Categorie archieven: Stamcellen

Kweekorgaantjes lijken op het ‘echte werk’

Geplaatst op door
Beantwoorden
Kweekdarmpjes

De kweekdarmpjes in een microkanaalsysteem (afb: EPFL)

Al tijden wordt geprobeerd om, uitgaande van stamcellen, orgaantjes te kweken. Dat blijkt knap ingewikkeld te zijn. Onderzoekers stellen nu kweekorgaantjes te hebben gemaakt (darmpjes) die functioneren als het ‘echte werk’. Vooralsnog zijn die kweekorgaantjes bedoeld om onderzoek mee te verrichten, maar uiteindelijk is het toch de bedoeling om organen te kweken die kunnen dienen ter vervanging van in het ongerede geraakte menselijke organen. Lees verder →

‘Ontmande’ muisjes geven alleen donorgenen door

Geplaatst op door
Beantwoorden
Jon Oatley

Het zal vast een lieve man zijn, die Jon Oatley (afb: WSU)

Als je van mannetjesdieren in embryovorm het gen wegknipt dat verantwoordelijk is voor de mannelijk vruchtbaarheid (NANOS2), dan worden die steriel. Als je die onvruchtbare stieren voorziet van stamcellen van een donor met de gewenste eigenschappen, dan geeft die ‘nepstier’ het genoom van de stamceldonor door. Dat lijkt op een experiment van een waanzinnige hoogleraar, maar schijnt een serieus project te zijn om snel vee te fokken met de gewenste eigenschappen, zoals, ik verzin maar wat, koeien die geen methaan ruften of varkens die geen antibiotica nodig hebben om in het slachthuis te geraken. Waar blijft het verhaal dat we van de dierproducten af moeten? Dit klinkt behoorlijk ziek. Lees verder →

Hersenorgaantje gemaakt dat kan ‘leren’

Geplaatst op door
Beantwoorden
Hersenorgaantje

Een gekweekt hersenorgaantje met rechts een uitvergroting die afzonderlijke cellen zichtbaar maakt (afb: Zafeiriou et al)

Er zijn al aardig wat pogingen gedaan om hersentjes te kweken uit hersenstamcellen. Nu schijnen onderzoeksters iets te hebben gekweekt uit neuronen en gliacellen dat enige overeenkomsten heeft met hersentjes van een embryo met iets als leervermogen. Vooralsnog zijn dit soort orgaantjes louter bedoeld als studiemateriaal. Lees verder →

Therapie tegen netvliesveroudering in de maak (?)

Geplaatst op door
2

Netvlies

Het netvlies is nog knap ingewikkeld en bestaat uit zo’n tien lagen

Het Karolinska-instituut en de oogkliniek St. Erik in Zweden gaan een klinische proef uitvoeren voor een behandelingsmethode van netvliesveroudering met in het lab gekweekte netvliescellen uit embryonale stamcellen. Voor netvliesveroudering is vooralsnog geen afdoende behandeling beschikbaar. Het gaat voorlopig nog om een klein opgezette proef.
Lees verder →

Synthetische insulinecellen oplossing voor suikerziekte 1 (?)

Geplaatst op door
Beantwoorden

Insulineproducerende organoïden

Insulineproducerende organoïden die door het afweersysteem ongemoeid worden gelaten (afb: Salkinstituut)

Onderzoekers van het Amerikaanse Salkinstituut zouden uit stamcellen insulinecellen hebben gemaakt die niet niet door het afweersysteem worden aangevallen en vernietigd. Die transplanteerbare cellen kunnen wellicht een uitkomst zijn voor mensen die suikerziekte type 1 hebben. Het bleek dat die tegen het afweersysteem afgeschermde cel’eilandjes‘ in staat waren bij suikermuisjes de glucosespiegel effectief te regelen. Lees verder →

Mitochondriën belangrijk voor aanmaak hersencellen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Bestemming hersenstamcellen en de rol van mitochondriën daarbij

