Autoimmuunziekten ontstaan door fout in ‘leerproces’ T-cellen (?)

B-cellen in zwezerik

Tot nu toe was duister wat die B-cellen (groen) in de zwezerik deden (afb: Jan Böttcher & Thomas Korn TU München)

Bepaalde afweercellen, T-cellen, moeten eerst leren wie of wat vriend of vijand zijn en niet het eigen systeem aanvallen. Dat ‘leerproces’ vindt plaats in de zwezerik ( ook wel thymus genoemd) met als ‘leraren’ epitheelcellen. Daar zijn, zo blijkt, B-cellen onmisbaar voor. Als daar iets fout gaat dan kan een autoimmuunziekte ontstaan waarbij afweercellen (onderdelen van) het eigen systeem aanvallen. Tenminste, dat zou zijn bewezen bij de immuunziekte neuromyelitis optica, een ziekte die lijkt op multipele sclerose. Lees verder

CAR-T-cellen leveren ‘medicijnen’ aan kankercellen

SEAKER-technologie

De CAR-T-cellen  (paars) in de SEAKER-technologie maken een knipenzym aan (groen) dat het ‘masker’ (rood) van het gif (blauw) knipt (afb: SKI)

We hebben het in dit blog al vaker gehad over de immuuntherapie CAR-T (CAR staat voor chimere antigeenreceptor en de T is van T-cel, een bepaald soort afweercel). Die techniek werkt vrij goed tegen bloedkankers en er worden manier ontwikkeld om CART-T ook tegen andere kankersoorten effectiever te maken. Nu schijnen onderzoekers CAR-T-cellen (T-cellen die reageren op een voor kankercellen kenmerkende receptor) te hebben gebrouwen die zelf medicijnen/gif aanmaken. Lees verder

Insuline van virussen mogelijk ziekteverwekker bij mensen

Insuline van virussen verantwoordelijk voor suikerziekte en kanker?

De molecuulsstructuur van insuline (afb: WikiMedia Commons)

Er blijken virussen te zijn die insulineachtige stoffen produceren die actief zijn in menselijke cellen. Mogelijk dat die iets te maken hebben met het ontstaan van suikerziekte of kanker, denken de onderzoekers (dan maar meteen weer). Ze zouden echter ook beschermend kunnen werken. Kortom, er wordt veel gespeculeerd na dit onderzoek van een AMerikaans diabetescentrum. Lees verder

Gerichte immuuntherapie ‘repareert’ autoimmuunziekte

T-cellen

T-cel

Bij muizen als proefdieren is aangetoond dat het mogelijk is slechtfunctione-rende afweercellen te verdelgen, terwijl de goed functionerende afweercellen gewoon hun werk kunnen blijven doen. Muizen die waren opgezadeld met de autoimmuunziekte Pemphigus vulgaris, waarbij ernstige blaarvorming optreedt. Door bepaalde afweercellen T-cellen de afweercellen te laten aanvallen die de autoimmuunziekte veroorzaakten, B-cellen, werd de blaarvorming minder en nam ook het aantal zich misdragende B-cellen af. Mogelijk werkt die strategie ook bij andere autoimmuunziektes.  Lees verder

DNA menselijke T-cellen bewerkt met CRISPR

T-cellen vallen kankercel aan

Twee T-cellen vallen een kankercel aan (foto: Science)

Sedert een aantal jaren beschikken onderzoekers over gereedschap om DNA te bewerken, CRISPR-Cas9, en die techniek wordt steeds trefzekerder. Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Californië in San Fransisco schijnen met succes het DNA van menselijke afweercellen , in dit geval T-cellen, te hebben veranderd. Dat lijkt handzaam voor onderzoek en voor behandelingsmethoden, maar hoe lang zal het duren voor het originele ontwerp van het menselijke DNA op het aambeeld komt te liggen van de DNA-veranderaars? Lees verder

