Therapieresistentie tumor bevordert door antikankereiwit

HIF1

De structuur van het HIF1-eiwit (afb: WikiMedia Commons)

Delen in vaste kankergezwellen met weinig zuurstof ontwikkelen meestal een grote resistentie tegen chemobehandeling of bestraling. Al jaren vragen onderzoekers zich af waarom het ‘antikankereiwit’ p53 ook niet werkt in zuurstofarme weefsels. Nu hebben onderzoekers ontdekt dat een eiwit dat een rol speelt bij, onder meer, wondgenezing (hypoxie-inductiefactor of HIF) p53 effectief uitschakelt. Sterker nog: p53 wordt medeplichtig aan de overleving van kankercellen. Lees verder

Afweersysteem verstuurd ‘verborgen berichten’ per bootje

Exosomen (vesikels)

Cellen gebruiken vesikels voor een groot aantal taken

Als afweercellen in ons lichaam bedreigingen ontdekken dan komt het in het geweer. Dat vereist communicatie tussen de afweercellen, want het verweer moet afgestemd zijn op de ‘aanvaller’ of ontspoorde cel (kanker). Daarbij spelen T-cellen, antigeenpresenterende cellen en antilichamen producerende B-cellen een belangrijke rol. Die communicatie verloopt via celcontactpunten, de afweersynapsen, waarbij de ‘berichten’ vervoerd worden in nanogrote ‘bootjes’ (ectosomen). Lees verder

Met ingespoten DNA antilichamen aangemaakt

Plasmideinjectie zorgt dat lichaam specifieke antilichamen aanmaakt

Plasmideinjectie zorgt dat lichaam specifieke antilichamen aanmaakt (afb: KU Leuven)

Antilichamen, onderdeel van ons afweersysteem, worden steeds vaker gezien als adequate middelen om ziektes te bestrijden, maar in het lab gemaakte antilichamen schijnen nogal prijzig te zijn. Onderzoekers van de KU Leuven denken een goedkopere manier gevonden te hebben. Ze laten ons lichaam zelf die antilichamen aanmaken door ze in te spuiten met stukjes DNA in ringvorm. Dat schijnt veel efficiënter en dus (?) goedkoper te zijn. Bij schapen werkte het.
Lees verder

Regeert een enkel eiwit het verouderingsproces?

Wormpjes zonder LIN-53

Links een wormpje met en rechts zonder LIN-53 (afb: Tursunlab MDC)

Onderzoekers van het Max Delbrückcentrum voor voor medische systeembiologie in Berlijn denken een epigenetisch mechanisme op het spoor te zijn gekomen dat een sterke invloed heeft op gezond ouder worden. Het lijkt er op dat een enkel eiwit, aangeduid met LIN-53, de spiersamenhang, levensduur en het peil van een essentiële suiker regelt. Kan dat waar zijn? Aangetekend dient te worden dat het om onderzoek bij rondwormpjes gaat, maar dat zijn wel ‘modeldiertjes’. Lees verder

Zenuwcellen herstellen wel met ‘oude’ eiwitten

Neuronherstel

Dit is het idee, maar vooralsnog geen praktijk (afb: Neuron)

Het schijnt bedrijvig te zijn aan het ruggenmergfront. Zoals bekend, mag worden verondersteld, herstellen zenuwcellen in het centraalzenuwstelsel (hersens&ruggenmerg) niet van een beschadiging. Dat is dan ook het porbleem bij een dwarslaesie, waardoor mensen verlamd raken. Al tientallen jaren wordt er naar manieren gezocht die ‘onwil’ van de neuronen in het centraal zenuwstelsel te herstellen maar tot nu toe is dat niet gelukt. Niet zeggen onderzoekers van het Duitse centrum voor neurodegeneratieve ziektes (DZNE) en van de universiteit van de voormalige bondshoofdstad Bonn rond Frank Bradke te weten welke eiwitten daarvoor nodig zijn. De oplossing voor het probleem? Dat duurt nog wel even… Lees verder

