Tag archieven: geslachtscellen

Ongeslachtelijke voortplanting planten binnen handbereik (?)

Geplaatst op door
Beantwoorden
Zandraket

Zandraket (Arabidopsis thaliana)

Wanneer de vrouwelijke geslachtscellen in planten worden bevrucht, activeert een signaal van het sperma de celdeling en worden er nieuwe plantenzaden gevormd. Deze activering kan ook zonder bevruchting door mannelijke gameten (geslachtscellen) worden geactiveerd, zoals onderzoekers van de universiteit van Zürich aannemelijk hebben gemaakt. Daarin speelt een cycline, een eiwit dat de celcyclus reguleert, een belangrijke rol. Dit opent nieuwe wegen voor de ongeslachtelijke voortplanting van gecultiveerde planten, waardoor ingekweekte eigenschappen niet meer verloren gaan zoals bij geslachtelijke bevruchting. Lees verder →

DREAM zou reparatie genoomschade bemoeilijken

Geplaatst op door
Beantwoorden

Er wordt alom volop geëxperimenteerd met het herstel van genetische schade, maar dat schijnt bij geslachtscellen beter te werken dan andere celtypen (ik=as wist weer eens van niks). In cellen van mensen maar ook die van muisjes of kleine wormpjes (Caenorhabditis elegans) zou het eiwitcomplex DREAM dat bemoeilijken. De onderzoekers schijnen er ook in geslaagd te zijn dat eiwitcomplex te blokkeren. Wordt nu het ‘redigeren’ van het genoom makkelijker (dat zou je verwachten)? Lees verder →

Onderzoekers ‘maken’ in lab totipotente stamcellen

Geplaatst op door
Beantwoorden

Een kweek geïnduceerde pluripotente stamcellen

Een kweek geïnduceerde pluripotente stamcellen voor onderzoeksdoeleinden (afb: WikiMedia Commons)

Alleen twee versmolten geslachtscellen (de zygote) en de embryocellen na de eerste celdeling zijn ‘almachtig’ (totipotent). Ze kunnen zich ontwikkelen tot alle cellen die het ontstaan van een nieuw ‘individu’ mogelijk maken. Sedert zo’n vijftien jaar kunnen uit gerijpte cellen ‘veelzijdige’ (pluripotente) stamcellen worden gemaakt. Die kunnen zich ontwikkelen tot alle cellen in een organisme, maar niet tot de zogeheten extraembryonale cellen zoals die in de moederkoek nodig zijn (we hebben het over zoogdieren). Nu hebben onderzoekers van Tsinghuauniversiteit in Peking een manier gevonden om van rijpe cellen totipotente stamcellen te maken. Lees verder →

Muisjes met (alleen) twee vaders of twee moeders gefabriceerd

Geplaatst op door
Beantwoorden
moeder/moedermuis met nakomelingen

Een moeder/moedermuisje met natuurlijke nakomelingen (afb: Chinese Academie van Wetenschappen)

Onderzoekers hebben muisjes gefabriceerd met twee vaders of twee moeders. De vader/vader-muisjes overleefden de geboorte overigens maar net, terwijl die uit twee moeders voortkwamen volkomen gezond en ook volledig functioneel waren wat de voortplanting betreft. Voor deze kunstmatige vorm van ‘parthenogenese’ (maagdelijke voortplanting) werden haploïde stamcellen (van elk chromosoom maar een exemplaar zoals in geslachtscellen) van twee vaders of twee moeders gebruikt en werden wat ‘correcties’ aangebracht met behulp van de genschaar CRISPR/Cas9. De onderzoekers rond Qi Zhou zeggen vooral benieuwd te zijn naar een antwoord op de vraag waarom maagdelijke voortplanting bij sommige gewervelde dieren, zoals haaien of kalkoenen, wel voorkomt en bij zoogdieren niet. Lees verder →

Embryo’s gekweekt zonder geslachtscellen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Embryo gekweekt zonder geslachtscellen

Twee wat de onderzoekers ‘blastoïden’ noemen, de embryostuctuur. Groen zijn de trofoblastische stamcellen die zich tot placenta ontwikkelen en rood de embryonale stamcellen (afb: Nicolas Rivron)

