Immuuntherapie werkt lang niet altijd

Immuuuntherapie lang niet altijd succesvol

Immuuntherapie in het Antonie van Leeuwenhoekziekenhuis (afb: AVL)

Immuuntherapieën waarbij het afweersysteem wordt ‘aangemoedigd’ tegen, vooral, kankercellen op te treden worden als een grote sprong voorwaarts gezien in de strijd tegen kanker, maar uit Frans onderzoek blijkt dat maar een 25% van de aldus behandelde patiënten daar ook op de lange duur baat bij heeft (gehad). De onderzoekers baseerden zich daarbij op de uitkomst van negentien klinische proeven met een immuuntherapie. Lees verder

Stamcellen ‘onzichtbaar’ gemaakt voor afweersysteem

Universele cellen omzeilen afweer

Menselijke (gemanipuleerde) hartspiercel (afb: UCSF)

Het rommelen aan genen om afweercellen te activeren tegen kankercellen of voor het repareren van defecte genen, biologie en vooral het genetische deel ervan lijkt een ingenieursvak geworden te zijn, zij het een ingewikkeld. Het lichaam heeft zo zijn listen en lagen waarvan het afweersysteem niet de makkelijkste is. Stamceltherapieën kunnen daar last van hebben. Dan kun je stamcellen uit eigen lichaamscellen van de patiënt maken, maar dat is nogal bewerkelijk. Onderzoekers van de universiteit van Californië in San Francisco hebben nu stamcellen genetisch zo gemanipuleerd dat die ‘onzichtbaar’ zijn voor het afweersysteem. Dat schijnt een stuk handiger en vooral ook goedkoper te zijn dan eigen stamcellen te gebruiken. Lees verder

CRISPR-methode effectief bij spierziekte in muisjes

Dystrofine

Dystrofine (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoekers van de Amerikaanse Duke-universiteit hebben muisjes die een aandoening hadden die leek op de Duchenne-spierdystrofie van die ziekte genezen (?; as) door een enkele CRISPR-behandeling. Daarbij werd defect DNA uit het dystrofine-gen verwijderd. Een jaar na de behandeling (een groot deel van een muizenleventje) bleken de behandelde muisjes nog steeds Duchennevrij ook al waren er afweerreacties en bijkomende, onbedoelde veranderingen aan het DNA ontstaan. Lees verder

Alvleeskliercellen verleiden buren tot aanmaken insuline

psuedo-eilandjes van Langerhans

Alfa-cellen die normaal glucagon aanmaken (rood) worden door buren ‘verleid’ om insuline aan te maken (rood). (afb: univ van Genève)

Onderzoekers in Zwitserland hebben alvleeskliercellen die geen insuline produceren geherpro-grammeerd tot insulinepro-ducerende cellen en daarmee een mogelijke geneesmethode gecreëerd voor suikerpatiënten. Het bijzondere is dat cellen die waren omgeprogra-mmeerd om insuline aan te maken naburige glucagoncellen verleidden ook insuline aan te maken. Voorlopig gaat het nog om dierproeven. Lees verder

Vitamine D en macrofagen bevorderen beenmergziekte

Myelofibrose veroorzaakt door fout gen in combinatie met vitamine D

Bloedstamcellen (blauw) met een defect op het JAK2-gen worden door vitamine D gestimuleerd ‘foute’ macrofagen aan te maken (afb: univ van K~obe)

De beenmergziekte myelofibrose wordt bevorderd door een oversignalering door vitamine D en door de afweercellen, macrofagen, zo ontdekten onderzoekers rond Kanako Wakahashi en Yoshio Katayama van de universiteit van Kobe (Jap). Dat afweercellen het probleem niet oplossen, maar juist verergeren moet toch een punt van zorg zijn voor aanhangers van de immuuntherapie die het eigen afweersysteem oppoken om de strijd aan te gaan met ziekteverwekkers of zieke (kanker)cellen. Lees verder

