Categorie archieven: DNA

Is er leven buiten DNA?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Alkaanzee op Titan

Ligeia Mare op Titan bestaat uit vloeibaar ethaan en methaan en heeft een oppervlak van bijna 150 000 vierkante km (afb: NASA)

Voor het leven op aarde is DNA wezenlijk, maar al jaren vragen onderzoekers zich af of er ook leven mogelijk is zonder DNA of zonder water. Er wordt gespeculeerd dat polyethers in combinatie met koolwaterstoffen als butaan of ethaan in vloeibare vorm ook ‘levensvatbaar’ zouden kunnen zijn. Dan zou er leven kunnen zijn in de koolwaterstofoceanen op manen zoals Titan of op aardachtige planeten, speculeerden Amerikaanse onderzoekers.  Uit hun berekeningen kwam dat dat op Titan niet mogelijk is maar wel elders in het healal op manen en planeten. Lees verder →

Kind geboren met ‘ververste’ mitochondriën

Geplaatst op door
Beantwoorden
Zain Rajani mitochondriaal ververst

Zain Rajani met haar ouders (foto: New Scientist)

In Canada is een paar weken geleden Zain Rajani geboren. Het kind is een product van reageerbuisbevruchting. Dat is niet zo bijzonder meer, maar wel dat de baby geboren is na een ‘verjongingskuur’ van de eicellen van de moeder. De mitochondriën van de stamcellen van de moeder werden gebruikt om die aan de eicel toe te voegen. Dat zou, is het verhaal, gunstig zijn voor het resultaat van de bevruchting, dwz het kind. Mitochondriën in stamcellen zouden ‘verser’ zijn dan in rijpe cellen als de eicellen. Mitochondriën worden vaak de energiecentrales van de cel genoemd. Lees verder →

Zesde DNA-base ontdekt (?)

Geplaatst op door
Beantwoorden
DNA-trap

Nog een zesde base?

Op school leer je dat het levensmolecuul DNA uit vier bouwstenen, de nucleotiden, die worden aangeduid met het onderdeel daarvan: adenine, cytosine, guanine en thymine: A, C, G en T. Ik heb eventjes niet opgelet, maar er was al in de jaren 90 een vijfde nucleobase bijgekomen: gemethyleerde cytosine. Methylering is een belangrijk proces bij het (de)activeren van genen. Nu schijnt ook een gemethyleerde vorm van adenine in eukaryotische cellen te kunnen bestaan, mA, zo melden Catalaanse onderzoekers in het tijdschrift Cell.  Ook die zesde base zou iets te maken hebben met de activiteit van de genen in het DNA. Lees verder →

Tijdschrift verweert zich tegen kritiek op embryo-artikel

Geplaatst op door
Beantwoorden
Zihe Rao, hoofdredacteur van Protein & Cell

Zihe Rao, hoofdredacteur van Protein & Cell

Chinese onderzoekers hebben onlangs voor het eerst menselijke embryo’s genetisch  veranderd en daarover gepubliceerd. Dat heeft, lijkt het, een storm van protest uit de onderzoekswereld ontketend, waar juist werd gepleit om, vooralsnog, niet aan de menselijke genen te knutselen. Het artikel zou ook slecht getoetst zijn. Het onderzoek van Junjiu Huang en medewerkers van de Soen Jat-sen-universiteit werd als onethisch gezien. Mede om die reden zou het artikel door de gerenommeerde bladen Science en Nature zijn geweigerd. Het blad in kwestie, Protein & Cell van uitgeverij Springer, stelt in een weerwoord dat publicatie is bedoeld als een manier om alarm te slaan. Medeuitgever van het blad is het Chinese ministerie van onderwijs. Lees verder →

Hersencellen vertonen genetisch riskant ‘gedrag’

Geplaatst op door
Beantwoorden
Hersenactiviteit

De activiteit van de uitlopers van zenuwcellen is afhankelijk van de GluR1-spiegel (oranjegeel). Links normaal, rechts na toevoeging van Tet3 (afb: John Hopkins-universiteit)

“We zijn er aan gewend te denken dat als de cel volwassen is, het DNA stabiel is met alles wat er om heen zit om dat te sturen”, zegt Hongjun Song van de John Hopkins-universiteit. “Uit de studie blijkt dat sommige cellen voortdurend hun DNA aanpassen om hun werk te kunnen doen.” Volgens de onderzoekers zijn zenuwcellen risicopakkers. Ze zouden dagelijks ‘DNA-chirurgie’ toepassen om het activiteitenniveau op het juiste peil te krijgen. Omdat die niveaus belangrijk zijn voor zaken als leren, geheugen en hersenafwijkingen, denken de onderzoekers weer wat licht te hebben geworpen in de duisternis die hersens heet. Lees verder →

