Helpt zika-virus tegen hersenkanker?

Glioombehandeling met zikavirus

Zonder en met (afb: univ. van Washington)

Virussen zijn eng, vinden we, maar begrijp goed dat gentherapie zonder virussen zo niet onmogelijk dan toch een stuk problematischer zou zijn. Onderzoekers gebruiken virussen om in gentherapie allerlei klusjes te laten doen zoals het inbouwen van ‘nieuwe’ genen. Virussen schijnen nog andere onvermoede talenten te hebben. Zo kan een virus dat sedert kort een zekere beruchtheid heeft opgebouwd, het zika-virus, mogelijk iets betekenen bij de bij de bestrijding van een glioblastoom (of glioom), een agressieve vorm van hersenkanker die vrijwel niet te genezen is.
Lees verder

Een machtig hersenceltype regeert onze gewoontes

Snelvurende neuronen hebben een leidende rol in gewoontegedrag

Snelvurende neuronen (paars) komen slechts spaarzaam voor in het striatum. Hier een sterk vergrote afbeelding van dat hersenograantje van muizen (afb: univ. van Duke)

Er schijnt in onze hersenen een machtig celtype te zijn dat onze gewoontes beheerst, zoals het dagelijks een koekje eten. Dergelijke gewoontes laten zich moeilijk veranderen. Als die ‘machtige’ cellen het zwijgen wordt opgelegd door een bepaalde chemische verbinding, dan verdwenen die, niet altijd even profijtelijke, gewoontes. Tenminste, dat gebeurde bij aan suiker verslaafde muisjes. Lees verder

Hippocampus waargenomen tijdens vorming geheugen

HersensEvUit, onder meer, onderzoek bij ratten is gebleken dat in de hippocampus (het zeepaardje) nieuwe ervaringen worden opgeslagen door de hersenpatronen opnieuw af te spelen die verbonden zijn aan die ervaringen. Als de hersenactiviteit bij ratten wordt gemeten die door een doolhof lopen dan zien onderzoekers dezelfde patronen als bij het opnieuw beleven van die ervaringen tijdens de slaap van de rat.  Nu heeft onderzoekster  Anna Schapiro  van Harvard en haar medewerkers die processen waargenomen bij mensen. Lees verder

Apen met Parkinson hebben baat bij menselijke stamcellen

De ontwikkelingen in de apenhersens werd met PET gevolgd

De ontwikkelingen in de apenhersens werd met PET gevolgd, hier vooraf en na een, twee en drie maanden (afb: univ. van Kyoto)

De inplanting van hersencellen die gewonnen zijn  uit (menselijke) geïnduceerde pluripotente stamcellen lijken bij apen met een vorm van Parkinson voor langere tijd baat te geven. Lees verder

Hoe loopt de bedrading van ons zenuwstelsel?

Neuronencircuits en gedrag

Een neuron wordt geactiveerd. De reactie van de made is zijn kopje buigen of intrekken (afb: Nature)

Er wordt vaak heel geleerd gedaan over de werking van onze hersens, maar eigenlijk weten we er
geen bal van. Zelfs de bedrading en het functioneren van simpele netwerken stelt ons voor grootst mogelijke raadsels. Wereldwijd worstelen onderzoekers met die materie en proberen via het achterhalen van de functies van verschillende neuronverbindingen bij lagere diersoorten enige greep op die zaken te krijgen. Een uiterst moeizaam proces. Lees verder

Hersenstamcellen houden muizen jong

microRNA en veroudering

Vormen microRNA’s de de weg naar de ontraadseling van het verouderingsproces

Het lijkt er op dat hersenstamcellen in de hypoythalamus je jong houden, tenminste dat schijnt zo te zijn bij muizen. Daarbij spelen microRNA-moleculen een, nog onbekende rol. Ligt er een medicijn tegen veroudering in het verschiet? Lees verder

Dementie is deels voorkoombaar

Vrouw met Alzheimer (?)Een op de drie gevallen van dementie zou te voorkomen zijn, stellen onderzoekers van, onder meer, het University College in Londen. Feitelijk gaat het er om dat de onderzoekers hebben berekend tot rond eenderde van de risico’s wordt uitgemaakt door externe factoren, waar mensen zellf invloed op (zouden) hebben. Lees verder

Aanpassen ‘enzymschaar’ BACE1 leidt tot minder amyloïdeplaques

BACE1 (betasecretase) knipt het eiwit APP in beta-amyloïdestukken

BACE1 (betasecretase) knipt het eiwit APP in beta-amyloïdestukken (Aß) (afb: WikiMedia Commons)

Nog steeds is onduidelijk welke rol de beta-amyloïdeplaques bij de ziekte van Alzheimer spelen. Zijn de eiwitklonteringen de oorzaak of het gevolg van de ziekte. Veel Alzheimeronderzoek is, schat ik, toch gericht op het aanpakken van die plaques. Onderzoekers rond Weihong Song denken nu een oplossing gevonden te hebben: verander iets aan de plek waar de ‘schaar’ de ‘voorloper’ van beta-amyloïde aan stukken knipt. Lees verder

Is elektronica een oplossing voor hersenziektes?

Hersenimplantaat

Shepard en de zijnen hebben al het een en ander ontwikkeld als onderdeel van een hersenimplantaat (afb: Columbia-universiteit)

Er wordt ook in dit blog veel geschreven over hersenaandoe-ningen. Voor vele daarvan is zelfs nog geen begin van een (medische) oplossing. Al langer zijn er mensen die dromen van een samenwerking tussen elektronica en levende organismen. Bij mensen hebben we het dan over cyborgs. Er zijn mensen die denken dat een symbiose tussen elektronica en de grijze massa een oplossing zou kunnen vormen voor hersenziektes zoals de ziekte van Parkinson of dementie. Onlangs is er een project dit terrein gestart om een inniger verknoping te ontwikkelen tussen elektronica en hersencellen. Dan komt natuurlijk ook de vraag of elektronica een oplossing kan zijn. Daarmee zou je de functionaliteit van de hersens drastisch overhoop kunnen halen. Punt van aandacht, dunkt me. Lees verder

Hersenstamcellen worden van afstand aangezet tot rijping

Reukkolf met nieuwe neuronen

Nieuwe hersencellen in de reukkolf (wit), dat deel van de hersens dat geurprikkels verwerkt (afb: univ. van Bazel)

Lang is gedacht dat we ons leven lang moesten doen met de hersencellen die we bij de geboorte meekregen. Dat is niet helemaal waar (dus helemaal niet), maar echt een vetpot van vernieuwing vormen de hersens niet. In ons brein bevinden zich maar weinig hersenstamcellen, maar die brengen, op afstand bestuurd, ons hele leven lang nieuwe hersencellen voort. Lees verder