Zijn stamcellen in lichaam te herstellen?

Stamcelreparatie

In de roodgekleurde stamcellen is de reparatie geslaagd (afb: Harvard-universiteit)

We hebben van diverse weefselcellen stamcellen die worden gebruikt ter vervanging van verloren gegane cellen. Als die stamcellen zelf niet in orde zijn dan is er een probleem. Je kunt stamcellen transplanteren, maar dat is een dure bedoening. Onderzoekers probeerden bij muisjes de stamcellen te repareren terwijl die zich nog in het lijfje van de muizen bevonden. Dat schijnt gelukt te zijn. Lees verder

CRISPR gaat huwelijk aan met springende genen

Werking van springende genen

Zo zouden transposonen zich verspreiden door het genoom (afb: https://www.ebi.ac.uk)

Voor een systeem waar het zo nauw luistert, het leven, heeft het wel veel ‘losse eindjes’ (althans, zo zien ze er uit met mijn beperkte kennis van de genetica). Transposonen, vaak springende genen genoemd, horen daar wat mij betreft toe. Onderzoekers hebben nu die wispelturige genen in het huwelijk laten treden met de CRISPR-methode om DNA te veranderen. Daardoor zou het makkelijker worden om het DNA te veranderen en daar zou niet bij geknipt hoeven worden. Lees verder

‘CRISPR-meisjes’ van He worden waarschijnlijk niet (zo) oud

CCR5-receptor

De structuur van de bewuste CCR5-receptor (geel) met die van een stukje celmembraan (grijs en rood) (afb: WikiMedia Commons)

De Chinese onderzoeker Jiankui He heeft naam gemaakt als eerste wetenschapper waarvan bekend is dat die het genetisch materiaal van ongeboren vruchten genetisch heeft veranderd. De twee meisjes zouden door het resultaat van zijn ingreep resistent zijn voor hiv, maar volgens recent onderzoek zou hun levensverwachting wel eens aanmerkelijk lager kunnen zijn dan normaal. Lees verder

Maken gouddeeltjes gentherapie hanteerbaarder?

Gouddeeltjes als drager CRISPR-instrumentarium

Beide ‘goudzoekers’ Jen Adair (l) en Reza Shahbazi (afb: Fred Hutchinsoninstituut)

Meestal wordt de CRISPR/Cas9-genschaar in cellen afgeleverd door ‘kreupel’ gemaakte virusdeeltjes. Dat is licht problematisch en onderzoekers van het Amerikaanse Fred Hutchinson-kankerinstituut hebben nu gouddeeltjes als ‘postbodes’ gebruikt om die lading in (bloed)cellen af te leveren. Dat lijkt een gouden greep. Lees verder

Aangepaste afweercellen ingezet tegen dodelijk virus

Het dodelijk rs-virus

Het rs-virus (afb: WIkiMedia Commons)

Onderzoekers in de VS hebben bij muisjes hun afweercellen genetische zo aangepast dat ze de strijd aangaan met, onder andere omstandigheden, dodelijke virussen (in dit geval een longvirus). Met succes, stellen ze. Dit zou een oplossing kunnen vormen voor ernstige ziekteverwekkers waar geen vaccins tegen zijn, maar dergelijke technieken zijn duur. Lees verder

Wordt de mens een product zoals een auto?

Tot hersencellen omgeprogrammeerde huidcellen

Uit huidcellen ontwikkelde hersencellen (afb: UCL)

Ik ben ooit dit blog begonnen om de wereld, althans de lage landen, kond te doen van wat er zich afspeelt op het gebied van synthetische biologie, de door de mens bedachte en verwezenlijkte uitbreiding van het fenomeen dat leven is genoemd. Dan hebben we het over de aanpassing van het genoom van micro-organismen om dingen te doen of te produceren die ze in de natuur nooit doen of produceren, maar ook (en steeds vaker) op zaken gericht op de mens.
We praten dan over de pogingen erfelijke ziektes te voorkomen, over orgaansynthese en ook ontwerpbaby’s. Als we eenmaal weten hoe we dingen kunnen veranderen dan begint de natuur (het leven) steeds meer op gewone techniek te lijken. Als in een auto een onderdeel kapot of versleten is, kun je dat vervangen. Wordt de natuur, met inbegrip van de mens, een product en maakbaar? Philip Ball schreef er een boek over: How to Grow a Human (William Collins). Lees verder

Genetisch veranderd fagen als bacteriedoder gebruikt

Helen ~Spencer (l) met Isabelle en haar ouders (afb: Helen Spencer)

Een 15 jarige meisje met taaislijmziekte kreeg in september 2017 een dubbele longtransplantatie. De operatie was geslaagd, maar het meisje deed een bacteriebesmetting op. Het ging daarbij om de antibioticaresistente bacterie Mycobacterium abscessus. Haar behandeldende arts Helen Spencer van een Londens ziekenhuis besloot tot een ‘faagtherapie’. Fagen zijn bacteriedodende virussen. Een gok die goed uitpakte. Lees verder

CRISPR-methode verfijnder gemaakt met twee ‘knoppen’

CRISPR/Cas9 aan het werk met DNA

Het CRISPR/Cas9-complex aan het werk aan DNA (rood) (afb: univ. van Californië)

Twee moleculen zouden de genoom-bewerkings-methode CRISPR kunnen verfijnen en daarmee veiliger kunnen maken, denken onderzoekers van, onder meer, de Havard-universiteit. Lees verder

Planten virusresistent maken kan leiden dat resistente virussen

Cassave met mozaïekziekte

Een tekening van een cassave met mozaïekziekte (afb: WikiMedia Commons)

Als planten met behulp van genoombewerking resistent voor bepaalde virussen worden gemaakt, dan zou dat wel eens kunnen leiden tot resistente virussen, zo blijkt uit recent onderzoek van plantendeskundigen van de universiteit van Alberta (Can), de universiteit van Luik en van de technische hogeschool in Zürich. Zij ontdekten dat pogingen om planten door genetische veranderingen ongevoelig voor het mozaïekvirus te maken resulteerden in het het ontstaan van gemuteerde virussen die geen last hadden van de genetische veranderingen van het plantgenoom. Lees verder

Nieuwe CRISPR-methode zou leiden tot effectievere kankerbehandeling

Cas9 tov Cas12a

De Cas12a-schaar schijnt betrouwbaarder te zijn dan Cas9

Onderzoekers van het genoombewerkingsinstituut van Christiana Care in Wilmington (VS) en het Israëlische biotechbedrijf NovellusDx hebben  een CRISPR-techniek ontwikkeld om DNA tegelijkertijd op diverse plaatsen te veranderen. Dat instrument zou handzaam zijn voor de bepaling welke mutaties bij een patiënt verantwoordelijk zijn voor zijnhaar kanker en daarmee de behandeling effectiever (kunnen) maken. Lees verder