Boodschapper-RNA hangt vol met modificatoren

Eiwitproductie

Via boodschapper-RNA worden stukjes DNA in het ribosoom omgezet in eiwitten. (afb.: vib.be)

Of genen actief zijn of niet wordt onder meer geregeld door methylering. Onderzoekers denken dat ook boodschapper-RNA (de kopie van een gen aan de hand waarvan eiwitten worden aangemaakt in het ribosoom) ook gemethyleerd kunnen worden en die RNA-methylering zou veel effect hebben op ons functioneren en onze gezondheid. Ook andere kleine modificatoren zouden invloed hebben op het gedrag en het lot van b-RNA. Lees verder

Onderzoekers ontwikkelen ‘chemische’ DNA-microscoop

DNA-microscoop

Zo ziet een plaatsje van de DNA-microscoop er uit (afb: Joshua Weinstein et. al.)

Onderzoekers van het befaamde MIT in Cambridge (VS) hebben een ‘microscoop’ ontwikkeld waarbij niet met straling wordt gewerkt, maar met de chemische eigenschappen van biomoleculen. Met die DNA-‘microscoop’ kunnen ze cellen ‘met andere ogen’ bekijken. Lees verder

Weer een theorie over hoe leven ontstaan is (?)

DNA-wenteltrap

Een stukje DNA (afb: LUM)

Al lange tijd vragen wetenschappers zich af hoe leven zich op aarde heeft ontwikkeld. Als je kijkt naar de complexiteit in een cel (de bouwstenen van organismen) dan lijkt het welhaast onmogelijk dat dat hele ingewikkelde systeem ‘per ongeluk’ is ontstaan. Daarvoor zou de 4,5 miljard jaar die de aarde bestaat nog veel te kort voor zijn. Onderzoekers stellen nu dat er een relatief eenvoudig pad bestaat naar die ingewikkelde machinerie die we leven noemen. DNA zou zelfs al mogelijk zijn geweest op een vroege aarde en tegelijkertijd zijn ontstaan als RNA, speculeren ze onder aanvoering van Oliver Trapp van de Ludwig-Maximilianuniversiteit in München. Lees verder

Ontwikkeling leven op aarde blijkt anders dan gedacht

Choanocyt

De doorsnee van een choanocyt (afb: univ. van Queensland)

Hoe leven is ontstaan is nog steeds onderhevig aan driftige speculatie. Eigenlijk komt het er op neer dat men (= de betrokken wetenschappers) het niet weet. Ook de ideeën hoe meercellige organismen zoals planten en dieren ontstonden lijken voor herziening vatbaar. Onderzoekers van de universiteit van Queensland (Aus) denken dat de cellen van de eerste meercelligen een stuk ingewikkelder waren dan tot nu toe is aangenomen. Lees verder

Moet je RNA-interferentie in sla stoppen?

RNAi plus groenten

RNA-interferntie in groenten een neiwue Groene Revolutie? (afb: WikiMedia Commons)

Een appel per dag brengt je huisarts van slag (oid). Het is natuurlijk bekend dat het belangrijk is wat je eet, maar moet je de medicijnen (of hoe je RNA-moleculen in dit geval moet noemen) in je eten stoppen? Onderzoekers van de universiteit van Nanjing (China) hebben sla (Lactuca sativa L.) genetisch zo veranderd dat die groente RNA-moleculen aanmaakt die een gen blokkeert. Voorlopig is die combinatie alleen nog op muisjes uitgeprobeerd, maar je mag toch hopen dat dit geen trend wordt (of ben ik te behoudend?). Het irritante daarbij is ook nog dat de onderzoekers het hierbij hebben over een Groene RevolutieLees verder

Ons lijf stikt van de mutaties

Mutaties in weefsels

De weefsels waarvan monsters zijn genomen (bij mannen en vrouwen verschillend) en van de cellen het RNA is uitgelezen (afb: Gad Getz et. al.)

Een analyse van de RNA-gegevens van zo’n 500 proefpersonen van 29 verschillende weefsels heeft aangegeven dat ons lijf stikt van de mutaties. We zijn heftig mozaïsch oftewel door die mutaties hebben cellen in een weefsel verschillende genomen. Dat mozaïcisme stijgt met de jaren. Vooral longen huid hebben daar last van en dat zijn niet toevallig twee organen die het meest met de buitenwereld in aanraking komen. Lees verder

Eerste RNAi-medicijn op de Europese markt gebracht (?)

Transthyretine

Op dit plaatje is goed te zien dat transthyretine uit vier gelijke brokstukken bestaat (afb: WikiMedia Commons)

In dit blog lees je vooral dingen die nog niet in de dagelijkse praktijk worden gebracht. RNA-referentie is hier nogal eens ter sprake gebracht, maar die methode om bepaalde boodschapper-RNA’s te ‘dwarsbomen’, schijnt nu ook de markt te hebben gehaald. Het bedrijf Alnylam brengt het middel patisiran (merknaam ‘Onpattro’) naar het schijnt als eerste RNAi-product op de Europese markt als medicijn voor de ziekte amyloïdose. En het bedrijf is op dit gebied meer van plan. Lees verder

Ribosomen ruimen ook op

De aanmaak van eiwitten

De ribosomen zijn niet alleen een eiwitfabriek, lijkt het (afb: Bazzinilab)

In de ribosomen in cellen worden de eiwitten aangemaakt aan de hand van boodschapper-RNA-moleculen (die weer een kopie van genen op DNA zijn). Die ribosomen blijken echter ook die boodschapper-RNA-moleculen op te ruimen en mogelijk ook de genexpressie te beïnvloeden, ontdekten onderzoekers van het Stowersinstituut in Kansas (VS). Lees verder

Gentherapie repareert schade aan hart na hartaanval

Hartaanval

Bij een hartaanval worden bloedvaten door een bloedprop geblokkeerd waardoor miljoenen hartcellen afsterven.

Onderzoekers van, onder meer, het King’s College in Londen hebben een gentherapie ontwikkeld die bij varkens schade aan het hartweefsel repareerde na een hartaanval. Normaal gebeurt dat niet, waardoor de capaciteit van deze pomp terugloopt. Lees verder

Cirkel-RNA verantwoordelijk voor lupus?

Dubbelstrengig cirkel-RNA dempt autoimmuunreactie

Dubbelstrengig cirkel-RNA

In de kop staan twee begrippen die ik niet (echt) kende: lupus en cirkel-RNA. Voor mij is RNA enkelstrengig en lupus schijnt een niet geneesbare autoimmuunziekte te zijn (soms alleen maar vervelend, maar soms ernstiger). Sinds cirkel-RNA is aangetroffen vragen onderzoekers wat dat RNA doet. Nu lijkt het erop dat er een verband bestaat tussen cirkel-RNA en die autoimmuunziekte. Lees verder