Het DNA-molecuul geeft zich bloot bij STORM

STORM-microscoop

De STORM-techniek in vergelijking met een conventionele microscoop

Door gebruik te maken van een nieuwe hoogoplossende microscooptechniek, STORM, zijn onderzoekers van het CRG en ICFO in Barcelona er in geslaagd te zijn de precieze structuur van DNA zichtbaar te maken. De STORM-techniek werd samen toegepast de nodige wiskunde en simulaties. Daarmee kon het erfgoed op nanoschaal worden bekeken. De onderzoekers zagen dat de nucleosomen, een stukje DNA met de omringende histonen, zich groeperen tot onregelmatige groepen met daartussen stukken nucleosoomloos DNA die die groepen, scheiden. Lees verder

“Blijf (voorlopig) af van menselijk DNA”

CRISPR-Cas9 met gids-RNA en doel-DNA

Het Cas9-complex (blauw) ‘omarmt’ het gids-RNA (geel) en doel-DNA (rood) (afb: Bang Wong)

Er zou niet gesleuteld mogen worden aan het menselijke DNA, zo betogen vijf prominente genwetenschappers in een brief  in het wetenschapsblad Nature. De brief is een reactie op een artikel eerder deze maand, waarin de vraag wordt gesteld of er ook gesleuteld kan en vooral mag worden aan het menselijke erfgoed. De techniek om DNA te ‘redigeren’ is er inmiddels in de vorm van Crispr-Cas9. De briefschrijvers vinden dat je dat toch niet moet doen, omdat dat ethisch onaanvaardbaar is, maar ze vrezen ook voor een negatieve reactie van het publiek waardoor er op het gebied van synthetische biologie meer verboden zullen komen. De auteurs pleiten voor een brede maatschappelijke discussie voor het zover is.
Ik denk dat het publiek helemaal niet zo tegen ingrepen in het DNA zal zijn, zolang het om het voorkomen van erfelijke ziektes gaat. Het wordt een ander verhaal als het gaat om het creëren van supermensen met ‘onmenselijke’ vermogens, maar ik vermoed dat de weerstand daartegen gaandeweg, via de glijdende schaal, ook zal verdwijnen. De grote publieke opwinding uit de jaren 70 en 80 over genetische manipulatie lijkt geheel te zijn verdwenen.

Bron: c2w

Drieouderschap in VK toegelaten

Drieouderschap

Bij het drieouderschap krijgt de bevruchte eicel het mitochondriale DNA van een eiceldonor (afb: BBC)

Het Verenigd Koninkrijk is het eerste land in de wereld dat het drieouderschap toestaat. Het gaat dan om een vader en een moeder, die het kern-DNA ‘leveren’ en een tweede moeder die het mitochondriaal DNA ‘levert’.  Verwacht wordt dat het eerste drieouderkind in de loop van volgend jaar zal worden geboren.
Lees verder

Vleesetende plant verbaast met klein maar fijn genoom

Blaasjeskruid

Een elektronenmicroscoopopname van blaasjeskruid Utricularia gibba 

Het is niet noodzakelijk zo dat groot beter is. De vleesetende plant Utricularia gibba (blaasjeskruid is een wonder van genetisch ‘vernuft, terwijl dat plantje maar een klein genoom heeft. Het plantje leeft in waterige omgeving en heeft geen wortels. Het vangt zijn prooi met ‘valletjes’ die gebruik maken van onderdruk. Het vreemde is dat het plantje meer genen bevat dan planten als druif of koffieplant, maar dat die genen op een veel kleiner DNA-molecuul huizen.
Lees verder

Niet alle genen even mutatiegevoelig

Ben Lehner (EMBL)

Ben Lehner (EMBL)

