CAR-T-cel-therapie weer wat beter gemaakt

Immuuntherapie vrij succesvol bij agressieve leukemiesoort

De CAR T-behandeling in beeld gebracht (afb: hematon.nl)

De immuunthera-pie met genetisch veranderde T-cellen, de CAR-T-therapie, is al enige tijd in gebruik om bloedkankers te bestrijden, maar ondertussen wordt er aan die therapie volop gesleutel om die effectiever en ook inzetbaar te maken tegen vaste tumoren. Hun effectiviteit is echter maar al te vaak onvoldoende. Onderzoekers van CeMM en de medische universiteit van Wenen hebben nu een nieuwe strategie ontwikkeld om CAR-T-cellen specifiek te verbeteren. Door gebruik te maken van de genschaartechnologie CRISPR ontdekten ze genen veranderingen die, indien uitgeschakeld, CAR-T-cellen aanzienlijk effectiever maken als kankermedicijn. Lees verder

Celplasma dichter ‘bevolkt’ dan celkern

Celdichtheid

Celkernen blijken minder dicht gepakt dat het omringende celplasma. De verhouding is verschillend tussen soorten cellen maar blijft vrij constant, blijkt (afb: Simone Reber et al./Nature Communications)

De cel is dicht’bevolkt’. Tot nu toe werd gedacht dat de celkern, met daarin een molecuul dat uitgerekt zo’n 2 m lang is, het dichtst ‘bevolkt’ was, maar onderzoekersters in Duitsland en de VS zagen dat het het omringende celplasma nog drukker was met allerlei eiwitten, kernzuren e.d. In een recente studie maten ze de subcellulaire dichtheid van een breed scala aan organismen. Doel van dit soort onderzoek is om biomoleculaire processen in allerlei cellen, variërend van gistcellen tot menselijke cellen, beter te begrijpen. Lees verder

Kleinere Cas9-variant maakt meer mogelijk bij genoombewerking

De structuur van nsCas9d

De structuur van het kleinere NsCas9d-eiwit (afb: Yanli Wang et al./Nature Communications)

De CRISPR/Cas9-methode is in relatief weinig jaren een populaire methode geworden om genomen te bewerken. Helaas is het veelgebruikte Cas9-eiwit dat daarvoor gebruikt wordt nogal omvangrijk en dat beperkt de mogelijkheden aangezien het CRISPR-gereedschap moet passen in een virus. Nu hebben onderzoeksters rond Yanli Wang (koppeling geeft bij mij=as veiligheidswaarschuwing) van het biofysisch instituut van de Chinese academie van wetenschappen een bacterie (een Nitrospirae-stam) gevonden die een veel kleiner Cas9-eiwit gebruikt bestaand uit ‘slechts’ 762 aminozuren. Daarmee worden genoombewerkingen mogelijk die met het grote Cas9-molecuul van Streptococcus pyogenes niet mogelijk zouden zijn. Lees verder

Weer methode geleend van bacteriën om DNA te bewerken

Afweermechanisme bacteriën tegen fagen

DarT2 zorgt dat het genmateriaal van fagen niet wordt gekopieerd. Als de dreiging voorbij is heft DarG dat weer op. NAM staat voor niacinamide (afb: Chase Beisel et al./Nature Bioltechnology)

Onderzoekers van het Helmholtz Instituut voor RNA-gebaseerd Infectieonderzoek (HIRI) en collega’s hebben een methode ontwikkeld voor het verfijnen van bewerken van genetisch materiaal. Dit omvat het gericht toevoegen van chemische ‘vlaggen’ aan het genoom, wat nieuwe mogelijkheden biedt voor genoombewerking in de geneeskunde, landbouw en biotechnologie. Lees verder

Menselijke hersenstamcellen repareren schade na beroerte bij muisjes

muizenhersens na stamcelbehandeling

De plaats van de beroerte is omstippeld. Donker gekleurd zijn de geïmplanteerde menselijke hersenstamcellen (afb: UZH)

Het lijkt er op dat menselijke hersenstamcellen de schade die ontstaat bij een beroerte bij muisjes kunnen repareren, denken onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Zürich. Zowel de hersencellen als motorische functies zouden door stamceltherapieën weer op peil zijn gebruikt. Voorlopig moet er nog wel wat onderzoek worden berricht alvorens die therapie op mensen kan/mag worden toegepast. Lees verder