Dendrietcellen hebben verschillende komaf

Shalin Naik

Onderzoeker Shalin Naik in zijn lab

Ons afweersysteem krijgt volop aandacht van de wetenschap. Dat is natuurlijk niet zo gek, want dat prachtige systeem behoedt ons voor veel lichamelijk ongemak. Onze afweer is echter niet feilloos. Veel onderzoekers zoeken wegen een falend afweersysteem weer aan het werk te krijgen of een overactief systeem af te remmen.  Dendrietcellen zijn de spionnen van onze afweer. Onderzoekers uit SIngapore en Australië schijnen er in geslaagd te achterhalen hoe die spionnen ontstaan. Worden de dendrietcellen de ‘knoppen’ waaraan we kunnen draaien? Lees verder

Genkaart biedt ‘zicht’ op oorzaak auto-immuunziektes

'Warmte'kaart (rood is hoog, blauw laag risico) van stukken DNA van 39 ziektes/eigenschappen in 33 verschillende celtypes (afb: Nature)

‘Warmte’kaart (rood is hoog, blauw laag risico) van stukken DNA van 39 ziektes/eigenschappen in 33 verschillende celtypes (afb: Kai-How Farh et. al/Nature)

Vergroting

Een internationale onderzoeks-groep heeft op basis van bestudering van het DNA van duizenden patiënten met een auto-immuunziekte een nauwkeurige genenkaart gemaakt. Hoewel erfelijkheid een belangrijke rol speelt, zijn ook omgevingsfactoren van invloed of iemand een auto-immuunziekte krijgt. De genenkaart moet onderzoekers helpen om een wapen tegen deze vaak destructieve ziektes te vinden.
Lees verder

IGF-1 het wondermiddel tegen auto-immuunziektes?

IGF-1

De insuline-achtige groeifactor 1: IGF-1

Bij suikerziekte, reuma en multiple sclerose keert het afweersysteem zich tegen het eigen lichaam. Hoe dat komt is onduidelijk, maar onderzoekers van het Europese moleculair biologische lab (EMBL) in het Italiaanse Monterotondo hebben een insuline achtige groeifactor gevonden (IGF-1 genoemd), die dat ‘eigen vuur’ teniet doet. Die groeifactor is al toegestaan als medicatie. Dat zal de klinische proeven met deze toepassing versnellen. “Wat mij vooral trof was de overlevingskans voor multiple sclerose”, zegt onderzoeker Daniel Bilbao. “We gingen van 50% bij onbehandelde dieren naar 80% bij dieren die met IGF-1 behandeld waren.”
Lees verder

Peptide beloftevol in strijd tegen auto-immuunziektes

Reuma-handen

Reuma leidt tot ernstige vergroeiingen

Oorzaak of gevolg, dat zijn zaken die vaak lastig te bepalen zijn. Is het nu zo dat omdat een bepaald eiwit in lage concentraties voorkomt de ziekte ontstaat of dat er een ziekte ontstaat, hoe dan ook, waardoor de eiwitspiegel daalt. Hoe het ook zij, een onderzoeksgroep van het Franse Inserm ontdekte dat bij auto-immuuniziektes zoals artritis en multiple sclerose op het membraan van afweercellen te weinig eiwit CD31 voorkomt.  De onderzoekers zijn bezig met de ontwikkeling van een medicijn (een peptide, in feite een activator voor het eiwit) dat de autoimmuunreacties ook daadwerkelijk remt. Ze verwachten dat het nog zeker vijf jaar zal duren voor hét medicijn op de markt komt (zo al).
Lees verder

‘Omscholing’ afweercellen moet autoimmuunziektes stoppen

Autoimmuunziektes

Agressorcellen worden langzaam omgevormd in beschermercellen. De veranderende genexpressie wordt hier weergegeven in ‘warmtekaarten’. (afb: univ. van Bristol)

Bij autoimmuunziektes als reuma en multiple sclerose keert het eigen afweersysteem zich tegen het lichaam. Onderzoekers van de Britse universiteit van Bristol zeggen een methode gevonden te hebben de agressie van de imuuncellen te temperen. Ze hebben die methode uitgeprobeerd bij muizen. Lees verder