Uit placentacellen (of eigenlijk trofoplastische stamcellen) en embryonale stamcellen van muisjes hebben onderzoekers rond Nicolas Rivron van de universiteit van Utrecht een embryoachtig organisme gekweekt. De ‘protoembryo’ zou meer klaarheid moeten geven over de eerste dagen van de zwangerschap, maar tegelijkertijd  zullen wenkbrauwen zich fronzen. Je zou je kunnen voorstellen dat op een dag dieren maar ook mensen uit de fabriek komen. Lees verder →

Kind krijgt meer mutaties van oudere vader dan oudere moeder

Geplaatst op door
Beantwoorden

Een kind krijgt vier keer meer mutaties mee van een oudere vader dan van een oudere moeder. Dat kwam naar voren uit de analyse van de gegevens van een bevolkingsonderzoek onder duizenden IJslandse ouders en kinderen. Lees verder →

‘Synthetische’ embryo’s, smeet’s, nieuw ethisch dilemma

Geplaatst op door
Beantwoorden

Oppervlak van een menselijke embryonale stamcel

Oppervlak van een menselijke embryonale stamcel (afb: NYT)

Ik denk dat dat vooral op het gebied van genetische technologie speelt. Dat terrein ontwikkelt zich relatief snel, maar komt daarmee ook steeds meer ethische dilemma’s tegen. Moet alles wat kan ook gedaan worden? Nu doet zich weldra de mogelijkheid voor om uitgaande van stamcellen ‘synthetische’ embryo’s te kweken. Die kun je gebruiken om nieuwe weefsels of organen te kweken, maar uiteindelijk ook, is de verwachting, om die uit te laten groeien tot volgroeide zuigeling. Willen we dat? Lees verder →

Geslachtscellen niet meer nodig om baby’s te maken (?)

Geplaatst op door
Beantwoorden
Zaadcel uit het lab

Een in het lab ‘gefabriceerde’ zaadcel (foto: Marie-Hélène Perrard, CNRS/Kallistem)

Als je uit huidcellen stamcellen kunt maken, dan moet het ook mogelijk zijn om daaruit geslachtscellen (gameten) te maken. Drie deskundigen speculeren al over de mogelijkheid van in vitro gametogenese (ivg), oftewel het in een reageerbuis maken van geslachtscellen uit, bijvoorbeeld, huidcellen. Bij muisjes wordt daar al onderzoek naar gedaan. De vraag is natuurlijk: waarom zou je dat doen? Het antwoord is dan meestal om mensen te helpen die geen kinderen kunnen krijgen. Het drietal vindt het tijd voor een stevig, publiek debat. Lees verder →

Voor een nieuw muisje is een zaadcel (niet) voldoende

Geplaatst op door
Beantwoorden
Zaadcel en niet-eicel geeft, soms, gezond muisje

Door behandeling met een chemische stof deelde de eicel zich in twee dochtercellen. Die werden ingespoten met geherprogrammeerde zaadcellen, Het rode pijltje is de zaadcel (afb: Nature Communications)

Onderzoekers van de universiteiten van Barh (Eng) en Regensburg (D) zouden muisjes hebben ‘gemaakt’ zonder dat daarbij een eicel aan te pas was gekomen, lees ik in het doorgaans toch goed geïnformeerde Franse dagblad Le Monde. Het Britse populair wetenschappelijke blad is skeptischer en stelt dat de mogelijkheid van een kind van twee vaders (nog) geen biologische werkelijkheid is. En er werden wel degelijk eicellen gebruikt. Lees verder →

Staartloze zaadcel muis in lab gekweekt

Geplaatst op door
Beantwoorden
Het kweken van zaadcellen uit embryonale stamcellen

Het proces van embryonale stamcel tot zaadcel (afb: Cell Stem Cell)

Het zat er natuurlijk aan te komen: die zaadcel uit het lab. Mannen hebben we niet meer nodig voor de voorplanting (bij muizen tenminste) en hoe lang zal het duren dat ook de eicel uit een petrischaaltje komt? En uiteindelijk zullen we het zonder baarmoeder kunnen. Chinese onderzoekers zijn er in geslaagd mannenmuizen op zijspoor te zetten door embryonale stamcellen om te zetten in functionele zaadcellen (zonder staart, weliswaar). Die kweekcellen bleken in staat in combinatie met een eicellen gezonde muisjes voort te brengen, zo heet het. Lees verder →