Deeltje van verhaal over het ontstaan van leven scheikundig ‘verklaard’

Vereenvoudigde voorstelling van het ribosoom

Vereenvoudigde voorstelling van het ribosoom (afb: groenegezondheid.nl)

Regelmatig worden er pogingen gedaan om de ‘geschiedenis’ van het ontstaan van leven te ontrafelen, maar er lijkt altijd wel weer wat te ontbreken om het hele verhaal te verklaren. Nu hebben onderzoekers van het Londense universiteitscollege (UCL) een hernieuwde poging gedaan. Ze lieten zien hoe RNA en aminozuren (de bouwstenen van eiwitten) zich spontaan met elkaar ‘verstaan’ hebben om het begin van het leven op aarde zo’n viermiljard jaar geleden te beginnen. Ik(=as) zou zeggen: al weer een deeltje van de ‘geschiedenis’ van het ontstaan van het leven… Lees verder

De opbouw en afbraak biomoleculen in beeld gebracht

Exosoom

Exosoom voor afbraak van RNA’s (afb: Remco Sprangers et al./Nature Communications)

Onderzoekers van de universiteit van Regensburg hebben meer inzicht verkregen in de structuur, dynamiek en functie van mobiele componenten van het exosoom, een celorgaantje dat RNA-’s afbreekt. De resultaten bieden niet alleen biologische informatie over RNA-afbraak, maar vormen ook een methodologische mijlpaal in de structurele opheldering van biomoleculen. Het werk toont aan dat de wisselwerking van experimentele en informatische biofysische methoden het mogelijk maakt om de bewegingen van die grote molecuulmachines te onderzoeken. Dergelijke onderzoeken waren voorheen onmogelijk. Lees verder

Nieuwe ‘route’ ontstaan ziekte van Alzheimer ontdekt

signaaloverdracht via synapsen

De signaaloverdracht via synapsen van buurcellen in de hersens (afb: OIST)

Onderzoekers onder leiding van neurobioloog Hilmar Bading van de universiteit van Heidelberg hebben een moleculair mechanisme ontdekt dat significant bijdraagt ​​aan de progressie van de ziekte van Alzheimer. Ze toonden aan, aan de hand van proeven met muisjes, dat een neurotoxisch eiwit-eiwitcomplex verantwoordelijk is voor het afsterven van zenuwcellen in de hersenen en de daaruit voortvloeiende cognitieve achteruitgang. Deze ontdekking zou nieuwe perspectieven openen voor de ontwikkeling van effectieve behandelingen, maar dat wordt vaker beweerd zonder dat dat zo is. Lees verder

‘Gecontroleerde evolutie’ maakt plasmide-DNA goedkoper

Voorbeeld van een DNA-vaccin (plasmide)

Een voorbeeld van een DNA-vaccin dat in de vorm van een ring (plasmide) wordt ingespoten (afb: biology.kenyon.edu)

Onderzoekers hebben zogeheten ‘gecontroleerde evolutie’ gebruikt waardoor de hoeveelheid plasmide-DNA die door de gemanipuleerde  Escherichia coli-bacteriën in het laboratorium wordt geproduceerd aanzienlijk is toegenomen. Dat zou belangrijk zijn. Plasmide-DNA is een essentieel maar erg duur onderdeel van diverse gentherapieën en deze nieuwe technologie zou de kosten van deze behandelingen kunnen verlagen. Lees verder

Niet eerder ontdekt herstelsysteem DNA in mensencellen gevonden

kernmembraan

Het kernmembraan (afb: WikiMedia Commons)

Er zijn verschillende systemen om beschadigd DNA te herstellen. Nu schijnt er een niet eerder ontdekt herstelsysteem ook in mensencellen te zijn gevonden. Daarbij reageren eiwitten in het kernmembraan direct op beschadigingen in het DNA. Het onderzoek stond onder leiding van Younghoon Kee van de afdeling nieuwe biologie van het Daegu Gyeongbuk-instituut in Zuid-Korea. Lees verder