“Hersencellen realistischer te bestuderen met hersentumormodel”

Hersentumormodel

Gedrukt hersentumormodel (afb: UT)

Glioblastoom (glioom) is een agressieve hersenkanker, waarbij, zo lijkt het, bepaalde afweercellen, macrofagen, hand- en spandiensten leveren aan de kankercellen. Onderzoekers van de universiteit Twente hebben nu een minimodel van de hersens geprint om de ‘verkankering’ en effecten van immuuntherapie beter te kunnen bestuderen en waarmee het aantal proeven met dieren kan worden verminderd. Het versterken van het afweersysteem zou ook averechts kunnen werken. Lees verder

Immuuntherapie tegen kanker succesvol maar ook bijwerkingen

T-cellen vallen kankercel aan

Twee T-cellen vallen een kankercel aan (foto: Science)

Controlepost-remmers lijken een effectieve manier om (uitgezaaide) kankers te bestrijden, maar het blijkt dat je niet altijd ongestraft met het afweersysteem kunt spelen. Het blijkt dat door die behandeling ongewenste bijwerkingen kunnen optreden zoals reumatische en spieraandoeningen. Ook kunnen patiënten met een autoimmuunziekte extra last krijgen door controlepostremmers. Dat blijkt uit een meta-analyse van Italiaanse onderzoekers. Lees verder

Gentherapie en operatie samen zorgen voor herstel zenuwen

Zenuwherstel met groeifactor en verhulde genschakelaar

A) Plaats beschadiging. B) Doorsnee ruggenmerg op plaats beschadigig C) Inspuiten noodzakelijke ingrediënten (afb: Brain)

Veel weefsels herstellen na beschadiging, maar zenuwen in het centraal zenuwstelsel niet (wel in het perifere). Waarom dat is, is (mij) een groot raadsel. Al tientallen jaren proberen onderzoekers dat ’tekort’ te ondervangen en hoewel er veel bemoedigende resultaten worden gemeld is de definitieve doorbraak er nog steeds niet. Nu melden onderzoekers uit Leiden dat een combinatie van gentherapie en een operatie bij ratten dat het herstel mogelijk lijkt. De truc schijnt een ‘verhulde genschakelaar’ te zijn. Lees verder

Kankerbestrijdend interleukine-2 zonder bijeffecten ‘gebouwd’

Veilige variant voor leukine-2 als aanjager afweersysteem

De interleukine-2-variant (rood) koppelt alleen aan de beta- en gamma-receptor (paars en grijs) (afb: UW)

Voor mensen met een agressieve vorm van nier- of huidkanker is het eiwit interleukine-2 (IL-2) een uitkomst. Dat eiwit stimuleert het afweersysteem om de kanker aan te vatten, maar bij de doses die nodig zijn kan het geneesmiddel averechts werken en zelfs levensbedreigend zijn. Tel uit je winst. Onderzoekers hebben nu een eiwit ontworpen en gesynthetiseerd dat qua werking lijkt op IL-2, maar niet de levensgevaarlijke bijwerkingen kent. Vooralsnog is het alternatieve IL-2 met succes uitgeprobeerd op proefdieren. Klinische proeven bij mensen zouden in het verschiet liggen. Lees verder

Defecte microgliacellen zouden leiden tot Alzheimer

Mikrogliacel

Mikrogliacel repareert een bloedvaatje in de hersens (foto: neoweb.nl)

Mutatie van het TREM2-gen zou het risico op Alzheimer aanzienlijk kunnen verhogen, ontdekten onderzoekers van het Duitse centrum voor neurodegeneratieve ziektes en de Ludwig Maximilianuniversiteit in München bij dierproeven. TREM2 activeert afweercellen in de hersens, de microgliacellen, beta-amyloïdeklonteringen (kenmerkend voor de ziekte) op te ruimen. Als dat gen niet goed functioneert als gevolg van een mutatie zou dat kunnen leiden tot dementie, denken de onderzoekers. Lees verder