Wordt de mens een product zoals een auto?

Tot hersencellen omgeprogrammeerde huidcellen

Uit huidcellen ontwikkelde hersencellen (afb: UCL)

Ik ben ooit dit blog begonnen om de wereld, althans de lage landen, kond te doen van wat er zich afspeelt op het gebied van synthetische biologie, de door de mens bedachte en verwezenlijkte uitbreiding van het fenomeen dat leven is genoemd. Dan hebben we het over de aanpassing van het genoom van micro-organismen om dingen te doen of te produceren die ze in de natuur nooit doen of produceren, maar ook (en steeds vaker) op zaken gericht op de mens.
We praten dan over de pogingen erfelijke ziektes te voorkomen, over orgaansynthese en ook ontwerpbaby’s. Als we eenmaal weten hoe we dingen kunnen veranderen dan begint de natuur (het leven) steeds meer op gewone techniek te lijken. Als in een auto een onderdeel kapot of versleten is, kun je dat vervangen. Wordt de natuur, met inbegrip van de mens, een product en maakbaar? Philip Ball schreef er een boek over: How to Grow a Human (William Collins). Lees verder

Embryonale stamcellen gemaakt van huidcellen

Huidcellen muisjes omgezte on drie typen embryonale stamcellen

Huidcellen van muisjes werden omgezet in drie typen embryonale stamcellen. Bepalend daarbij was de activiteit van het Eomes-gen en het Ersrrb-gen (afb: univ. van Jeruzalem)

Onderzoekers van de universiteit van Jeruzalem zeggen een manier gevonden te hebben om uitgaande van huidcellen embryonale stamcellen te maken die te vergelijken zijn met de drie typen stamcellen van een vroege embryo. Tot nu toe konden rijpe cellen zoals huidcellen worden geherprogrammeerd tot een minder ‘maagdelijke’ vorm van stamcellen, de pluripotente (de voorloper van alle celtypen in ons lichaam). Zal op een dag een zuigeling geboren kunnen worden die is ontstaan uit huidcellen? Lees verder

Hartje geprint

hartje uit de bioprinter

Vetcellen worden omgeprogrammeerd tot hartspiecellen (CM) en bloedvatwancellen (EC) samen met een hydrogel voor de structuur (afb: univ. van Tel Aviv)

Al jaren worden er wegen gezocht om organen te kweken. Die zijn deels bedoeld voor onderzoeksdoeleinden, maar jhet is wwel degelijk bedoeld dat er organen worden gekweekt die dienen ter vervanging van versleten of onherstelbaar beschadigde organen. Nu blijken Israëlische onderzoekers met een 3d-printer een hartje van menselijke cellen te hebben gedrukt. Lees verder

Nieuwe beeldtechniek gebruikt voor schifting stamcellen

Stamcellen geselecteerd met nieuwe microscooptechniek

De faseverdelingstechniek (PD) zou scherpere plaatjes opleveren dan de DIC-techniek. De e in ePD staat voor geëxtraheerd en geeft een 3d-beeld in valse kleuren (afb: univ. van Tsukuba)

Sedert een techniek is ontwikkeld om uit rijpe cellen pluripotente stamcellen te maken is stamceltherapie een stuk ‘makkelijker’ geworden, maar de ene pluripotente stamcel is de andere niet. Onderzoekers van de universiteit van Tsukuba (Jap) hebben een microscooptechniek ontwikkeld om veelbelovende cellen te scheiden van de minder bruikbare cellen. ‘Potente’ pluripotente stamcellen schijnen weinig mitochondriën te hebben en dat kun je zien met een wat de onderzoekers de faseverdelingstechniek noemen. Lees verder

Mitochondriën meer dan alleen krachtcentrales cel

Mitochondriën

Mitochondriën

In de mitochondriën wordt de energie voor een cel opgewekt, maar die cellichaampjes blijken veel meer in hun mars te hebben. Door zich te splitsen of samen te voegen sturen de mitochondriën signaalstoffen uit die de celactiviteit regelen maar ook de vorming van zenuwcellen zou bevorderen. Lees verder

