Kankercellen tot zelfmoord gedreven

Eiwit ATF4

De structuur van ATF4 (afb: WikiMedia Commons)

Kanker wordt nog steeds voornamelijk bestreden met chemotherapie en bestraling. Vooral die chemotherapie heeft vaak ernstige bijwerkingen. Al jaren wordt er gezocht naar effectieve alternatieven zonder die vreselijke bijwerkingen en de verschillende oplossingen passeren in dit blog regelmatig de revue, waarbij ik mij regelmatig afvraag of we niet weer met een ‘broodje aap’ te maken hebben. Nu komt er dan weer een verhaal voorbij van een methode die kankercellen tot zelfmoord drijft. Lees verder

T-cellen met CRISPR/Cas9 effectief ‘gedresseerd’

T-celreceptorHet idee om afweercellen genetisch te veranderen om ze beter uitgerust in te zetten tegen infecties en tumoren dateert al uit de jaren 80, maar die veranderde T-cellen blijken vaak een stuk minder effectief dan de oorspronkelijke. Onderzoekers van de technische universiteit van München hebben nu met de genschaar CRISPR/Cas9 T-cellen genetisch zo veranderd dat ze nog alle dodelijke trekken van de oorspronkelijke T-cellen hebben. Lees verder

Worden MS en ALS veroorzaakt door virus-DNA in ons genoom?

Hiv

Hiv is een retrovirus (afb: WikiMedia Commons)

Nogal veel ziektes hebben een nog steeds onopgehelderde oorsprong (oorzaak). Onderzoekers vragen zich af of die oorsprong in sommige gevallen niet gezocht moet worden in ons eigen DNA, waar virussen in de loop der duizenden jaren hun sporen hebben achtergelaten. Ze hebben het dan over dodelijke ziektes als amyotrofe laterale sclerose, multiple sclerose en over schizofrenie. Lees verder

Nieuwe antibiotica zouden geen resistentie teweegbrengen

Bacteriedodend peptide

De structuur van het ontwikkelde bacteriedodende peptide 19 (afb: Plos One)

Bacteriedodend peptide

Structuur van het antibacteriële peptide 18 (afb: Plos One)

Franse onderzoekers rond Brice Felden zouden op basis van bacteriegif twee nieuwe antibiotica hebben ontwikkeld waar bacteriën geen resistentie tegen zouden kunnen ontwikkelen. Dat was althans hun conclusie op (geslaagde) proeven om ontstekingen veroorzaakt door multiresistente bacteriën te bestrijden bij muisjes met deze twee peptiden. Lees verder

Jiankui He krijgt een Russische opvolger

Denis Rebrikov

Denis Rebrikov wil kinderen met CRISPR van erfelijke doofheid verlossen (afb: New Scientist)

Het ziet er naar uit dat de breed verfoeide Chinese onderzoeker Jiankui He een Russische opvolger krijgt. Denis Rebrikov wil de CRISPR-methode inzetten om te voorkomen dat kinderen geen last krijgen van erfelijke doofheid. Vijf (dove) echtparen schijnen zich al gemeld te hebben. Rebrikov wil binnenkort vergunning aanvragen bij de Russische autoriteiten voor de ingreep. Lees verder

Bacterie als trojaans paard gebruikt bij immuuntherapie

Bacteriële immuuntherapie

Bacteriën dringen de tumor binnen (links). De bacteriën leveren hun voor de tumor funeste lading af in geprogrammeerde cycli (rechts) (afb: Danino-lab)

Immuuntherapieën worden gebruikt om het eigen afweersysteem aan te zetten kankercellen te vernietigen, maar voorlopig werkt dat lang niet bij alle kankers. Onderzoekers van de Amerikaanse Columbiauniversiteit gebruiken nu ‘programmeerbare’ bacteriën om in moeilijk bestrijdbare vaste tumoren door te dringen en daarin de voor het tumor dodelijke lading af te leveren. Bij muisjes lijkt dat te werken. Ook de uitzaaiingen schenen te worden opgeruimd.  Lees verder

Hiv-1 met hulp van CRISPR geheel uit muisjes verdreven

HIV

Het hi-virus en rode bloedlichaampjes (de verhoudingen zijn niet helemaal correct)

Onderzoekers rond Kamel Khalili van de Amerikaanse Temple-universiteit zouden met hiv-1 besmette, ‘vermenselijkte muisjes met behulp de CRISPR-methode’, in combinatie met antivirusmedicijnen, hebben bevrijd van dat ziekteverwekkende virus. Ook het verstopte hiv, het virus kan zich schuil houden voor afweersysteem en/of medicijnen, zou er aan zijn gegaan. Het zou voor het eerst zijn dat dat in (sommige) proefdieren is gelukt. Helemaal perfect ging het allemaal niet. Lees verder

Boodschapper-RNA hangt vol met modificatoren

Eiwitproductie

Via boodschapper-RNA worden stukjes DNA in het ribosoom omgezet in eiwitten. (afb.: vib.be)

Of genen actief zijn of niet wordt onder meer geregeld door methylering. Onderzoekers denken dat ook boodschapper-RNA (de kopie van een gen aan de hand waarvan eiwitten worden aangemaakt in het ribosoom) ook gemethyleerd kunnen worden en die RNA-methylering zou veel effect hebben op ons functioneren en onze gezondheid. Ook andere kleine modificatoren zouden invloed hebben op het gedrag en het lot van b-RNA. Lees verder

Kunstmatig DNA gebruikt voor gefaseerde medicijnafgifte

Gefaseerde medicijnafgifte

Gefaseerde medicijnafgifte met uitgekiende DNA-fragmentjes die als keten én sleutel dienst doen (afb: TUM)

Het toedienen van medicijnen is nog erg primitief. We slikken, meestal, een pilletje dat een werkzaam bestanddeel bevat dat een of ander ongemak teniet moet doen.  Dan hopen we dat er voldoende van dat werkzame bestanddeel op de juiste plek terechtkomt om heilzaam te zijn. Al jaren wordt er geëxperimenteerd met gerichte medicijnafgifte waarbij de werkzame stof pas wordt ‘losgelaten’ op de juiste plek. Daarbij wordt nogal eens DNA als ‘verpakkingsmateriaal gebruikt. Nu hebben onderzoekers van de technische universiteit van München een combinatie van hydrogel en kunstmatig DNA gebruikt met drie actieve bestanddelen die volgens een bepaald tijdschema aan het werk gaan: gefaseerde medicijnafgifte. Voorlopig alleen nog maar met metaal- en roestdeeltjes. Lees verder

Enig idee hoe organen ontstaan (?)

De orgaanontwikkeling

De orgaanontwikkeling bij zoogdieren doorloopt een vast ‘genprogramma’ dat in het begin grotendeels overeenkomt (afb: Kaessmann-lab)

Het ontstaan van het leven en alles wat er omheen hangt is nog steeds omhangen met vele geheimen (ook al doen we of we daar zo veel van af weten). Zo is voornamelijk duister hoe organen zich in een embryo ontwikkelen. Onderzoekers van de universiteit in het Duitse Heidelberg hebben, geholpen door de modernste DNA-uitlezers, wat licht in die duisternis geworpen. Er lijkt een soort ‘genetisch programma’ te zijn dat bepaalt welke organen zich waar in de vrucht vormen dat zowel geldt voor mensen als ook een aantal andere zoogdieren. Lees verder