Kankercellen mogelijk het ‘stresswapen’ ontnomen

Voorbeelden van IRE1-remmers

Voorbeelden van IRE1-remmers op de kinase-bindplaats of het RNAse-domein (afb: Peng Wu et al./Nature Communications)

Kankercellen lijken behoorlijk ‘slim’ te zijn. Ze kapen overlevings- en genezingsprocessen van cellen om hun groei te stimuleren, zich door het lichaam te verspreiden en hun eigen overleving te garanderen. De ontvouwde eiwitrespons, die cellen beschermt tegen stress, is zo’n overlevingsmechanisme. Een van de belangrijkste regulatoren, het inositol-afhankelijke enzym 1 (IRE1), is een veelbelovend doelwit gebleken voor de ontwikkeling van therapieën tegen kanker en diverse andere ernstige ziekten. Nu hebben onderzoekers rond Peng Wu van het Max Planck Instituut voor Moleculaire Fysiologie in Dortmund hebben een middel ontwikkeld dat IRE1 remt via een ander mechanisme dan bestaande remmers. Dit zou nieuwe therapeutische mogelijkheden kunnen openen voor de behandeling van kanker en andere ziekten. Lees verder

Celplasma dichter ‘bevolkt’ dan celkern

Celdichtheid

Celkernen blijken minder dicht gepakt dat het omringende celplasma. De verhouding is verschillend tussen soorten cellen maar blijft vrij constant, blijkt (afb: Simone Reber et al./Nature Communications)

De cel is dicht’bevolkt’. Tot nu toe werd gedacht dat de celkern, met daarin een molecuul dat uitgerekt zo’n 2 m lang is, het dichtst ‘bevolkt’ was, maar onderzoekersters in Duitsland en de VS zagen dat het het omringende celplasma nog drukker was met allerlei eiwitten, kernzuren e.d. In een recente studie maten ze de subcellulaire dichtheid van een breed scala aan organismen. Doel van dit soort onderzoek is om biomoleculaire processen in allerlei cellen, variërend van gistcellen tot menselijke cellen, beter te begrijpen. Lees verder

De opbouw en afbraak biomoleculen in beeld gebracht

Exosoom

Exosoom voor afbraak van RNA’s (afb: Remco Sprangers et al./Nature Communications)

Onderzoekers van de universiteit van Regensburg hebben meer inzicht verkregen in de structuur, dynamiek en functie van mobiele componenten van het exosoom, een celorgaantje dat RNA-’s afbreekt. De resultaten bieden niet alleen biologische informatie over RNA-afbraak, maar vormen ook een methodologische mijlpaal in de structurele opheldering van biomoleculen. Het werk toont aan dat de wisselwerking van experimentele en informatische biofysische methoden het mogelijk maakt om de bewegingen van die grote molecuulmachines te onderzoeken. Dergelijke onderzoeken waren voorheen onmogelijk. Lees verder

Slecht functionerende mitochondriën veranderen kernstructuur

Mitochondriën

Mitochondriën

Onderzoeksters onder leiding van Aleksandra Trifunovic van de universiteit van Keulen hebben ontdekt dat cellen in weefsels met een hoge energiebehoefte anders reageren dan normaal op slecht functionerende mitochondriën, ‘energiecentrales’ van de cel. In plaats van die uit te schakelen, passen de cellen hun stofwisseling aan als reactie op de stresssignalen en produceren ze een specifiek molecuul, D-2HG, dat de functies van de celkern verandert. Lees verder

Kunstmatige cel beweegt zelfstandig

Simpele cel navigeert op basis concentratieverschillen

De synthetische cel (vetbolletje) met een porie (afb: Bárbara Borges-Fernandes et al./Science Advances)

Onderzoekers van het Catalaanse instituut voor biotechnologie (IBEC) zouden ’s werelds eenvoudigste kunstmatige cel hebben gecreëerd die in staat is tot ‘navigatie’ op basis van chemische omstandigheden en migreert naar plaatsen waar bepaalde stoffen aanwezig zijn zoals dat echte cellen dat doen. Maar deze ultrasimpele cel is nog een heel end af van wat een bacteriecel vermag (laat staan een eukaryote cel). Lees verder

