Eiwit ontcijferd dat embryo beschermt tegen afweer moeder

HLA-G1 en HLA-G2 beschermen embryo tegen moederlijke afweer

HLA-G1 (l) en HLA-G2 als dimeer (paar) (afb: univ. van Hokkaido)

Embryo’s vormen eigenlijk een vreemd lichaam in de moeder en toch wordt de vrucht niet door het moederlijf afgestoten. Daarvoor zorgt een eiwit en als er niet is een tweede. Onderzoekers van de universiteit van Hokkaido (Jap) hebben nu de ruimtelijke structuur van dat reserve-eiwit ontrafeld. Dat zou van pas kunnen komen bij het onderdrukken van afweerreacties bij orgaantransplantaties. Lees verder

Stamcelvaccins zouden bij dieren tumorgroei afremmen

Interleukine-15 als kankerbestrijder

De structuur van interleukine-15 (afb: Wiki Commons)

Ik denk dat stamcelvaccins niet het goede woord is, maar ik neem het toch maar over van het persbericht van de universiteit van Cincinnati (VS). Onderzoekers van die universiteit hebben ‘kankerstamcellen’ ingespoten bij proefdieren die zo waren ingesteld dat ze interleukine-15 aanmaakten en de receptor voor dat eiwit IL-15Ralpha. Dat vergrootte de aanmaak van T-cellen die ten strijde trokken tegen de kankercellen in de proefdieren. Lees verder

Nieuw bot gemaakt met bloedmakend beenmerg

Nieuw bot met bloedvormend beenmerg

Bot met beenmerg waarin rode bloedlichaampjes worden gevormd

Onderzoekers van de universiteit van Californië in San Diego hebben uit stamcellen een nieuw bot gefabriekt compleet met beenmerg dat in staat bleek gezonde bloedcellen te produceren. Ze gebruikten daarbij een poreuze mal. De techniek, indien bewezen, zou een uitkomst zijn voor mensen die om wat voor een oorzaak dan ook niet genoeg bloedcellen aanmaken. Lees verder

Kunstgenen maken (heel soms) functionele eiwitten

Darmbacterie Escherichia coli (E. coli)

Darmbacterie Escherichia coli (E. coli)

Dat is toch een beetje het wezen van synthetische (kunstmatige) biologie: de natuur naar je hand zetten ter meerdere eer en glorie en nut van jezelf. Met al die mooie gereedschappen in de CRISPR-gereedschapskist kun je zelf onnatuurlijke eiwitten bouwen, van de natuurlijke aminozuren waar eiwitten uit bestaan, maar ook van de vele aminozuren die de natuur niet gebruikt. Soms blijken die eiwitfrutsels nog te werken ook, ontdekte Michael Hecht van de universiteit van Princeton. Lees verder

Muizen via genoombewerking afgeholpen van hiv-1 (?)

Hi-virussen op een T-cel

Hi-virussen (paars) op een T-cel

Het humane immunodeficiëntievirus (hiv) weet zich in het mensenlijf goed te verbergen en mede daardoor moeilijk finaal uit te roeien. Nu schijnen onderzoekers in Amerika er in geslaagd te zijn met behulp van CRISPR/Cas9-methode het virale DNA uit het celgenoom van levende dieren te snijden. Dat zouden ze hebben gedaan in drie, wat dan heet, ‘muismodellen’, waarvan een op die van een mens zou lijken (?). Dat lukt grotendeels, maar niet voor 100%.  Lees verder

Het DUX4-gen staat op begin embryo-ontwikkeling

DUX4 aanstichter genoomactiviteit embryocellen

Het DUX4-gen zit op chromosoom 4

Het begint allemaal met een zaad- en een eicel. De uit de samensmelting resulterende bevruchte eicel (de zygoot) bevat een kopie van het genoom van beide ouders, maar dat genoom wordt pas actief nadat de zygoot zich enkele malen gedeeld heeft. Wat gebeurt er om die, wat heet, zygote genoomactivering, te laten plaatsvinden? Wie of wat is de ‘aanstichter”? Onderzoekers van het EPFL (Zwi) denken die nu gevonden te hebben in een eiwit uit de DUX-familie: DUX4 bij mensen en DUX bij muizen. Ik vraag me dan af: hoe komt dat eiwit dan ineens in die embryocellen? Daarvoor zal toch het DUX4-gen moeten zijn geactiveerd? Lees verder

Vreemd aminozuur verraadt welke eiwitten een cel aanmaakt

Merken van eiwitten met niet-natuurlijk aminozuur

De zogenaamde schakelaar. Het oranje (?) ovaaltje is azidonorleucine, het groene bolletje de (geheimzinnige) chemische verbinding die nodig is om het aminozuur in de eiwitten in te bouwen (afb: Rice-universiteit)

Onderzoekers van de Texaanse Rice-universiteit hebben een methode gevonden om eiwitten te merken met een aminozuur. Daarbij gebruikten ze niet-natuurlijke aminozuren, die verder het eiwit niet beïnvloeden in zijn werking. Daarmee kunnen ze gemakkelijker dan tot nu toe zien welke eiwitten een cel aanmaakt, m.a.w. welke genen actief zijn. Dat is voor allerlei onderzoek bijster handig al was het maar om zieke cellen van gezonde cellen te onderscheiden op moleculair niveau. Lees verder

Kraakbeenweefsel geprint uitgaande van stamcellen

Stina Simonsson printte kraakbeenweefsel

Stina Simonsson

Een groep onderzoekers in Zweden aan de universiteit van Gothenburg hebben kraakbeenweefsel gemaakt uitgaande van geprinte pluripotente stamcellen. Het zou al een succes op zich zijn dat de stamcellen de gang door de 3d-bioprinter hebben overleefd. Na de vormgeving door de printer konden de onderzoekers de stamcellen ‘verleiden’ zich om te vormen tot kraakbeencellen (chondrocyten). Lees verder

‘Ziektegenen’ nogal eens gemist in exoomuitlezing

Exoomuitleessystemen missen nogal eens mogelijk ziekteverwekkende genmutaties

De onderzoekers bekeken de resultaten van drie exoomuitleessystemen: Illumina, Agilent en NimbleGen (afb: univ. van Pennsylvania)

Met exoomuitlezing, een techniek waarbij alleen gengedeelte van DNA wordt bekeken, zouden nogal eens ziekteverwekkende genmutaties over het hoofd worden gezien, stellen onderzoekers van de universiteit van Pennsylvania (VS). Ze hebben nu een methode ontwikkeld, die die missers moet voorkomen. Lees verder

CRISPR gebruikt om oogaandoening (deels) te repareren

Confocale-microscoopopname van een muizennetvlies

Confocale-microscoopopname van een muizennetvlies (afb: UCSD)

Met behulp van de genbewerkings-techniek CRISPR/Cas9 lijken onderzoekers er in geslaagd te zijn muisjes af te helpen van een netvliesaan-doening die retinitis pigmentosa heet. Daarmee herprogram-meerden de onderzoekers lichtgevoelige staafjes in kegeltjes. Lees verder