Manipulatie-embryo’s vragen om regels

Geplaatst op door
Beantwoorden
Uit stamcellen ontwikkelde muisembryo's

Links het uit stamcellen ontwikkelde muisembryo (rood) na 48 uur, rechts een ‘normaal’ embryo na 96 uur. Blauwgekleurde cellen vormen het buitenembryonale weefsel (afb: univ. van Cambridge)

Sinds de opkomst van de CRISPR-techniek is het bewerken van het genoom een stuk makkelijker en effectiever geworden. De laatste tijd zijn er diverse onderzoeks-groepen die hebben geknutseld aan het genoom van menselijke embryocellen. In Amerika is een discussie op gang gekomen in wetenschappelijke kring of we moeten toelaten dat er aan menselijke embryo’s gesleuteld wordt. Ook de Nederlandse gezondheidsraad is voorstander, het thema behoeft echter regelgeving, maar vooral ook debat. Interesseert het thema ons niet (meer)? Lees verder →

T-cellen in lichaam omgevormd tot kankerbestrijders

Geplaatst op door
Beantwoorden
Chimere antigeenreceptor (CAR)

Chimere antigeenreceptor: met het variabele de scFv, de eigenlijke receptor, op het membraan en het groene deel in de T-cel (afb: Wiki Commons)

Onderzoekers van het Fred Hutchinson-kankercentrum in de VS hebben een methode ontwikkeld om afweercellen in het lichaam ‘om te programmeren’ in kankerbestrijders. Tot nu toe werd deze immuuntherapie toegepast door eerst afweercellen te verzamelen, die (buiten het lichaam dus) omprogrammeren zodat ze zich niet meer door kankercellen laten bedotten, waarna die omgeprogrammeerde cellen weer worden  teruggeplaatst in het lichaam van de patiënt/proefpersoon/proefdier. Het ging om een bewijs van de methode.  Lees verder →

CRISPR nu ook voor al uw virus- en bacterieinfecties!

Geplaatst op door
Beantwoorden
Het Cas13a-eiwit

Het Cas13a-eiwit (afb: Science)

CRISPR/Cas9 is bekend vanwege de grote furore die die techniek heeft gemaakt bij nauwkeurige genoombewerking, maar met die techniek valt meer te doen. Onderzoekers van de Harvard-universiteit en het MIT hebben nu een variant ontwikkeld waarmee snel en goedkoop virus- of bacterieinfecties kunnen worden vastgesteld, waarbij niet DNA maar RNA het ‘doelwit’ is. Lees verder →

Hersenweefsel in petrischaal gekweekt

Geplaatst op door
Beantwoorden
Weefsel gekweekt dat lijkt op middenhersens

De weefselstructuren (-tjes) in een petrischaal (afb: univ. van Luxemburg)

Volgens mij is het niet de eerste keer dat er in het lab hersenweefsel is gekweekt. Hoe dan ook, onderzoekers in Luxemburg hebben, uitgaande van uit huidcellen verworven pluripotente stamcellen in petrischalen een soortement hersenweefsel gekweekt dat trekken heeft van de middenhersens.
Lees verder →

Wordt CRISPR/Cpf1 de nieuwe CRISPR/Cas9?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Cas9-knipschaar in vergelijking met de Cpf1-knipschaar

Cas9-knipschaar in vergelijking met de Cpf1-knipschaar

Als het om het bewerken van het genoom gaat heeft de CRISPR/Caas9-methode zich inmiddels wel bewezen als betrouwbare genschaar. Het lijkt er op dat er inmiddels een opvolger in de coulissen staat: CRISPR/Cpf1. Cpf1 is veel kleiner dan Cas9 en makkelijker de cel in te loodsen en kan op plaatsen komen waar Cas9 niet kan komen.  Eric Olson en medewerkers van de universiteit van Texas heeft aannemelijk gemaakt dat die techniek effectief is  bij het bestrijden van de ziekte van Duchenne, een erfelijke spieraandoening.  Lees verder →

Uitschakelen gen lijkt succesvol tegen ALS en SCA2 (bij muisjes)

