B-RNA aanpakken met CRISPR-techniek in embryo’s

RfxCas13d om b-RNA te bewerken

Het RfxCas13d-systeem in beeld gebracht (afb: Stowersinstituut)

De CRISPR-methode heeft inmiddels al een hele naam opgebouwd als bewerker van DNA, maar de laatste tijd wordt ook steeds vaker RNA bewerkt met de CRISPR-methode. Onderzoekers in Spanje en de VS hebben nu bij embryo’s van proefdieren boodschapper-RNA bewerkt. Die methode zou een bruikbaar alternatief zijn voor het bewerken van het embryogenoom als het bijbehorende gen, bijvoorbeeld, wezenlijk is voor de embryo-ontwikkeling. Deze benadering zou ook bruikbaar zijn voor de bewerking van RNA-moleculen die van de moeder afkomstig zijn. Lees verder

“Wees ajb voorzichtig met gendruk”

Uitleg gendruk

Een insect met een ‘neutraliseringsgen’ D krijgt nakomelingen (blauw). Met Cas9 wordt corresponderend gen (allel) weggeknipt en vervangen door D-gen (3de plaatje) of die vervanging mislukt (R= weerstand) en einde oefening (afb: Bull JJ, Malik HS (PLOS 2017))

Ondanks dat er toch weinig grote successen te melden zijn over het fenomeen gendruk, waarbij geprobeerd wordt plagen te bestrijden door via genoomverandering de populaties van de ‘plaaggeesten’ te minimaliseren, schijnt die benadering toch aantrekkelijk te zijn. Marion Dolezel van het Oostenrijkse milieuagentschap en collega’s hebben de voors en tegens afgewogen en zijn tot de slotsom gekomen dat we erg voorzichtig met gendruk moeten omgaan. Ook de gevolgen voor het milieu zouden terdege moeten worden bekeken, vinden ze. Lees verder

Een visembryo dat even niet ouder wordt

Killivisembryo's kunnen ontwikkeling stilzetten

Killivisje (afb: WikiMedia Commons)

De killi turqoise (Nothobranchius furzeri), geen idee of dat visje ook een Nederlandse naam heeft, lijkt een bijzondere vaardigheid te hebben. In embryonale toestand kan het beestje zijn ontwikkeling een tijdje stilleggen als de omstandigheden slecht zijn. Maanden later kan die weer verder gaan alsof er niks aan de hand is geweest. Lees verder

Wordt gendruk het middel tegen insectenplagen?

Koolmot

Koolmot (afb: WIkiMedia Commons)

De koolmot (Plutella xylostella), die vrijwel overal op de wereld voorkomt, is de schrik van de kooltelers. De insecten zouden resistent zijn geworden tegen bestrijdings-middelen. Het Engelse bedrijf Oxitec zou met succes genetisch veranderde koolmottenmannetjes ingezet hebbenom een koolmottenplaag te bestrijden. Lees verder

Russische CRISPRoloog begint met bewerking eicellen mens

Denis Rebrikov

Denis Rebrikov wil kinderen met CRISPR van erfelijke doofheid verlossen (afb: New Scientist)

De Russische CRISPRoloog Denis Rebrikov is begonnen met het bewerken van het erfgoed van menselijke eicellen. Hij stelt dat hij niet van plan is die bewerkte en bevruchte eicellen te implanteren bij een (draag)moeder voordat hij daarvoor toestemming heeft gekregen van de Russische gezondheidsautoriteiten. Lees verder

Muisembryo’s gekweekt zonder zaad- of eicellen

kunstmatige muisembryo's

Het procédé van Wu om levensvatbare embryo’s te kweken zonder dat daar geslachtscellen aan te pas kwamen (afb: Wu et. al)

Voor het eerst zouden er muisembryo’s zijn gekweekt zonder dat daar zaad- of eicellen aan te pas zijn gekomen die in een muizenbaarmoeder verder groeiden. Ze waren nog verre van volmaakt, maar onderzoekers denken daarmee een ‘methode’ te hebben om de ontwikkeling van embryo’s te kunnen bestuderen. Lees verder

Debat in tijdschrift over bewerking embryogenoom

Henry Greely over embryogenoombewerking

Henry Greely: We weten nog zo weinig… (afb: Standforduniversiteit)

Het nog jonge wetenschappelijke tijdschrift the CRISPR Journal heeft een speciale editie gewijd aan de ethiek van het bewerken van het menselijk genoom. De editie bevat elf artikelen: negen ‘perspectieven’ en twee wetenschappelijke artikelen over, onder meer, de rechten van de ongeborenen, de economie van genoombewerkingen en de voors en tegens van genoombewerking van bevruchte eicellen. Lees verder

Onderzoekers willen aapmens/mensaap maken

Jonge aapNet nadat Japanse onderzoekers (een voorlopige) toestemming hebben gekregen een ‘meersoortig’ wezen (een chimeer) te creëren lees ik een bericht dat (ook) een Spaanse onderzoeker zich op dat pad wil begeven. We hadden al muisjes, varkens en schapen met vreemde cellen in zich, nu heeft die Spaanse onderzoeker bekendgemaakt dat hij er in geslaagd is een aap met mensencellen te hebben gecreëerd, althans als embryo. Hij wil zijn onderzoek in China voortzetten omdat ze in de communistische heilstaat wat minder problemen hebben met dergelijk onderzoek dan in de rest van de wereld. Vooral het ‘vermenselijken’ van onze naaste verwanten (de apen) ligt nogal gevoelig. Lees verder

Jiankui He krijgt een Russische opvolger

Denis Rebrikov

Denis Rebrikov wil kinderen met CRISPR van erfelijke doofheid verlossen (afb: New Scientist)

Het ziet er naar uit dat de breed verfoeide Chinese onderzoeker Jiankui He een Russische opvolger krijgt. Denis Rebrikov wil de CRISPR-methode inzetten om te voorkomen dat kinderen geen last krijgen van erfelijke doofheid. Vijf (dove) echtparen schijnen zich al gemeld te hebben. Rebrikov wil binnenkort vergunning aanvragen bij de Russische autoriteiten voor de ingreep. Lees verder

‘CRISPR-meisjes’ van He worden waarschijnlijk niet (zo) oud

CCR5-receptor

De structuur van de bewuste CCR5-receptor (geel) met die van een stukje celmembraan (grijs en rood) (afb: WikiMedia Commons)

De Chinese onderzoeker Jiankui He heeft naam gemaakt als eerste wetenschapper waarvan bekend is dat die het genetisch materiaal van ongeboren vruchten genetisch heeft veranderd. De twee meisjes zouden door het resultaat van zijn ingreep resistent zijn voor hiv, maar volgens recent onderzoek zou hun levensverwachting wel eens aanmerkelijk lager kunnen zijn dan normaal. Lees verder