Vijf regels zouden ‘orde’ in weefselvernieuwing bewaren

Doorsnee dikke darm

De dikke-darmwand zit nog ingewikkeld in elkaar (afb: quizlet.com)

Elke dag vervangt je lichaam miljarden cellen en toch blijven je weefsels, normaal gesproken, prima functioneren. Hoe dat mogelijk is hebben onderzoekers van het Helen F. Graham-kankercentrum en de universiteit van Delaware onderzocht en ze denken het nu te weten: vijf regels houden de ordening in een weefsel op orde, zodat die goed blijven functioneren. Die regels vonden ze via simulaties met rekenmodellen voor de dikke darm. Lees verder

Nieuw inzicht in het ontstaan van meercellige organismen

Mitose

Gewone celdeling (mitose). Meercelligen zouden kunnen zijn ontstaan doordat de cellen zich na celdeling niet hebben gescheiden. De celdeling was dus niet volledig.

Dieren, van wormen en sponzen tot kwallen en walvissen, bevatten tussen de paar duizend en tientallen biljoenen genetisch vrijwel identieke cellen. Afhankelijk van het organisme rangschikken deze cellen zich in een verscheidenheid aan weefsels en organen, zoals de darmen, spieren en zintuigen. Hoewel niet alle dieren al deze weefsels hebben, hebben ze wel allemaal één weefsel, de kiembaan, dat zaad- of eicellen produceert om de soort voort te planten. Hoe en wanneer die afzonderlijke cellen hebben besloten samen te gaan is niet bekend, maar een celbioloog van de universiteit van Chicago denkt nu een tipje van die sluier te hebben opgelicht. Lees verder

Synthetische ‘cellen’ planten zichzelf voort (?)

(A) De verschillende stadia van de groei van polymeerblaasjes die leiden tot de uitstoting van amfifiele polymeren. (B) De vorming van nieuwe blaasjes door zelfassemblage van de amfifiele polymeren (afb: Juan Pérez-Mercader et al./PNAS)

Het leven op aarde bezit een uitzonderlijk vermogen tot zelfreproductie, dat zelfs op laagste niveau (de cel) wordt beheerst door complexe biochemie. Al tijden zoeken wetenschappers naar vergelijkbare systemen. zonder biochemie. Het lijkt er op dat onderzoekers van de Harvarduniversiteit een beginnetje (?) hebben gevonden. Voor reproductie heb je geen biochemie nodig. Lees verder

‘Bouwpakket’ voor synthetische ‘celcircuits’ ontwikkeld

 Jeff Fitlow

Links Yiaoyu Yang aan het werk (?). Daarnaast Yang met  Caleb Bashor (afb: Jeff Fitlow/Riceuniversiteit)

Biotechnologen hebben een opzet ontwikkeld voor het creëren van een soort kunstmatige ‘signaalroutes

‘. Ze denken daarmee een ‘baanbrekende’ methode te hebben gekregen om de celhuishouding te beïnvloeden in, bijvoorbeeld, ziektes. De (mijn=as) grote vraag is hoe praktisch zo’n ‘bouwpakket’ is voor de bestrijding van ziektes.
Lees verder

Eiwitnetwerken in cellen kunnen cel(re)acties opwerken

Een Rosenblattpreceptron

Een vorm van een gelaagd neuraal netwerk (perceptron) (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoekers in China en de VS hebben een neuraal netwerk van eiwitten in levende cellen ‘geconstrueerd’ dat verschillende signalen kan verwerken en op basis daarvan beslissingen kan nemen zoals ‘val dood’. Ze hebben dat percepteïne gedoopt, een knutselwoord bestaand uit delen van proteïne (eiwit) en perceptron (een gelaagd neuraal netwerk). Ik(=as) moet zeggen dat ik nog niet meteen goed weet wat ze daarmee willen doen, maar ik laat me graag verrassen… Lees verder