Geplaatst op door
Beantwoorden
ALS-onderzoeker Stefan Pulst

ALS-onderzoeker Stefan Pulst

Het uitschakelen van het ataxine2-gen lijkt een middel dat succes zou kunnen hebben in de bestrijding van amyotrofe laterale sclerose (ALS) en van de minder bekende zenuwziekte spinocerebellaire ataxie type 2 (SCA2). Dat blijkt uit twee afzonderlijke onderzoeken, waarbij muizen als proefdieren werden gebruikt. De resultaten van beide onderzoeken zijn gepubliceerd in Nature.
Lees verder →

Cellen met antilichamen resistent te maken tegen hiv

Geplaatst op door
Beantwoorden
Antilichamen blokkeren virussen cel binnen te komen

De cellen met een antilichaam op het celmembraan dat de receptor voor het rhinovirus blokkeert overleefden (afb: Lerner)

Je bindt antilichamen aan hiv bevechtende afweercellen en je krijgt cellen die onaantastbaar zijn voor dat virus. Die resistente cellen zouden snel de door het virus omgebrachte cellen kunnen vervangen en daarmee iemand van het virus kunnen bevrijden, denken onderzoekers van het Amerikaanse Scripps-instituut. “Dit zou mensen lang tegen het virus kunnen beschermen”, stelt onderzoeker Jia Xie. De onderzoekers zijn van plan de methode op veiligheid en doelmatigheid te testen, alvorens die kan worden toegepast bij mensen. Het is de bedoeling een behandeling te ontwikkelen die leidt tot genezing zonder verdere medicatie.
Lees verder →

Virus herprogrammeert hersencellen Parksinsonmuisjes

Geplaatst op door
Beantwoorden
Hersencellen bij Parkinsonpatiënten produceren veel minder van de signaalstof dopamine

Hersencellen bij Parkinsonpatiënten produceren veel minder van de signaalstof dopamine (lichtblauw) (afb: Sciencephoto.com)

Het moet niet gekker worden, denk je soms als je over onderzoek leest, maar waarom zou je niet alle bondgenoten gebruiken die je kunt inzetten tegen ziektes? Neem nou virussen. Die micro-organismen, waarvan de geleerden nog niet weten of we die wel tot het ‘leven’ mogen rekenen, hebben we al in dienst genomen om allerlei klusjes te doen, zoals het afleveren van DNA aan cellen, waarom zouden we die niet inzetten tegen ziektes? Die van Parkinson, bijvoorbeeld, om hersencellen om te programmeren tot gezond. Zoiets. Bij muisjes leverde de aanpak resultaat op. Lees verder →

Basevervangers blijken erg accurate genoombewerkers

Geplaatst op door
Beantwoorden
Basevervangers erg accuraat

In de ‘gewone’ CRISPR/Cas9-techniek (boven) zorgt het gids-RNA (groen) dat het knip-en-plakwerk op de juiste plaats gebeurt. De Zuid-Koreanen hebben de ingrediënten ietwat aangepast voor de basevervanger: Cas9 werd nCas9 (nickase) en daaraan werd het enzym cytosinedeaminase geplakt. Daarmee werd de C vervangen door U (uracil) dat normaal niet in DNA voorkomt (maar wel in RNA), maar bij replicatie wordt vervangen door T (thymine)

Een DNA-streng van een mens is zo’n driemiljard nucleotiden (DNA-letters) lang. Toch schijnt de modernste versie van de vrij nieuwe CRISPR/Cas9-methode in staat om heel precies een zo’n DNA-bouwsteen te vervangen door een ander, constateerden onderzoekers rond Jin-soo Kim van de nationale universiteit in Seoel (Zuid-Korea). Kim: “Dit is voor het eerst dat de effectiviteit van deze basevervanger (een base is nucleotide; as) over het hele genoom is beoordeeld. ”
Lees verder →

VS geven verkoop van gentests aan particulieren vrij

Geplaatst op door
Beantwoorden
De gentestchip van illumina

De gentestchip van illumina (afb: 23andMe

Het Amerikaanse bedrijf 23andMe mag van de Amerikaanse voedsel- en geneesmiddelenautoriteit FDA gentests direct aan klanten verkopen. Het idee is dat daarmee het genoom op een paar ‘ziekmakende genen’ wordt onderzocht. Dat is een opmerkelijk draai van de FDA, die in 2013 voor de directe verkoop aan particulieren ging liggen. Lees verder →