Het zikavirus in beeld
Het lijkt er op dat een vaccin dat ontwikkeld is voor de bestrijding van het zikavirus ook bruikbaar is voor het doden van glioblastoom-stamcellen (een dodelijke en onbehandelbare hersenkanker). Het ging daarbij om proeven met muisjes die met menselijke hersenkankercellen waren opgezadeld en een verzwakte vorm van het dodelijke zikavirus. Lees verder
Door bij varkens een klein stukje van een gen weg te halen blijken varkens ongevoelig te worden voor het PRRS-virus dat veel misgeboorten en dode biggen kan veroorzaken. PRRS (een Engelse afko) wordt ook wel abortus blauw genoemd. Het virus schijnt voor varkensfokkers een grote schadepost te zijn. De genetische ‘amputatie’ zou geen bijwerkingen hebben, maar onzeker is of dat ook voor de lange duur opgaat. Lees verder
Matthew Disney in zijn lab (afb: Scripps-instituut)
Om genetische afwijkingen te herstellen is de eerste gedachte om dat afwijkende gen te repareren of vervangen. Dat lijkt ook de beste methode want daarmee wordt de angel uit het probleem (de ziekte) gehaald. Onderzoekers van het Amerikaanse Scripps-instituut rond Matthew Disney denken een alternatief te hebben: het aanpakken (vernietigen) van ‘kwaadaardige’ RNA-moleculen. Daartoe ontwikkelden ze een molecuul dat de ‘kwaadaardige’ moleculen opspoort en maakten gebruik van de ‘diensten’ van een (natuurlijk) enzym, RNase L, om die foute verbindingen af te breken, net zoals dat eiwit dat doet bij een virusaanval. Lees verder
George Church, de ‘aartsvader’ van de synthetische biologie (afb: Harvard)
Links de synthetische foldameren en rechts het DNA (afb: Ivan Huc)
Vorig jaar hebben onderzoekers al bewezen dat DNA met niet-natuurlijke nucleotiden (bouwstenen) simpelweg door de ‘natuur’ wordt geaccepteerd. Nu blijken niet-natuurlijke, DNA-achtige moleculen ook de activiteit van (natuurlijke) enzymen te kunnen beïnvloeden.
Lees verder
Een magneetfaag (met pootjes) bij een E. coli (afb: Cornelluniversiteit)
Je rommelt wat met hun DNA en stopt er wat nanodeeltjes is. Zo kun je bacteriofagen omvormen tot bacteriezoekers (-en opruimers), die, bijvoorbeeld, daar in (menselijk) voedsel naar op zoek gaan om te kijken of dat veilig is. Lees verder
Tupanvirussen (afb: univ. van Aix-Marseille)
Virussen worden door nogal wat biowetenschappers niet als levende organismen beschouwd. Virussen zijn genetisch gezien minimalisten die alleen de hoogstnodige genen hebben. Ze kunnen zich niet repliceren en kunnen geen eiwitten aanmaken. Daarvoor zijn virussen afhankelijk van de genetische machinerie van hun gastheer. Twee onlangs in Brazilië ontdekte reuzenvirussen, tupanvirussen gedoopt, zijn niet alleen groot, maar hebben voor een virus ongewoon uitgebreid genoom. Ze bezitten zelfs genen voor de aanmaak van eiwitten. Het ontbreekt die reuzenvirussen alleen aan de eiwitfabriek, het ribosoom. Lees verder
De molecuulsstructuur van insuline (afb: WikiMedia Commons)
Er blijken virussen te zijn die insulineachtige stoffen produceren die actief zijn in menselijke cellen. Mogelijk dat die iets te maken hebben met het ontstaan van suikerziekte of kanker, denken de onderzoekers (dan maar meteen weer). Ze zouden echter ook beschermend kunnen werken. Kortom, er wordt veel gespeculeerd na dit onderzoek van een AMerikaans diabetescentrum. Lees verder
Virussen maken via interleukine-10 (IL-10) en Mgat5 T-cellen onschadelijk (afb: Cell)
Ja, dat ligt een beetje aan mijn koppenmakerkwaliteiten (of eigenlijk het gebrek daaraan). Dat het afweersysteem door virussen wordt verschalkt is bekend, maar hoe die virussen dat voor elkaar spelen weten wetenschappers niet goed. Onderzoekers van de Canadese McGill-universiteit geloven dat ze een belangrijk deel van de puzzel hebben opgelost. Hun ontdekking zou zelfs nieuwe aangrijpingspunten geven voor het aanpakken van een hele reeks ziektes, is hun overtuiging, niet alleen voor virusziektes maar ook kanker en autoimmuunziektes. Lees verder
De omslag van het jongste nummer
Gentherapie bedoeld voor zenuwcellen in de ruggengraat van apen en varkens om met behulp van en adenoachtig virus een menselijk gen aan motorneuronen af te leveren pakte heel verkeerd uit. De doelwitten, de motorneuronen, en de lever raakten vergiftigd. Dezelfde virusvector (aav9) was ook gebruikt bij kinderen met de spierziekte sma, met succes. Het blijft dus oppassen met gentherapieën. Lees verder