Japan geeft toestemming tot kweken chimeren

Bioprinten kan een belangrijke techniek worden bij, onder meer, orgaansynthese

Bioprinten kan een belangrijke techniek worden bij, onder meer, orgaansynthese (afb: Ozbolat-lab univ.van Pennsylvania)

Het wordt al langer geopperd om dieren te kweken die zijn ‘voorzien’ van menselijke organen, varkens worden daarvoor bij uitstek geschikt geacht, maar, voor zover ik weet, is die gedachte nog nooit in de praktijk gebracht. Nu hebben hebben de Japanse autoriteiten het verbod op het kweken van zogeheten chimere dieren (in dit geval dieren met menselijke ‘onderdelen’) ingetrokken. Lees verder

Stamcellen verjongd in hersens oudere muisjes

Er zijn wel hersenstamcellen, nee die zijn er niet na je vroege jeugd. Kennelijk is die strijdvraag bij muisjes al beslist: die zijn er. Dat moet wel, want onderzoekers zouden de hersenstamcellen van oudere muisjes hebben verjongd (niet vervangen). Daardoor zouden die schade aan de hersens net zo goed herstellen als jonge muisjes en beter dan oude muisjes met hun eigen, oude hersenstamcellen. Iets voor mensen? Misschien, maar dat duurt nog wel even. Lees verder

Stamcellen ‘onzichtbaar’ gemaakt voor afweersysteem

Universele cellen omzeilen afweer

Menselijke (gemanipuleerde) hartspiercel (afb: UCSF)

Het rommelen aan genen om afweercellen te activeren tegen kankercellen of voor het repareren van defecte genen, biologie en vooral het genetische deel ervan lijkt een ingenieursvak geworden te zijn, zij het een ingewikkeld. Het lichaam heeft zo zijn listen en lagen waarvan het afweersysteem niet de makkelijkste is. Stamceltherapieën kunnen daar last van hebben. Dan kun je stamcellen uit eigen lichaamscellen van de patiënt maken, maar dat is nogal bewerkelijk. Onderzoekers van de universiteit van Californië in San Francisco hebben nu stamcellen genetisch zo gemanipuleerd dat die ‘onzichtbaar’ zijn voor het afweersysteem. Dat schijnt een stuk handiger en vooral ook goedkoper te zijn dan eigen stamcellen te gebruiken. Lees verder

Vitamine D en macrofagen bevorderen beenmergziekte

Myelofibrose veroorzaakt door fout gen in combinatie met vitamine D

Bloedstamcellen (blauw) met een defect op het JAK2-gen worden door vitamine D gestimuleerd ‘foute’ macrofagen aan te maken (afb: univ van K~obe)

De beenmergziekte myelofibrose wordt bevorderd door een oversignalering door vitamine D en door de afweercellen, macrofagen, zo ontdekten onderzoekers rond Kanako Wakahashi en Yoshio Katayama van de universiteit van Kobe (Jap). Dat afweercellen het probleem niet oplossen, maar juist verergeren moet toch een punt van zorg zijn voor aanhangers van de immuuntherapie die het eigen afweersysteem oppoken om de strijd aan te gaan met ziekteverwekkers of zieke (kanker)cellen. Lees verder

Met blastocystemethode muizennieren in ratten gekweekt

Kweken van muizennieren in gemankeerde ratten in

Stamcellen van gezonde muizen werden ingespoten in blastocysten van gemankeerde ratten (afb: NIPS)

Onderzoekers in Japan hebben uitgaande van een paar stamcellen van een donormuis functionerende muizennieren ‘aangelegd’ in ratten. Die muizenstamcellen werden ingespoten in de embryo’s van ratten die genetisch zo veranderd waren dat ze geen nieren zouden ontwikkelen. Lees verder