James Allison (afb: univ. van Texas)
Tasuku Honjo (afb: univ van Kyoto)
De Amerikaan James Allison van de universiteit van Texas en de Japanner Tasuku Honjo van de universiteit van Kyoto hebben de Nobelprijs voor de geneeskunde gekregen voor onderzoek aan eiwitten die het afweersysteem afremmen. Volgens de verklaring van het Karolinska-instituut zouden medicijnen die een voortvloeisel zijn uit dit onderzoek van groot belang zijn geweest voor de bestrijding van kanker. Lees verder
De tumortjes op de bewerkte glasplaat (het microplatform) (afb: univ. van Hokkaido)
Onderzoekers van de universiteit van Hokkaido hebben een, wat ze noemen, microplatform ontwikkeld waarin kankercellen zich ‘natuurlijk’ zouden gedragen. Onderzoek aan kanker wordt, onder meer, geremd, doordat moeilijke te achterhalen is hoe kankercellen zich in hun natuurlijke omgeving gedragen. Bij wijze van proef bestudeerden de onderzoekers op het microplatform het gedrag van alvleesklierkankercellen. Lees verder
Via boodschapper-RNA worden stukjes DNA in het ribosoom omgezet in eiwitten (afb.: vib.be)
Bij onderzoek naar behandelingsmethoden voor (ziektever-wekkende) genmutaties en erfelijke ziektes is gentherapie of genoombewerking een serieuze kandidaat, maar sleutelen aan het genoom is niet zonder gevaren en de effecten zijn bovendien permanent (althans, zo lang het leven duurt of anderszins wordt ingegrepen). Al jaren geleden ging de aandacht van enkele onderzoekers naar boodschapper-RNA. Dat kernzuur is de mal voor het aanmaken van eiwitten. Door het lichaam te voorzien van specifieke RNA’s zou het lichaam zijn eigen medicijnen kunnen aanmaken, maar het lichaam werkt niet altijd mee. Het begint er op te lijken dat deze in beginsel elegante geneeswijze de praktijk steeds dichter nadert. Het grote risico is aleen dat dit onderzoek vrijwel geheel door bedrijven wordt gedomineerd. Dat heeft, bij bewezen succes, gevolgen voor de prijsstelling… Lees verder
MLKL is een van de necroptoseregulatoren
Wetenschappers aan het VIB-UGent Centrum voor Medische Biotechnologie stellen de immuuntherapie tegen kanker weer een eindje vooruit geholpen te hebben. Ze ontwikkelden een behandeling waarbij kankercellen worden aangezet om het eiwit MLKL aan te maken, dat cellen aanzet tot celdood. Daardoor wordt het eigen afweersysteem actief tegen de overige kankercellen, ook in uitzaaiingen. Bij muisjes met kanker bleek de aanpak te werken. Lees verder
Effecten na een orale dosis op (vlnr) milt, botten en beenmerg van de AML-muisjes (afb: Hebreeuwse universiteit)
Acute myeloïde leukemie (AML) schijnt een van de agressiefste kankersoorten te zijn, waar geen kruid tegen gewassen is. Terwijl er de afgelopen jaren steeds meer werkzame kankertherapieën zijn gekomen, is er wat dat betreft de laatste 40 jaar voor AML-patiënten geen goed nieuws te melden geweest; wellicht tot nu toe. Onderzoekers van de Hebreeuwse universiteit in Jeruzalem schijnen een nieuw middel ontwikkeld te hebben dat bij de helft van de proefdieren (muisjes) met AML die daarmee behandeld werden tot genezing zou hebben geleid. Lees verder
Een tijdens de evolutie ‘herrezen’ gen (LIF6) maakt olifanten (bijna) ongevoelig voor kanker. Dat is best bijzonder voor een dier dat zo groot is (veel cellen) en zo oud kan worden. LIF6 zorgt ervoor dat beschadigde cellen afsterven nog voor de ziekte een kans krijgt. Onderzoekers denken nu te weten hoe het zit. Eerder werd gemeld dat die ‘kankerimmuniteit’ te maken heeft met het aantal exemplaren van het p53-gen dat olifanten zouden hebben. Lees verder
PD-1 (afb: WIkimedia Commons)
De tumoronderdrukker p53 (afb: Wikicommons)
Door HTLV-1 aangetaste T-cel ( (afb: New York Times)
De ROR1-arm van het ‘tweezijdige’ antilichaam (afb: Rader-lab, Scripps)
Ik heb hier al vaker de lofzang op ons vernuftige afweersysteem gezongen, maar heb misschien te weinig benadrukt dat dat ook werkt tegen kanker. Soms hebben kankercellen echter manieren gevonden om aan de dodelijke werking van dat systeem te ontkomen. Er worden allerlei manieren bedacht om dat systeem in die gevallen te reactiveren, maar de methode van het Amerikaanse Scripps-instituut heb ik, dacht ik, nog niet eerder gehoord (verbeter me als ik het fout heb). Scripps-onderzoekers hebben een ‘tweezijdig’ antilichaam ontworpen dat ankert aan het ‘kankereiwit’ ROR1 en met de andere kant T-cellen er met de haren bij sleurt om hun verwoestende werk te doen (het ‘afschieten’ van kankercellen). Lees verder