Nanodeeltjes vermomd als cellen als ‘hulp in de huishouding’

Nanosponsjes als antibioticum (?)

Nanosponsje kan veel gifstoffen neutraliseren en/of absorberen (afb: Zhang Lab)

Het lichaam, dat conglomeraat van biljoenen cellen zit over het algemeen goed in elkaar. Het heeft een vernuftig afweersysteem, maar dat is niet onfeilbaar. Er wordt op grote schaal onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van nanodeeltjes, al of niet vermomd als cellen, om als ‘hulp in de huishouding’ allerlei hand- en spandiensten te laten doen in het lichaam waar dat het even laat afweten. Dat kan zijn als bezorger van medicijnen te bestemder plek, maar ook om gif te verwijderen of om beschadigd weefsel te herstellen. Lees verder

Japan geeft toestemming tot kweken chimeren

Bioprinten kan een belangrijke techniek worden bij, onder meer, orgaansynthese

Bioprinten kan een belangrijke techniek worden bij, onder meer, orgaansynthese (afb: Ozbolat-lab univ.van Pennsylvania)

Het wordt al langer geopperd om dieren te kweken die zijn ‘voorzien’ van menselijke organen, varkens worden daarvoor bij uitstek geschikt geacht, maar, voor zover ik weet, is die gedachte nog nooit in de praktijk gebracht. Nu hebben hebben de Japanse autoriteiten het verbod op het kweken van zogeheten chimere dieren (in dit geval dieren met menselijke ‘onderdelen’) ingetrokken. Lees verder

“Synthetische biologie een onderschatte dreiging milieu”

CRISPR en de lussen van DNA

Is de CRISPR/Cas9-schaar een zegen of een vloek?

Genetische gemanipuleerde dieren, de ontdooiing van de ‘eeuwig’ bevroren gronden en de averechtse effecten van klimaatmaatregelen zijn volgens de Unep, de milieuorganisatie van de VN, onderschatte bedreigingen van het milieu, die ons op den duur zullen opbreken. Lees verder

Stamcellen verjongd in hersens oudere muisjes

Er zijn wel hersenstamcellen, nee die zijn er niet na je vroege jeugd. Kennelijk is die strijdvraag bij muisjes al beslist: die zijn er. Dat moet wel, want onderzoekers zouden de hersenstamcellen van oudere muisjes hebben verjongd (niet vervangen). Daardoor zouden die schade aan de hersens net zo goed herstellen als jonge muisjes en beter dan oude muisjes met hun eigen, oude hersenstamcellen. Iets voor mensen? Misschien, maar dat duurt nog wel even. Lees verder

Planten blijven knutselen aan genetische afwijkingen

RNA-berwerkers van planten doen het ook in bacteriën

Van C naar U (en terug?). Knoop staat links Mareike Scahllenberg-Rüdinger rechts (afb: univ van Bonn)

De natuur zit eigenaardig in elkaar. Aan de ene kant gebruikt ze maar weinig van wat de aarde aan variëteit biedt (vier DNA-bouwstenen, twintig aminozuren), maar aan de andere kant heeft de natuur een systeem ‘gebouwd’ dat afgrijselijk ingewikkeld is en waarbij er veel geregeld en gestuurd moet worden en, dus, veel fout kan gaan. Planten schijnen er helemaal een warboel van gemaakt te hebben. Daar deugt een hoop niet aan de genetische informatie die een plant opslaat en die moet constant gerepareerd worden door ‘bewerkers’.  Onderzoekers hebben dat ‘maffe’ reparatiesysteem nu in een bacterie overgezet en ze zagen dat die ‘bewerkers’ ook daar C-basen in U-basen omzetten (twee van de vier ‘letters’ van RNA). Lees verder