Hersenstamcellen (rood de kern, groen de mitochondriën) na deling. Cellen met gefragmenteerde mitochondriëm (boven) ontwikkelen zich tot diverse soorten neuronen terwijl de cellen met buisvormige mitochondriën (onder) hersenstamcellen bleven (afb: Ryohei Iwata)

Mitochondriën worden vaak de energiecentrales van de cel genoemd. Ze hebben hun eigen kleine genoom, ook al zo opmerkelijk. Het lijkt er nu op dat ze ook nog eens een rol spelen in de rijping van hersenstamcellen in gespecialiseerde hersencellen, zo ontdekten onderzoekers in België onder leiding van Pierre Vanderhaeghen van de KU Leuven. Dat schijnen ze te doen gedurende een periode die bij mensen twee keer zo lang duurt als bij muisjes. Dat zou een verklaring kunnen zijn voor de abnormale (want te grote) hersens van mensen en het feit dat mitochondriale storingen kunnen leiden tot ontwikkelingsstoornissen van de hersens. Lees verder →

RNA helpt stamcel te differentiëren

Geplaatst op door
Beantwoorden
Epigenoom

De epigentica bepaalt de aard van de cel (afb: biologielessen.nl)

Embryonale maar ook de ‘synthetische’ pluripotente stamcellen kunnen zich nog ontwikkelen (differentiëren) tot elke type cel van een organisme maar hoe dat gebeurt is eigenlijk nog voornamelijk duister. Nu denken onderzoekers te weten dat RNA-moleculen daarbij een doorslaggevende rol spelen. Zonder RNA differentieert er niks. Volgens Nobelprijswinnaar Thomas Cech is nu eens en vooral vastgesteld dat RNA de belangrijkste regulator van de genactiviteit. “Zonder RNA werkt het systeem niet. Het is cruciaal voor het leven.” Lees verder →

Hebben stamcelexosomen wellicht therapeutische waarde?

Geplaatst op door
Beantwoorden

Exosomen

Exosomen (geel) in kankercellen (afb: Raghu Kalluri)

Exosomen zijn kleine ‘bootjes’ die zich, boordevol biomoleculen, door het celmebraan naar de extracellulaire ruimte begeven. Wat die exosomen daar uitspoken is nog erg duister. Het idee is dat ze een functie in de communicatie tussen cellen hebben. Onderzoekers denken dat die ‘bootjes’ (vesikels) mogelijk therapeutisch van betekenis zijn en een veiliger en eenvoudiger alternatief vormen voor celtherapie, maar hoedt U voor exosoompredikers (die snel veel geld hopen te verdienen)…. Lees verder →

Bloedziektes bij drie mensen gerepareerd met CRISPR

Geplaatst op door
Beantwoorden
Nieuw bot met bloedvormend beenmerg

Bot met beenmerg waarin rode bloedlichaampjes worden gevormd

Twee mensen met beta-thalassemie en een met sikkelcelanemie, beide erfelijke bloedziektes, zouden zijn ‘genezen’ nadat met behulp van de CRISPR-methode beenmergstamcellen genetisch werden aangepast, zo deelden de onderzoekers mee op een bijeenkomst van de Europese vereniging voor hematologie. Die drie namen deel aan een, voortdurende, klinische proef waarbij voor het eerst erfelijke ziektes werden behandeld met die genoombewerkingstechniek. Lees verder →

Onderzoekers kweken embryoachtige cellenverzameling

Geplaatst op door
Beantwoorden
Kwweekambryo van drie dagen

Een rasterelektronenmiskroskoopopname van een kweekembryo van drie dagen (afb: Naomi Moris)

Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Cambridge en het Hubrechtinstituut hebben uitgaand van embryonale stamcellen in het lab een cellenverzameling gekweekt die wel wat weg heeft van een menselijke embryo van 18 tot 21 dagen. Dergelijke ‘modellen’ zouden ten dienste moeten staan van onderzoek. Lees verder →