CAR-T-techniek zou ook werken bij vaste tumoren

Immuuntherapie vrij succesvol bij agressieve leukemiesoort

De CAR T-behandeling in beeld gebracht (afb: hematon.nl)

De CAR-T-techniek is een immuuntherapie die vooralsnog vooral goed blijkt te werken bij leukemie (bloedkanker)  maar minder effectief is bij vaste tumoren. Nu zeggen onderzoekers van het kinderziekenhuis in Philadelphia een methode gevonden te hebben die dat probleem zou hebben opgelost. Ze hebben hun pijlen gericht op bepaalde peptiden (kleine eiwitten) die alleen op kankercellen voorkomen. Daardoor zouden meer kankersoorten met deze techniek zijn te behandelen. Lees verder

Gentherapieën werken maar zijn vreselijk duur

RetrovirusGentherapieën zijn al jaren een belofte om genetische aberraties te herstellen, maar proeven daarmee bleken ook vaak op te lopen tegen niet voorziene problemen. Het lijkt er op dat er nu zo langzamerhand een paar ‘winnaars’ zijn komen bovendrijven al is het ook daar nog allesbehalve koek en ei. Sommige behandelingen werken wel, maar halen de oorzaak niet weg en verreweg de meeste (misschien wel alle) genbehandelingen zijn vreselijk duur. We hebben het dan over honderdduizenden of zelfs miljoenen euro’s (eigenlijk dollars), schrijft Nature en een verhaal over min of meer succesvolle therapieën.  Het blad geeft vier voorbeelden daarvan. Uitsluitend Amerikaans, overigens Lees verder

Afweercellen gedragen zich vreemd (vinden onderzoekers)

Michael Chopin-Stephen Nutt

Michael Chopin (l) en Stephen Nutt (afb: WEHI)

Afweercellen die ‘wacht’ lopen in het lichaam om te controleren of zich ergens gevaar ophoudt lijken heel verschillend te reageren op het verwijderen van eiwitten die de genactiviteit reguleren. Die ontdekking zou gevolgen kunnen hebben voor de ontwikkeling van medicijnen (en natuurlijk wordt daar dan altijd kanker bij genoemd). Lees verder

‘Schakelbare’ antilichamen als kankertherapie

Afweercellen vallen kankercel aan

Afweercellen vallen kankercel aan

Antilichamen zijn belangrijke eiwitten in de strijd tegen ziektes. Normaal maakt het lichaam die stoffen aan, maar je kan ook antistoffen maken en die toedienen. Zoals met alles dat vreemd is maakt het lichaam ook met die antilichamen korte metten. Dan lijkt een ‘dekmantel’ van eiwitten een goede afscherming. Dat eiwit wordt dan afgebroken door enzymen die kenmerkend zijn voor, in dit geval, bepaalde kankercellen en zo kan het afweersysteem die foute cellen aanvatten, is het idee. Duitse onderzoekers hebben die ’truc’ al met succes toegepast op celkweken van verschillende typen kanker, maar er is nog een lange weg te gaan. Lees verder

Kunnen stamcellen suikerziekte type I kunnen genezen?

Gekweekte betacellen produceren insuline

Betacellen. Geel is insuline, rood de celkernen (afb: Corbis)

Proeven bij muisjes zou aannemelijk hebben gemaakt dat uit stamcellen voortgekomen beta-cellen voor de alvleesklier wel eens met succes een einde zouden kunnen maken aan suikerziekte fase I, een autoimmuunziekte. Die cellen, die insuline produceren, moeten dan wel worden beschermd tegen het eigen afweersysteem. ER wordt gewerkt aan een oplossing daarvoor, maar makkelijk is dat niet. Lees verder

Afweercellen bewerkt om alleen kankercellen aan te vallen (alweer?)

CAR-T-celtherpaie ook tegen vaste tumoren te gebruiken (?)

Genetische veranderde CAR-T-cellen (lichtblauw) dokken aan bij een kankercel. Daardoor komt het celdodende granzym vrij (geel) dat fataal is voor de kankercelafb: La Jolla-instituut)

Onderzoeksters van de McMasteruniversiteit in Canada hebben een manier ontwikkeld om de immuuntherapie CAR-T zo aan te passen dat daardoor alleen kankercellen worden getroffen en geen gezonde cellen. De daartoe veranderde afweercellen – natuurlijke-dodercellen, een ondervorm van de T-cellen – herkennen zelfs gezonde cellen met schijnbaar overeenkomstige signaalmoleculen op het membraan, aldus de onderzoeksters. Ik heb het idee dat ik dit al vaker heb gehoord (maar ik ben dan ook een leek op alle fronten). Lees verder

Poeptransplantatie helpt soms bij behandeling huidkanker

Actino-bacteriën

Een vorm van straalzammen (Actinomyces israelii) (afb: WikiMedia Commons)

Immuun-behandelingen om kanker de bestrijden zijn ‘in’, maar helpen lang niet altijd. Bij 30 tot 50% van patiënten met een vorm van huidkanker (melanoom) slaat de immuuntherapie niet aan. Nu zijn er aanwijzingen dat een poeptransplanatatie dat zou kunnen veranderen.
Lees verder

Genetisch veranderde mug ei van Columbus tegen zika (?)

Zikabesmetting bestreden met lekpikkend eiwit

Het zikavirus wordt overgebracht door besmette muggen. Het peptide prikt de virusdeeltjes lek (afb: NTU Singapore)

De aandacht is op het moment bij  het coronavirus en dat het zikavirus ooit de voorpagina’s haalden zijn we al weer vergeten, maar die virusdreiging is er nog steeds. Nu lijkt het er op dat genetische veranderde muggen, de overbrenger van het zikavirus, de verspreiding ervan kan stoppen. De muggen zijn zelf immuun gemaakt voor het virus en kunnen het dan ook niet overbrengen op de mens. Lees verder

Astrocyten in de hersens (b?)lijken gestuurd door darmflora

Stercellen of astrocyten

Stercellen vervullen veel nuttige taken, maar lijken niet alleen bij MS-patiënten in de fout te gaan.

Astrocyten, ook wel stercellen genoemd, zijn de meeste komende cellen in het centrale zenuwstelsel. Toch zijn die niet erg goed onderzocht. Lange tijd werd aangenomen dat ze zorgden voor voeding en ondersteuning van andere beter onderzochte cellen in hersens en ruggenmerg. Zo langzamerhand rijst echter het beeld op dat die stercellen ook een rol (kunnen) spelen bij de achteruitgang van de hersens, ontstekingen en hersenziektes. Nu blijkt uit onderzoek dat een ondersoort het tegenovergestelde kan doen, ‘gestuurd’ door de darmflora. Lees verder

Aan/uitschakelaar voor CAR-T-celtherapie gemaakt

CAR-T-cel

Een CAR-T-cel (afb: Nature)

Het lijkt allemaal zo prachtig dat we de mogelijkheden hebben gekregen genetische afwijkingen of ‘hiaten’ in ons afweersysteem te kunnen repareren, maar daar zit een keerzijde aan: veel van die ingrepen hebben ongewenste bijwerkingen, soms heel ernstige. Dat geldt ook voor de CAR-T-celtherapie, die is bedoeld om het afweersysteem te activeren tegen kankercellen. Er is gesleuteld om die bijwerkingen te vermijden of althans te verminderen, maar dat is kennelijk niet afdoende geweest. Nu hebben onderzoekers in de VS weer een aan/uitschakelaar ontwikkeld voor die immuuntherapie om, juist ja, die bijwerkingen te verminderen.
Lees verder