Genoom en transcriptoom van een cel af te lezen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Celdeling en mutaties

Door celdeling ontstaan fouten. Ook zuigelingen hebben al een groot aantal genetisch enigszins afwijkende cellen (afb: Tarryn Porter)

Onderzoekers van de Katholieken Universiteit Leuven en van de universiteit van Oxford (VK) hebben een techniek ontwikkeld waarmee tegelijkertijd het genoom is af te lezen en het zogeheten transcriptoom), het totaal aan boodschapper-RNA-moleculen in een cel. Dat is mogelijk in een enkel cel. Ze deden dat voor ruim 200 menselijke en muizen cellen en kwamen er zo achter dat als een cel na deling een chromosoom wint of verliest, delen van het DNA actiever of minder actief worden. Het vermoeden bestond al, maar niet de methode om dat waar te nemen, zo stellen de onderzoekers.
Lees verder →

Knutselen aan menselijke embryo’s geen succes

Geplaatst op door
Beantwoorden
Mneselijke embryo

Een menselijke embryo bestaand uit acht cellen

Niet zo heel lang geleden deden onderzoekers een oproep om in ieder geval voorlopig van het menselijk genoom af te blijven. Chinese onderzoekers van de Soen Jat sen-universiteit in Guangzhou hadden daar geen boodschap aan, zo blijkt uit een recente publicatie in het vakblad Protein & Cell. Je kunt er dan vergif op innemen dat er meer aan de gang is. Het is overigens al eerder gebeurd. In 2008 leidde genetische veranderingen aan menselijk erfmateriaal tot protesten. Het bijzondere aan dit onderzoek zou zijn dat er gebruik is gemaakt van de van bacteriën ‘geleende’ bewerkingstechniek voor DNA, CRISPR-Cas9. De synthetische biologie is, zoals te verwachten was, op gevaarlijk terrein terechtgekomen. Lees verder →

Daaristieweer, de mammoet

Geplaatst op door
Beantwoorden
Babymammoet

Een vrij gaaf exemplaar van een babymammoet (afb: RT)

De aarde wordt steeds warmer, maar de mammoet in levende lijve, het beest dat goed tegen de kou kan, komt steeds dichterbij. Al vaker is er gespeculeerd over de herintroductie van de mammoet, maar daar heb je zijn/haar hele DNA voor nodig. Dat was tot voor kort nog niet zo, maar nu melden onderzoekers uit, onder meer, Zweden, dat ze het hele DNA-plaatje nu compleet hebben van maar liefst twee wolharige mammoets. Lees verder →

Een kunstmatig virus voor gentherapie

Geplaatst op door
Beantwoorden
Kunstmatig virus

Een plaatje van het kunstmatige virus met DNA (groen) en nanodeeltjes (blauw) (afb: UAB

Virussen zijn in staat hun erfgoed in te bedden in dat van de gastheer. Daarvan wordt gebruikt gemaakt bij gentherapie. De virussen worden dan wel eerst ‘kreupel’ gemaakt zodat ze hun normale vaak verwoestende arbied niet ten uitvoer kunnen brengen. Onderzoekers van de onafhankelijke universiteit van Barcelona hebben nu een kunstmatig virus ontworpen, speciaal voor de gentherapie. Het nepvirus zou ook kunnen worden ingezet bij het heel doelgericht bestrijden van kanker. Lees verder →

DNA-achtig medicijn getest bij kankerpatiënten

Geplaatst op door
Beantwoorden
dSlim-molecuul MGN1703

dSlim is de handelsnaam voor de DNA-achtige moleculen, zoals MGN1703, waarmee het Duitse bedrijf Mologen AG experimenteert. (afb: Mologen AG)

Een experimenteel medicijn dat bestaat uit een enkelstrengige oligonucleotide, zeg maar een kort stukje ‘half’ DNA, dat de aanduiding MGN1703 heeft gekregen, zou het afweersysteem aanzetten zich tegen allerlei ontstekingen en tegen kankercellen te vechten zonder dat dat bijwerkingen zou geven, zo concludeerden Duitse en Spaanse onderzoekers op basis van muisproeven. Het middel zou al in klinische proeven worden getest op patiënten met verschillende soorten kanker. Lees verder →