Kunstmatig eiwit lijkt grote regelneef van een cel

Synthetische regeleiwit LOCKR

Het synthetische wondereiwit LOCKR (afb: UW)

Onderzoekers van de universiteit van Californië in San Fransisco en van de universiteit van Washington hebben een eiwit ontworpen en gesynthetiseerd, LOCKR gedoopt, waarmee processen in een cel kunnen sturen zoals de genexpressie. LOCKR staat voor de onmogelijke uitdrukking Latching, Orthogonal Cage/Key pRotein (oftewel: vergrendeling, orthogonaal kooi/sleuteleiwit; duidelijk?). LOCKR zou het eerste ontworpen biologische instrument zijn Lees verder

Halfsynthetische bacterie maakt niet-natuurlijke eiwitten

Half-synthetische bacterie maakt onnatuurlijke eiwitten aan

Enkele voorbeelden van onnatuurlijke baseparen (onder). Boven is de aanmaak van onnatuurlijk eiwitten aangegeven als gevolg van een bacteriegenoom met twee vreemde DNA-letters (X en Y) (afb: JACS)

Het lijken me vingeroefeningen in de synthetische biologie, die halfsynthetische bacteriën die onnatuurlijke eiwitten maken. De bacterie heeft een niet-natuurlijk basepaar (het kenmerkende deel van de nucleotiden, de bouwstenen van DNA) wat de mogelijkheid biedt eiwitten te maken die in de natuur niet voorkomen. Voor het eerst zou dat gefrut een werkend systeem (= levend organisme) hebben opgeleverd Lees verder

Kankercellen tot zelfmoord gedreven

Eiwit ATF4

De structuur van ATF4 (afb: WikiMedia Commons)

Kanker wordt nog steeds voornamelijk bestreden met chemotherapie en bestraling. Vooral die chemotherapie heeft vaak ernstige bijwerkingen. Al jaren wordt er gezocht naar effectieve alternatieven zonder die vreselijke bijwerkingen en de verschillende oplossingen passeren in dit blog regelmatig de revue, waarbij ik mij regelmatig afvraag of we niet weer met een ‘broodje aap’ te maken hebben. Nu komt er dan weer een verhaal voorbij van een methode die kankercellen tot zelfmoord drijft. Lees verder

A-bloed omgezet in 0-bloed door bacterie-enzymen

Van bloedgroephkenmerken ontdane rode bloedcellen

De van bloedgroepkenmerken ontdane rode bloedlichaampjes (rechts) zouden breed inzetbaar moeten zijn (afb: Ashley Toye, univ. van Bristol)

Op een gemiddelde dag gaat er in de VS zo’n 16 500 liter bloed door. Welk bloed geschikt is voor transfusie wordt bepaald door je bloedgroep: A, B, AB of 0. Iedereen kan zonder problemen 0-bloed ontvangen, maar andere combinaties gaan mis (leiden tot klonteringen). Onderzoekers die darmbacteriën inventariseerden ontdekten beestjes die enzymen aanmaken om van A-bloed 0-bloed te maken. Dat zou een bloedprobleem oplossen. Overigens blijken onderzoekers van de universiteit van Bristol al eerder een oplossing te hebben gevonden, waarbij ze de bloedcellen met behulp van de CRISPR-methode van hun bloedgroep bepalende antigenen ontdeden. Lees verder

Eerste RNAi-medicijn op de Europese markt gebracht (?)

Transthyretine

Op dit plaatje is goed te zien dat transthyretine uit vier gelijke brokstukken bestaat (afb: WikiMedia Commons)

In dit blog lees je vooral dingen die nog niet in de dagelijkse praktijk worden gebracht. RNA-referentie is hier nogal eens ter sprake gebracht, maar die methode om bepaalde boodschapper-RNA’s te ‘dwarsbomen’, schijnt nu ook de markt te hebben gehaald. Het bedrijf Alnylam brengt het middel patisiran (merknaam ‘Onpattro’) naar het schijnt als eerste RNAi-product op de Europese markt als medicijn voor de ziekte amyloïdose. En het bedrijf is op dit gebied meer van plan. Lees verder