Categorie archieven: genexpressie

DNA hersencellen breekt in stukken om snel te reageren (?)

Geplaatst op door
Beantwoorden
DNA-breuk

DNA-breuk (afb: quantamagazine.org )

Dat je hersens een bijzonder orgaan zijn (?) staat buiten kijf, maar het lijkt steeds gekker te worden. Nieuw onderzoek zou hebben aangetoond (aannemelijk hebben gemaakt) dat het DNA in neuronen in stukken breekt om bepaalde genen die te maken hebben met leren en geheugen snel te laten aanmaken. Normaal worden breuken in de dubbele DNA-streng geassocieerd met hersenziektes, veroudering en kanker, maar in dit geval helpen die ons snel te reageren op nieuwe omstandigheden (zo lijkt het). Lees verder →

Enzym HAS-7 bepaalt dat er maar een kop en staart komt

Geplaatst op door
Beantwoorden

ZoetwaterpoliepDe groei van een embryo is nog maar voor een (klein) deel begrepen. Er zijn bepaalde eiwitten, groeifactoren genoemd, die de ontwikkeling van de lichaamsas sturen. Aanvankelijk zijn alle embryocellen gelijk, maar gaandeweg veranderen die in gespecialiseerde cellen en het is natuurlijk belangrijk dat de juiste cellen op de juiste plaatsen terechtkomen. Die groeifactoren worden door cellen aan het eind van een embryo aangemaakt. Zo wordt kop een kop en kont een kont (om het even plat te zeggen). Onderzoekers hebben nu bij een hydra (een zoetwaterpoliep) een enzym ontdekt (HAS-7) dat de ‘dirigent’ van dat ingewikkelde proces is, door de activiteit van de diverse groeifactoren te sturen. Lees verder →

Actieve en ‘stille’ genen bevinden zich in twee fases: vast en ‘vloeibaar’

Geplaatst op door
Beantwoorden
bloedwandcellen

Bloedwandcellen; de celkernen zijn blauw gekleurd, de mitochondriën oranje en het celskelet groen (afb: WikiMedia Commons)

Toen zo’n twintig jaar geleden het menselijk genoom was ontcijferd/uitgelezen dachten veel onderzoekers dat we nu het ‘boek van het menselijk leven’ in handen hadden. Hoe naïef. Zo langzamerhand komen we stukje bij beetje er achter hoe DNA werkt, met diverse systemen om genen te (de)activeren. Het lijkt er nu op dat actieve genen zich in een andere fase bevinden dan niet-actieve: vloeibaar (gel) en vast (sol) (achtereenvolgens). Lees verder →

In acht weken drie jaar jonger door verandering epigenetica?

Geplaatst op door
Beantwoorden
DNA-methylering

DNA-methylering deactiveert genen

Met veranderingen in leefwijze en dieet zouden middelbare en oudere mannen in acht weken drie jaar jonger geworden zijn volgens de DNA-methylerings-klok van Horvath. Als je dit niet gelooft vind je mij aan je zijde. Lees verder →

Chemicaliën kunnen genactiviteit veranderen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Carl-Gustaf Bornehag

Carl-Gustaf Bornehag (afb: univ. van Karlstadt)

Het lijkt dat bepaalde chemicaliën de activiteit van genen kunnen veranderen door methylering van genen. Onderzoekers in Zweden denken aangetoond te hebben dat op die manier de stof bisfenol F (bis(4-hydroxyfenyl)methaan), die toegepast wordt in kunststoffen, verantwoordelijk is voor een storing in de ontwikkeling van de hersens in ongeboren kinderen. Daardoor zou hun iq op latere leeftijd lager liggen dan van hun leeftijdgenoten. Lees verder →

Nieuwe poten na amputatie; wat onderscheidt kikker van axolotls?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Axolotls vs klauwkikker

Axolotls hebben iets extra’s waardoor ze een bijna perfect regeneratievermogen hebben, bij klauwkikkers is dat een stuk minder (afb: Cell)

Sommige dieren hebben een fabelachtig herstelvermogen. Bekend is het verhaal van salamanders die een nieuwe staart krijgen nadat ze de oude hebben afgeworpen om een belager te ontlopen. De Mexicaanse axocotl, een salamander die ook wel wandelende vis wordt genoemd, slaat dat staaltje regeneratievermogen van zijn medesalamanders. Daarbij groeien volwaardig poten weer aan nadat het beest er een verloren heeft. Onderzoeksters hebben eens gekeken waarom dat wel bij die salamanders gebeurt en niet bij kikkers. Verder dan dat de genexpressie van herstelstamcellen op de beschadigde plek anders is kwamen ze voorlpig nog niet. Lees verder →

Afweercellen gebruiken een eigen ’taal’

Geplaatst op door
Beantwoorden

Afweertaal

Met een speciale microscooptechniek ‘luisterden’ de onderzoekers na de reacties van macrofagen van muisjes (afb: Brooks Taylor/UCLA)

Afweercellen lijken een eigen ’taal’ te hebben waarmee ze met elkaar communiceren. Als er verkeerde ‘woorden’ worden gebruikt dan kunnen wel eens de verkeerde genen worden geactiveerd met alle kwalijke gevolgen van dien. Onderzoekers van de universiteit van Californië in Los Angeles kennen nu zes woorden van die afweertaal. Het bleek dat door twee fout gebruikte ‘woorden’ de verkeerde genen werden ingeschakeld. Lees verder →

Genactiviteit te regelen met nieuwe CRISPR-methode

Geplaatst op door
Beantwoorden
genactiviteitsturing

Door een methylgroep aan een C (naast een G) te koppelen wordt een gen inactief. Met CRISPRon wordt de boel weer ingeschakeld (afb: Cell)

De CRISPR-methode is inmiddels een breed geprezen (maar nog lang niet volmaakt) middel om DNA te bewerken. Nu lijkt het er op dat onderzoekers die methode zo hebben veranderd dat daarmee ook de expressie van genen (de genactiviteit) is te veranderen. Dat biedt nieuwe mogelijkheden die buiten het louter genetische liggen. Lees verder →

Genetische ‘schakelaars’ voor genen gist gemaakt

Geplaatst op door
Beantwoorden

Genschakelaar

Genschakelaar (afb: univ. van Tokio)

Een groep onderzoekers van de universiteiten van Tokio en Chiba hebben een eenvoudige methode ontwikkeld om genschakelaars voor een gist te maken. Die genschakelaars zouden, onder meer gebruikt kunnen worden om deze eukaryote micro-organismen bepaalde voor de mens nuttige producten te laten maken. Lees verder →

Epigenoom van veel cellen tegelijk bepalen lijkt mogelijk

Geplaatst op door
Beantwoorden
Chromatine

Chroma tinestructuur is (mede)bepalend voor de werking van een cel (afb: WikiMedia Commons)

Het epigenoom van een cel geeft aan welke genen daarin actief zijn en welke niet. Dat bepaalt ook de actieve functies en de rol van een cel. Het lijkt er op dat onderzoekers van het Zweedse Karolinska-instituut een methode gevonden hebben om van tienduizenden cellen tegelijk de (afzonderlijke) genexpressie te bepalen.
Lees verder →