Een ontceld kunstmatig bloedvat (afb: univ.v.Minnesota)
Onderzoekers hebben bloedvaten in het lab gekweekt, maar wat meer is, is dat die bloedvaten ‘aansloegen’ bij lammeren. Nu zullen klinische proeven bij mensen moeten aantonen dat de techniek ook voor mensen bruikbaar is. De onderzoekers denken aan toepassing bij kinderen met aangeboren hartafwijkingen. Lees verder
Zo kan zo’n gereprogrammeerde Escherichia coli er uit zien (afb: Chris Bickel)
Kijk, in principe is het allemaal niet zo geweldig lastig. Je pakt een bacteriegenoom, dat veel simpeler is dan van eukaryote cellen zoals die van mensen, en je knipt en plakt er op los. Ik neem aan dat de onderzoekers rond George Church bij het verbouwen van DNA van een Escherichia coli-bacterie met meer overleg te werk zijn gegaan, want het volledige nieuwe beestje is immuun voor virussen en kan coderen voor vier niet-natuurlijke eiwitten.
Dat beestje, 57-codon E. coli de farmaceutische en andere industrieën miljarden besparen, heet het, maar gaat toch meer over de greep die de mens inmiddels heeft gekregen op het genoom. De nieuwe, veilige bacterie zou voor allerlei industriële doeleinden kunnen worden gebruikt en ook eiwitten kunnen produceren die in de natuur niet bestaan. Dit is pas het begin. Wanneer is de mens aan de beurt? Lees verder
Bioprinten kan een belangrijke techniek worden bij, onder meer, orgaansynthese (afb: Ozbolat-lab univ.van Pennsylvania)
Sinds het 3d-printen furore heeft gemaakt, blijk je daarmee de duvel en zijn ouwemoer mee te kunnen maken, van pistolen tot huizen. Bioingenieurs zien er ook wel heil in waarbij de 3d-printer, voor deze toepassing vaak bioprinter genoemd, vooral handig is bij de orgaansynthese. Ook andere weefsels zoals bloedvaten lijken tot de mogelijkheden te behoren. In een speciale uitgave van het wetenschappelijke blad Trends in Biotechnology wordt een klein exposé gegeven. Lees verder
Hiromitsu Kakauchi van de universiteit van Tokio (afb: univ.v.Tokio)
Een van de (vele) grote dromen in de geneeskunde is het gekweekte orgaan, bestaand uit cellen van de ontvanger. Er zijn allerlei aanzetten gegeven en resultaten bereikt op het gebied van orgaansynthese, maar de resultaten zijn nog niet denderend, hooguit geschikt voor labgebruik. Nu willen onderzoekers van de universiteit van Californië in Davis rond Pablo Ross menselijke organen kweken in varkens. Die zouden geschikt moeten zijn voor transplantaties. Het onderzoek loopt al enkele maanden. De chimere varkens zijn normaal op een ding na: ze hebben een menselijke alvleesklier. Transplantatie is wel meteen het eind van de donor (in dit geval een varken). Lees verder
Een nefron, het basiselement van de nier (afb: Wiki Commons)
Het regeneratievermogen van verschillende onderdelen in het menselijk lichaam is ondermaats of zelfs niet-bestaand: kapot wordt nauwelijks of niet hersteld. Het hart en de hersens hebben daar last van maar ook de nieren. Waarom dat herstelvermogen van sommige organen en weefsels zo slecht is, is onbekend, maar op diverse fronten wordt geprobeerd de herstelbarrières te slechten. Van muizen maar ook van mensen, zo zou zijn gebleken, kunnen zogeheten niervoorlopercellen, gekweekt worden, uitgaande van embryonale en pluripotente stamcellen, die schade aan het nierweefsel zouden kunnen herstellen. Die voorlopercellen verdwijnen normaal vlak voor of na de geboorte. Het herstel van de nier is een stapje dichterbij gekomen, zo lijkt het. Lees verder
Vorige week troffen 130 deskundigen elkaar op de geneeskundefaculteit van de Harvard-universiteit om te praten over het ontwikkelen van grote DNA-moleculen vanaf het nulpunt. Het was een groep van wetenschappers, juristen, ethici, ingenieurs en overheidsvertegenwoordigers, waar journalisten en andere niet-genomisten niet welkom waren. Ook werden er geen officiële mededelingen gedaan, maar het Britse blad New Scientist wist toch het een en ander op te vangen. De bijeenkomst zou zijn gepland in verband met het opzetten van een groot internationaal onderzoeksproject dat als doel heeft een geheel nieuw menselijk genoom te bouwen (vanaf niks). Lees verder
Varkenslong wordt in de reactor geplaats (A). De long wordt in zes uur ontceld (B). De structuur van het ontcelde orgaan (D) in vergelijking met de oorspronkelijke histologie toont dat zowel de cellen van zowel longen als bloedvaten zijn verwijderd, terwijl de matrixarchitectuur intact is gebleven (afb: Bioresearch open Access).
Onderzoekers van het MIT in Cambridge (VS) en de eveneens Amerikaanse Yale-universiteit hebben een opzet gemaakt voor een bioreactor waarin een long zou kunnen worden gekweekt. Het is het idee dat die kweeklongen gebruikt zouden worden voor transplantatie. Lees verder
De lever-op-chip. Rechts uitvergroting minilever. (afb: Yaakov Nahmias)
Dierproeven zijn noodzakelijk, zo is het verhaal, om risico’s bij toepassing op/in mensen zo klein mogelijk te houden. Dan hebben we het vooral over kandidaat-medicijnen en -behandelingen. Probleem 1 is de ethische kant van dierproeven. Een ander groot probleem bij dierproeven is dat zeggingskracht daarvan voor de effecten op de mens niet altijd even groot zijn en daardoor is de hoop gevestigd op net echt, op systeempjes met menselijke (kweek)organen en -cellen, waarmee ‘natuurgetrouwer’ de effecten van stoffen en therapieën is vast te stellen: orgaan-op-chip. Israëlische onderzoekers denken zoiets gevonden te hebben met hun (kunst)lever-op-chip.
Lees verder
‘Superster’ Paolo Macchiarini
De Italiaanse stamcelonderzoeker en ‘superster’ Paolo Macchiarini is ontslagen door zijn Zweedse werkgever, het Karolinska-instituut. Hij zou de uitvinder zijn van een revolutionaire luchtpijpchirurgie, waarbij dat orgaan deels was opgebouwd uit stamcellen van de patiënt, maar zes van de acht patiënten die hij met die methode behandelde gingen dood. De Italiaan is om meer dan een reden
ontslagen, onder meer voor wetenschappelijke onachtzaamheid en het vervalsen van zijn cv. Lees verder
Het ‘hart’ in wording (foto: Berhard Jank)
In het algemeen ziekenhuis van Massachusetts (VS) hebben onderzoekers kloppend hartweefsel gemaakt uitgaande van ontcelde mesenlijke donorharten en dat ‘karkas’ weer gevuld met hartspiercellen die waren ontwikkeld uitgaande van pluripotente stamcellen. Het is het idee dat op een dag op een soortgelijke wijze een hart voor transplantatie gemaakt kan worden met cellen van de ontvanger zelf, waardoor het eigen afweersysteem zich niet keert tegen het nieuwe hart (zoals bij donororganen met, uiteraard, vreemde cellen). Zover is het nog niet. Lees verder