Uit onderzoek aan 17 miljoen mutaties bij 650 kankerpatiënten blijkt dat niet alle genen even mutatiegevoelig zijn. Er zijn grote verschillen die zouden worden veroorzaakt door het systeem dat DNA repareert, de ‘DNA-speller’. Dat mechanisme is vooral gespitst op de belangrijkste delen van de chromosomen, waar de belangrijkste, actieve genen huizen. Het onderzoek werd uitgevoerd door twee wetenschappers van het Europese lab voor microbiologie (EMBL) in Barcelona.
Lees verder

Het epigenoom (deels) in kaart gebracht

Stukje DNAZo’n 15 jaar geleden werd het hele menselijke genoom ruwweg in kaart gebracht. Nu hebben we het, dachten we. Nu hoeven we alleen nog maar te weten welke genen met welke ziektes verbonden zijn en we roeien erfelijke aandoeningen radicaal uit. Ach, welk simplisme. Dat hele ‘levensscript’ dat in ons DNA zou zijn vastgelegd zit iets ingewikkelder in elkaar. Er bestaat nog zoiets als een epigenoom, een laag ‘boven’ het moleculaire domein van het erfmolecuul, waarin vastgelegd is welke genen wel en welke niet actief zijn. Dat epigenoom is minstens zo belangrijk als het genoom en onderzoekers hebben zich verbonden in een epigenoom-consortium om die ’tweede laag’ in kaart te brengen. De eerste ruwe opzet is nu klaar en heeft geleid tot een twintigtal artikelen in Nature. Lees verder

Methode ontwikkeld om tijdelijke genen in te bouwen in DNA

Het Cas-eiwit

Het Cas-eiwit

Onderzoekers aan de universiteit van Texas in Dallas hebben een methode ontwikkeld die genen inbouwt in cel-DNA, maar waarbij die toegevoegde genen na een tijdje ook weer verdwijnen. Bij de huidige toegepaste gentherapieën blijven de toegevoegde genen in het DNA. Volgens de onderzoekers zou dat wel eens de reden kunnen zijn waarom het zo moeilijk is om gentherapieën goedgekeurd te krijgen. Lees verder

Moedermuizen geven DNA van hun bacteriën door

Antilichaam

Een antilichaam

Muizenmoeders geven hun ‘eigen’ bacteriën door aan hun kinderen, zo kwamen onderzoekers de universiteit van Washington in St.Louis (VS) tot ontdekking. Al eerder bleek uit onderzoek dat de ‘darmflora’ een grote invloed heeft op het functioneren van het hele ‘systeem’ (mens of ander zoogdier). Ook zouden de resultaten van dit onderzoek licht kunnen werpen op onverklaarbaarheden in genetisch onderzoek bij muizen (of proefdieren in het algemeen).
Lees verder

Engeland lijkt voor ‘drieouderschap’ te stemmen

Mitochondriën

Mitochondriën (afb: Science)

Al een tijdje wordt er in het Verenigd Koninkrijk gediscussieerd over de mogelijkheid dat een kind drie ouders heeft: twee als donor van het kern-DNA en een voor het DNA in de mitochondriën, de krachtcentrales van de cel. Sommige erfelijke ziektes vinden hun oorsprong in het mitochondriale DNA. Vandaar. Het Britse Lagerhuis heeft al ‘ja’ gezegd, het Hogerhuis stemt daar 23 februari over. Wie is je vader, wie is je moeder, wie is je tweede moeder?
Lees verder

Microalg zou ideaal zijn als biobrandstofproducent

MikroalgenZoals vaker hier gemeld blijft het een beetje martelen met die biobrandstoffen. Het lijkt op het uitdrijven van de duivel (kooldioxide-uitstoot) met Beëlzebub (de biobrandstoffen). Biobrandstoffen concurreren met voedingsgewassen (het is of of) en het onderzoek naar de zogenaamde tweedegeneratie-biobrandstoffen, waarbij landbouwafval wordt omgezet in ethanol, benzine of diesel, wil maar niet echt van de grond komen. Door sommigen krijgen algen een glansrol toegekend. Japanse onderzoekers kwamen de microalg Fistulifera solaris op het spoor. Die groeit en produceert veel olie, schrijven Japanse onderzoekers. Lees verder