel bij cellen in een petrschaal als in dieren voor elkaar. Daarmee zou het voor knutselaars aan DNA makkelijker worden het genoom te bewerken. Dat kan zijn nut hebben bij erfelijke ziektes, maar ook bij kanker. Lees verder

DNA menselijke T-cellen bewerkt met CRISPR

T-cellen vallen kankercel aan

Twee T-cellen vallen een kankercel aan (foto: Science)

Sedert een aantal jaren beschikken onderzoekers over gereedschap om DNA te bewerken, CRISPR-Cas9, en die techniek wordt steeds trefzekerder. Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Californië in San Fransisco schijnen met succes het DNA van menselijke afweercellen , in dit geval T-cellen, te hebben veranderd. Dat lijkt handzaam voor onderzoek en voor behandelingsmethoden, maar hoe lang zal het duren voor het originele ontwerp van het menselijke DNA op het aambeeld komt te liggen van de DNA-veranderaars? Lees verder

CRISPR-knipper gebruikt om hemofilie te genezen

inversie gerepareerd met CRISPR-Cas9

De ‘omgekeerde’ genen worden weer ‘rechtgezet’ (afb: CellStem Cell

Voor het eerst zouden muisjes met de bloederziekte (hemofilie A) zijn genezen met behulp van de CRISPR-Cas9-techniek, een techniek ‘geleend’ van bacteriën om DNA te bewerken. Bloederziekte, waaraan ook veel mannelijke nazaten van de Russische tsarenfamilie de Romanovs leden (overigens aan de B-variant waar het mis is met factor IX), komt bij een op de vijfduizend mannen voor. Door een zogeheten chromoominversie (het gen staat als het ware achterstevoren) kunnen hemofilie A-lijders de stollingfactor VIII niet aanmaken, waardoor bij een, in- of uitwendige, verwonding het bloed blijft stromen. Lees verder

Het enzym Fam20C heeft grote invloed op ons hele leven

FosforyleringElke cel maakt gebruik van fosforylering, het proces om de functie en activiteit van eiwitten te regelen. Onderzoekers hebben nu ontdekt dat de fosforlylering van zo’n honderd door een cel afgescheiden eiwitten wordt geregeld door slechts één enzym: Fam20C. Dat heeft daarmee grote invloed op ons wel zijn en welzijn. Lees verder

Knutselen aan menselijke embryo’s geen succes

Mneselijke embryo

Een menselijke embryo bestaand uit acht cellen

Niet zo heel lang geleden deden onderzoekers een oproep om in ieder geval voorlopig van het menselijk genoom af te blijven. Chinese onderzoekers van de Soen Jat sen-universiteit in Guangzhou hadden daar geen boodschap aan, zo blijkt uit een recente publicatie in het vakblad Protein & Cell. Je kunt er dan vergif op innemen dat er meer aan de gang is. Het is overigens al eerder gebeurd. In 2008 leidde genetische veranderingen aan menselijk erfmateriaal tot protesten. Het bijzondere aan dit onderzoek zou zijn dat er gebruik is gemaakt van de van bacteriën ‘geleende’ bewerkingstechniek voor DNA, CRISPR-Cas9. De synthetische biologie is, zoals te verwachten was, op gevaarlijk terrein terechtgekomen. Lees verder

Daar komt die mammoet weer

Babymammoet

Een vrij gaaf exemplaar van een babymammoet (afb: RT)

Als het over het weer tot leven brengen van uitgestorven dieren gaat, dan komt bijna altijd de mammoet ter sprake, ondanks zijn afmetingen kennelijk een knuffelbeest voor mensen. Nu heeft een experiment van de bekende Amerikaanse synthetisch bioloog George Church die gedachte nieuw leven ingeblazen, al beweert Church zelf dat we daar nog verre van zijn. Church en medeonderzoekers kopieerden stukken mammoet-DNA in het erfgoed van een Aziatische olifant. Lees verder

“Blijf (voorlopig) af van menselijk DNA”

CRISPR-Cas9 met gids-RNA en doel-DNA

Het Cas9-complex (blauw) ‘omarmt’ het gids-RNA (geel) en doel-DNA (rood) (afb: Bang Wong)

Er zou niet gesleuteld mogen worden aan het menselijke DNA, zo betogen vijf prominente genwetenschappers in een brief  in het wetenschapsblad Nature. De brief is een reactie op een artikel eerder deze maand, waarin de vraag wordt gesteld of er ook gesleuteld kan en vooral mag worden aan het menselijke erfgoed. De techniek om DNA te ‘redigeren’ is er inmiddels in de vorm van Crispr-Cas9. De briefschrijvers vinden dat je dat toch niet moet doen, omdat dat ethisch onaanvaardbaar is, maar ze vrezen ook voor een negatieve reactie van het publiek waardoor er op het gebied van synthetische biologie meer verboden zullen komen. De auteurs pleiten voor een brede maatschappelijke discussie voor het zover is.
Ik denk dat het publiek helemaal niet zo tegen ingrepen in het DNA zal zijn, zolang het om het voorkomen van erfelijke ziektes gaat. Het wordt een ander verhaal als het gaat om het creëren van supermensen met ‘onmenselijke’ vermogens, maar ik vermoed dat de weerstand daartegen gaandeweg, via de glijdende schaal, ook zal verdwijnen. De grote publieke opwinding uit de jaren 70 en 80 over genetische manipulatie lijkt geheel te zijn verdwenen.

Bron: c2w