Immuuntherapie een stuk veiliger gemaakt (?)

CAR-T-cel

Een CAR-T-cel (afb: Nature)

T-cellen, een bepaald type afweercellen, genetisch veranderen om ze de strijd te laten aangaan met kankercellen (CAR-T) lijkt een listig plan, maar die benadering heeft nogal eens ernstige bijwerkingen. Door nu de T-celreceptor (die CAR: chimere antigeenreceptor) iets te veranderen schijnen die ernstige bijwerkingen te zijn verdwenen, stellen onderzoekers in de VS en China.
De aangepaste en gekweekte T-cellen bleken nog steeds effectief tegen de agressieve kankersoort B-cellymfoom.
Lees verder

Speciale zinkvingers houden springende genen in toom

Zinkvingers

Een voorbeeld van een zinkvingereiwit (afb: Wikimedia Commons)

Niet eens zo heel lang geleden, zo rond de eeuwwisseling, werd gedacht dat als we eenmaal het DNA hadden ontcijferd we het geheim van de blauwdruk van het leven zouden kennen. Niets is minder waar. Het DNA-molecuul stelt onderzoekers nog steeds voor raadselen. Een van die raadsels wordt gevormd door wat genoemd worden springende genen (of transposonen) die niet erg honkvast zijn in het genoom. Er zijn zo’n 4’5 miljoen van die ‘springers’ in ons genoom en stukje bij beetje wordt hun rol in het ingewikkelde DNA-‘complex’ onthuld. Onlangs ontdekten EPFL-onderzoekers dat zinkvingers een cruciale spelen in het intomen van die springers. Lees verder

Nieuwe CRISPR-methode zou leiden tot effectievere kankerbehandeling

Cas9 tov Cas12a

De Cas12a-schaar schijnt betrouwbaarder te zijn dan Cas9

Onderzoekers van het genoombewerkingsinstituut van Christiana Care in Wilmington (VS) en het Israëlische biotechbedrijf NovellusDx hebben  een CRISPR-techniek ontwikkeld om DNA tegelijkertijd op diverse plaatsen te veranderen. Dat instrument zou handzaam zijn voor de bepaling welke mutaties bij een patiënt verantwoordelijk zijn voor zijnhaar kanker en daarmee de behandeling effectiever (kunnen) maken. Lees verder

CRISPR-basebewerkers veranderen ook RNA

Basebewerking DNA

Het principe van de basevervanging in DNA (afb: bechling.com)

De ontwikkeling van de CRISPR-methode, geleend van bacteriën, staat niet stil. Zo’n drie jaar geleden werd een CRISPR-techniek ontwikkeld om afzonderlijke basen in DNA te vervangen in plaats van hele genen. Daarmee nam de verfijndheid van die techniek om het genoom te bewerken aanzienlijk toe, maar nu blijkt dat die basevervangers ook RNA-moleculen veranderen. Dat zou wel eens fnuikend voor de veiligheid van deze genoombewerkingstechniek kunnen zijn, maar de onderzoekers denken al oplossingen gevonden te hebben. Lees verder

Ki versnelt eiwitonderzoek

Eiwitstructuren

De structuur van eiwitten is wezenlijk voor het functioneren (afb: AlQuraishi)

De eiwitstructuur, het klinkt doodsaai, is wezenlijk voor een goed begrip van het functioneren ervan. Daarom wordt er ook driftig naar gezocht. Daarin steken heel wat onderzoekers heel wat jaren in. Nu hebben wetenschappers van de Harvard-universiteit een methode ontworpen om met hulp van kunstmatige intelligentie dat speurwerk aanzienlijk te versnellen, aldus die wetenschappers. Volmaakt is het allemaal nog niet. Lees verder

Klinische proef gestart met CRISPR-immuuntherapie

CRISPR/Cas9 aan het werk met DNA

Het CRISPR/Cas9-complex aan het werk aan DNA (rood) (afb: univ. van Californië)

Onderzoekers van de universiteit van Pennsylvania zijn begonnen met een klinische proef om kankerpatiënten te behandelen met een immuuntherapie waarbij de CRISPR-methode wordt toegepast. Dat zou een primeur voor de VS zijn. Overigens werd het groene licht daarvoor al gegeven in 2016. Lees verder

Eerste ‘robot’ met een stofwisseling gemaakt

DNA-'robotjes' met 'stofwisseling'

De ‘stofwisseling’ (afbreken en opbouwen) die wordt gecreëerd in een microvloeistofsysteem met obstakels (C) (afb: Cornell-univ.)

Het is wat je robots noemt. Uitgaande van DNA hebben onderzoekers van het Amerikaanse Cornell-universiteit nano-botjes met een ‘stofwisseling’ gemaakt, die die zich kunnen verplaatsen en wellicht ook kunnen evolueren via genetische mutaties. Het lijkt heel in de verte op iets wat in werkelijkheid al bestaat: leven.
Lees verder

Apen krijgen menselijk gen in de hersens

Bioethica Jacqueline Glover

Bioethica Jacqueline Glover: geen voorstander (afb: univ. van Colorado)

Mensen denken dat ze slimmer/intelligenter zijn dan andere dieren. Hoe komt dat (bij die vraag ga je er van uit dat dat zo is)? Dan plakken we toch wat menselijk (relevante) genen in hersencellen van dieren en bekijken we of de beestjes slimmer worden. Gelukkig voor de apen waren de resultaten nogal verschillend. Zo’n proef, natuurlijk weer in China, komt  gevaarlijk dicht in de buurt van eng onderzoek (vind ik= as). Lees verder

Hartje geprint

hartje uit de bioprinter

Vetcellen worden omgeprogrammeerd tot hartspiecellen (CM) en bloedvatwancellen (EC) samen met een hydrogel voor de structuur (afb: univ. van Tel Aviv)

Al jaren worden er wegen gezocht om organen te kweken. Die zijn deels bedoeld voor onderzoeksdoeleinden, maar jhet is wwel degelijk bedoeld dat er organen worden gekweekt die dienen ter vervanging van versleten of onherstelbaar beschadigde organen. Nu blijken Israëlische onderzoekers met een 3d-printer een hartje van menselijke cellen te hebben gedrukt. Lees verder

Honderden zwakke plekken kankercellen blootgelegd

Longkankercellen

Longkankercellen

Ik heb op deze plek wel eens geklaagd dat er bijna elke dag wel een ‘doorbraak’ op het gebied van kanker of een nieuw therapeutisch doelwit is gevonden zonder dat die vindingen al te veel hebben betekent voor resultaat van kankerbehandelingen. Dat is hoogstwaarschijnlijk sterk overdreven en (dus) ook niet helemaal terecht, maar eindelijk blijken onderzoekers zich eens met het grotere geheel te zijn gaan bezighouden. Met behulp van de CRISPR-methode hebben ze in driehonderd kankermodellen en bij dertig verschillende kankersoorten onderzocht welke genen wezenlijk zijn voor de overleving van kankercellen. Dat zijn er een hoop: duizenden. De onderzoekers gaven ook aan welke daarvan het meest in aanmerking komen als therapeutisch doelwit. Ze maakten een lijst van 600 doelwitten. Lees verder