Voor de goede verstaander: een overzicht wat er et MethSCAn allemaal mogelijk is (afb: Ana Martin-Villalba et al./Nature)
Stercellen worden soms hersenstamcellen (bij muisjes)
Beantwoorden
Kan de CRISPR-methode nu eindelijk haar belofte waarmaken?
Kennelijk moet voor de integrase-invoeging van een DNA-sequentie het genoom eerst met de priemtechniek bewerkt worden (afb: Jesse Owens et al.)
Sinds de introductie van de bacteriële CRISPR-methode voor het bewerken van DNA werd alo gedroomd van een revolutionaire manier om erfelijke ziektes en andere genetische afwijkingen uit te bannen, maar dat bleek iets te rooskleurig gedacht. Een van de grotere belemmeringen voor de CRISPR-methode is het afleveren van het CRISPR-gereedschap met het genetisch materiaal aan de cellen. Nu beweren onderzoekers rond Jesse Owens van de universiteit van Hawaii een veilige en efficiënte manier gevonden te hebben om met aangepaste enzymen, integrases, hele genen te vervangen. Dat is overigens niet voor het eerst. Lees verder
DNA heeft duizenden ‘knopen’ die mogelijk genactiviteit regelen
Zo ziet zo’n ‘knoop’ er ongeveer uit (afb: Garvaninstituut)
Onderzoekers van, voornamelijk, het Australische Garvaninstituut hebben zo’n 50 000 ‘knopen’ van DNA in het menselijk genoom in kaart gebracht. Het is nog vrij duister welke functie die ‘knopen’ hebben, maar de onderzoekers speculeren al meteen maar op mogelijkheden voor behandeling en diagnose die die ‘knopen’ zouden kunnen hebben. En ja hoor, ook kanker zou er iets mee te maken kunnen hebben. Lees verder
Ringvormig RNA zou effectiever zijn in RNA-therapieën
Echt ringvormig is het RNA niet (afb: Pashan Mali et al./UCSD)
RNA-therapieën zijn momenteel erg in zwang, maar dan gaat het altijd om RNA-strengen. Ringvormige RNA’s effectiever en stabieler zijn dan hun ‘rechtlijnige’ tegenhangers, maar het was nogal lastig die te maken Onderzoekers van de universiteit van Californië in San Diego zouden nu een effectieve manier hebben ontwikkeld om ringRNA’s te maken . Lees verder
Zeeanemoontje wordt ‘onsterfelijk’ door oude genen
Het zeeanemoontje Nematostella vectensis is ‘onsterfelijk’ (afb: WikiMedia Commons)
De zeeanemoon Nematostella vectensis is feitelijk onsterfelijk. Ontwikkelings-biologen onder aanvoering van Ulrich Technau (@dres) van de Universiteit van Wenen zouden voor het eerst mogelijke kandidaten voor multipotente stamcellen in de zeeanemoon hebben geïdentificeerd. Deze stamcellen worden gereguleerd door evolutionair zeer goed bewaarde genen, die bij mensen en andere zoogdieren doorgaans alleen actief zijn bij de vorming van geslachtscellen, maar die oudere diersoorten zoals neteldieren een hoge mate van herstelvermogen geven waarmee die, in theorie, niet zouden verouderen. En weer lonkt de eeuwig jonge mens. Lees verder
Embryonale stamcellen hebben geen last van replicatiestress
Als stamcellen delen moet het DNA verdubbeld worden. Dat gebeurt anders bij stamcellen (boven) dan bij embryonale bindweefselcellen, bijvoorbeeld (onder) (afb: Tomomi Tsubouchi et al./EMBO Reports)
Embryonale stamcellen zijn pluripotente stamcellen die alle celtypen van een organisme kunnen produceren. Ze prolifereren snel en er werd aangenomen dat ze hoge niveaus van intrinsieke replicatiestress zouden ondervinden. Dat lijkt anders te zitten. Stamcellen hebben een ander replicatieritme dan gespecialiseerde cellen. Lees verder
Onderzoekers ontdekken ‘wondereiwit’ dat ernstige DNA-schade herstelt
Zo zou DdrC breuken in het DNA van D, radiodurans repareren (afb: Robert Szabla et al./Nucleic Acids Research)
Onderzoekers van de westelijke universiteit in Canada hebben bij de vrij bekende bacterie Deinococcus radiodurans een eiwit ontdekt (DdrC) dat ook ernstige schade van DNA zou herstellen en onmiddellijk vliegen allerlei wilde verwachtingen over de beeldschermen wereldwijd over een oplossing voor kankers, klimaatbestendige planten en meer van dat moois, niet in de laatste plaats gevoed door de onderzoekers zelf. Lees verder
Stamcellen laten zich een richting op buigen
De structuur van YAP (afb: WikiMedia Commons)
Onlangs ontdekten onderzoekers van de McGill-univeriteit in Canada dat door de kernen van stamcellen in verschillende mate uit te rekken, te buigen en te pletten ze die stamcellen heel precies een bepaalde ontwikkelingsrichting op konden sturen zodat er, bijvoorbeeld, botcellen of vetcellen uit zouden ontstaan. De onderzoekers denken dat die kneedtechniek zal kunnen leiden tot nieuwe stamcelbehandelingen die hun mogelijkheden nog niet hebben uitgebuit. Lees verder
Is Alzheimer in een vroeg stadium te genezen?
De hyperactiviteit van hersencellen van Alzheimer nam af na inspuiting met anticaline H1GA in hun hippocampus (afb: Benedikt Zott et al./Nature Communications)
Het is altijd gevaarlijk om al te optimistische berichten te verspreiden rond tot nu toe ongeneesbare ziektes. Alzheimer is daar een van. Nu denken onderzoekers van de technische universiteit München (TUM) een eiwit gesynthetiseerd te hebben, anticaline H1GA gedoopt, dat de kwalijke gevolgen van beta-amyloïdeophopingen zou neutraliseren en daarmee de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer in een vroeg stadium zou stoppen of zelfs ongedaan maken.
Voorlopig is de methode alleen nog maar op celkweken en bij proefdieren (muisjes) toegepast en de onderzoekers waarschuwen dat, als het al zover komt, het nog wel even zal duren voordat deze aanpak in de klinische praktijk kan worden toegepast. Lees verder
Programmeringsproces van weefselvorming ontdekt (?)
De vleugschijf van een fruitvliegje voor (l) en na de eversie. Donkerder grijd is de vleugelschijfzak (afb: Jana Fuhrmann et al./Science)
Een belangrijke vraag in de biologie is hoe de vorm van weefsel van meercellige organismen wordt gestuurd. Onderzoeksters rond Jana Fuhrmann van het Max Planckinstituut voor moleculaire celbiologie en genetica in Dresden denken nu een mechanisme gevonden te hebben waarmee weefsels kunnen worden ‘geprogrammeerd’ om van een platte toestand over te gaan in een driedimensionale vorm. Het is dan wel de vraag of die fundamentele vraag daarmee is beantwoord voor alle meercelligen. Lees verder