Onderzoekers willen eierstokken ontwikkelen

Eierstok van een merrie

Een eierstok met eiblaasjes van een merrie

Onderzoekers van de Friedrich-Alexanderuniversiteit in Erlangen-Neurenberg (D) rond Aldo Boccaccini en Ralf Ditrich zouden belangrijke vorderingen hebben gemaakt bij de ontwikkeling van kunstmatige eierstokken. Die zouden vooral bedoeld zijn voor vrouwen die door eierstokkanker en/of kankerbehandeling hun vruchtbaarheid (grotendeels) verloren. Lees verder

Synthetische eiwitten mobiliseren afweersysteem tegen hiv

Een rasterelektronenmikroskoopopname van virusdeeltjes op een witte bloedcel

Op basis van rekenmodellen ontwierpen onderzoekers van de universiteit van Pennsylvania eiwitten die een aantal eigenschappen gemeen hadden met het membraanoppervlak van het hi-virus. De synthetische eiwitten zorgden ervoor dat het afweersysteem van konijnen antilichamen tegen hiv gingen aanmaken. De onderzoekers denken dat mettertijd een effectief vaccin tegen hiv te kunnen maken. Er is wel nog wat onderzoek nodig. Lees verder

Onderzoekers maken ‘expressieknop’ voor genen

Een op CRISPR gebaseerde 'expressieknop'

Cellen in dat deel van de rattenhersens dat wordt gezien als het beloningscentrum (nucleus accumbens). Groen zijn de cellen die een bepaald eiwitten aanmaken, rood de cellen die het gids-RNA produceren en blauw die met het met het virus meegestuurde DNA hebben aangemaakt, ten teken dat de ‘machine’ heeft gewerkt (afb: UAB)

Het is hier al vaker gesteld dat de epigenetische toestand in een cel een cel maakt tot wat ie is: een levercel, botcel, vetcel of nog een van de honderden verschillende celtypen in ons lichaam. De regeling van de genexpressie (welk gen is hoe actief) is dan ook een aardig middel om erachter te komen hoe cellen werken en het lijkt er op dat onderzoekers van de universiteit van Alabama in het Amerikaanse Birmingham zo’n ‘expressieknop’ hebben gevonden, waarmee ze de expressie in hersencelkweken maar ook in de hersencellen van levende ratten kunnen veranderen. Met de expressieknop kan de activiteit van een enkel gen worden veranderd, maar ook van meer genen tegelijk. Opmerkelijk. Lees verder

Hersens gengemanipuleerde baby’s kunnen ook zijn veranderd

Jankui He, manipulator van embryogenoom (?)

Jiankui He op genoomcongres in Hongkong vlak voor hij van het toneel verdween (bijna letterlijk)

De hersens van twee zuigelingen waarvan het genoom is veranderd om ze hiv-bestendig te maken zouden ook veranderd kunnen zijn, denken onderzoekers. Of dat schadelijk of voordelig zou kunnen zijn konden ze niet zeggen. Jiankui He, die de genoomverandering realiseerde, schijnt in China inmiddels vervolgd te worden. Lees verder

Meer letters in het DNA-alfabet en dan?

Vreemde DNA-letters

Vreemde letters voor DNA. Het huidige onderzoek is niet het eerste dat met succes nieuwe DNA-letters heeft bedacht die ook werkelijk functioneerden

Synthetische biologie is de tak van wetenschap die levensvormen nastreeft die, moleculair gezien, niet in de natuur voorkomen. Ons gigantische DNA-molecuul is opgebouwd uit slechts vier bouwstenen (nucleotiden geheten en vaak als ‘letters’ of ‘basen’ aangeduid). Het aantal aminozuren waaruit onze eiwitten zijn opgebouwd is twintig. Waarom? Is meer niet beter? Al jaren streven synbiologen naar DNA met meer letters en meer aminozuren. Dat hoeft niet per se te zijn voor het voor het creëren van nieuwe biologische structuren of moleculen, maar kan ook bedoeld zijn om de informatiedichtheid van het DNA te vergroten. DNA wordt ook wel gezien als uiterst efficiënte informatiedrager. Hoe het ook zij, inmiddels is het aantal bruikbare letters verdubbeld. Lees verder