Een CAR-T-cel (maar dat hoef je niet te geloven) (afb: Nature)
Voorlopige resultaten van onderzoekers in China zouden aannemelijk hebben gemaakt dat de CAR-T-celgentherapie werkt tegen vergevorderde tumoren in het maag/darmkanaal. Vooralsnog leek die therapie vooral toepasbaar bij bloedkankers zoals leukemie, maar minder succesvol in de bestrijding van vaste tumoren. Lees verder
Gekweekt eilandje van Langerhans. De insulineproducerende cellen zijn rood, de groene produceren glucagon, de ’tegenpool’ van insuline (afb: univ. van Helsinki)
Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Helsinki zouden voor het eerst uit stamcellen volledig functionale betacellen hebben gekweekt, die normaal gesproken suikersregulerend insuline aanmaken in de alvleesklier. Lees verder
Betacellen. Geel is insuline, rood de celkernen (afb: Corbis)
Proeven bij muisjes zou aannemelijk hebben gemaakt dat uit stamcellen voortgekomen beta-cellen voor de alvleesklier wel eens met succes een einde zouden kunnen maken aan suikerziekte fase I, een autoimmuunziekte. Die cellen, die insuline produceren, moeten dan wel worden beschermd tegen het eigen afweersysteem. ER wordt gewerkt aan een oplossing daarvoor, maar makkelijk is dat niet. Lees verder
Insulineproducerende organoïden die door het afweersysteem ongemoeid worden gelaten (afb: Salkinstituut)
Een rasterelektronenmicroscoopopname van alvleeskliercellen
De geschiedenis lijkt zich te herhalen. Al eerder in 2016 mocht ik melden dat er uit pluripotente stamcellen insulineproducerende betacellen waren gemaakt, maar ook dat was geen primeur. Nu meldt het Duitse Helmholtzcentrum nog maar weer eens dat uit pluripotente cellen van mensen insulineproducerende betacellen zijn gemaakt die goed reageren op wisselende glucosespiegels in het bloed. Wat ging er vorige keren fout? Lees verder
Takanori Takebe: … voeg een beetje water toe… (afb: TMD)
Uitgaand van pluripotente stamcellen kun je organen kweken, maar die gekweekte organen hebben niet veel weg van het echte werk. Onderzoekers van het kinderziekenhuis in Cincinatti (VS) en de medisch en tandheelkundige universiteit (?) in Tokio denken nu een methode te hebben om ‘levensechtere’ organen te kweken. Dat model zou de onderzoekers ook leren hoe organen zich vormen en hoe genetische veranderingen kunnen leiden tot ziektes in die organen. Lees verder
Alfa-cellen die normaal glucagon aanmaken (rood) worden door buren ‘verleid’ om insuline aan te maken (rood). (afb: univ van Genève)
Onderzoekers in Zwitserland hebben alvleeskliercellen die geen insuline produceren geherpro-grammeerd tot insulinepro-ducerende cellen en daarmee een mogelijke geneesmethode gecreëerd voor suikerpatiënten. Het bijzondere is dat cellen die waren omgeprogra-mmeerd om insuline aan te maken naburige glucagoncellen verleidden ook insuline aan te maken. Voorlopig gaat het nog om dierproeven. Lees verder
Stamcellen van gezonde muizen werden ingespoten in blastocysten van gemankeerde ratten (afb: NIPS)
Een gentherapie heeft bij suikerzieke muisjes (type 1) de bloedsuikerspiegel weer op normale waarden gebracht. De onderzoekers kregen dat voor elkaar door alfacellen in de alvleesklier met behulp van eiwitten om te programmeren tot insulineproducerende betacellen. Die bleven bij de muisjes voor langere tijd hun insulineproducerende taak vervulden (vier muizenmaanden). Lees verder
Roy Taylor met een patiënt (afb: uni. van Newcastle)
Suikerziekte type 2 ook wel ouderdomssuiker genoemd, zou omkeerbaar zijn. Dit stelt de Engelse onderzoeker Roy Taylor van de universiteit in het Noord-Engelse Newcastle. Hij houdt zich professioneel al veertig jaar bezig met de bestudering van die ziekte en zal een overzicht geven op de bijeenkomst van Europese diabetesonderzoekers in Lissabon die momenteel aan de gang is.