Categorie archieven: voortplanting

Gentechniek gebruikt om 100% m of v te ‘produceren’ (opinie)

Geplaatst op door
Beantwoorden
Alleen v- of m-nageslacht

Alleen maar jongetjes of alleen maar meisjes (afb: Francis Crickinstituut)

Een mes is handig om een brood mee te snijden, maar dat kan ook gebruikt worden om iemand dood te steken. Zo is het met vrijwel alles. Iets is niet intrinsiek goed of slecht. Gentechniek kan gebruikt worden om mensen te verlossen van een genetische afwijking, maar kan, om het wat heftig aan te zetten, ook gebruikt worden om supermensen te creëren of monsters zoals dr.Frankenstein die schiep. Het Francis Crick-instituut komt met een verhaal waarin gentechniek is gebruikt om het nageslacht van muisjes louter uit jongetjes of louter meisjes te laten bestaan. Handige voor kippen- of koeienfokkers, maar ik heb er een heel ongemakkelijk gevoel bij… Lees verder →

Levende ‘robots’ lijken zich te reproduceren

Geplaatst op door
Beantwoorden
Nieuwe reproductievorm

Stamcellen van een klauwkikkerfoetus (A) worden behandeld (B) en vormen vervolgens ‘Pac-~Mannetjes’ (C) waarna ze zichzelf spontaan repliceren (blauwe pijltjes)(afb: Joshua Bongard PNAS)

Kikkercellen blijken zich te ‘verzamelen’ tot iets dat op een organisme lijkt, dat zich ook nog eens blijkt te reproduceren en niet een keer. De computer en kunstmatige intelligentie schijnen in dit spel een belangrijke (doorslaggevende?) rol te hebben gespeeld. Lees verder →

Embryostamcellen dobbelen niet (alleen)

Geplaatst op door
Beantwoorden
NANOG en GATA

In den beginne waren er NANOG en GATA… (afb: Schröter et. al.)

Het blijft magistraal dat het leven van een organisme begint met een cel. Die deelt zich enzovoort. In een paar weken, beetje afhankelijk van de soort, is er dan een vrucht ontstaan met al sterk verschillende cellen. Hoe is het mogelijk dat een stel in aanvang volkomen identieke cellen zich zo ontwikkelt tot een organisme (embryo) met diverse verschillende cellen? Dat is geen louter toeval maar mede een gevolg van communicatie tussen cellen, maakten onderzoekers aannemelijk. Lees verder →

Gendruk bij malariamuggen lijkt hanteerbaar te zijn

Geplaatst op door
Beantwoorden
Anopheles Gambiae

Anopheles gambiae-mug (afb: WikiMedia Commons)

Gendruk is een techniek om het genoom van (meestal) plaagorganismen zo te veranderen dat hele populaties uiteindelijk het loodje leggen, waarmee ziektes als malaria kunnen worden bestreden. Bij malaria wordt de ziekteverwekker, de parasiet Plasmodium, overgebracht door stekende muggen. Probleem met gendruk is dat die moeilijk in de hand te houden zou zijn. Nu zouden onderzoekers hebben aangetoond dat de techniek wel degelijk te hanteren/controleren zou zijn en binnen een jaar kan leiden tot ineenstorting van een muggenpopulatie. Lees verder →

WHO wil mondiale databank bewerking genoom mens

Geplaatst op door
Beantwoorden
Tedros Adhanom Chebreyesus

WHO-chef Tedros Adhanom Chebreyesus (afb: WikiMedia Commons)

De wereldgezondheidsorganisatie (WHO in Engelse afko) heeft nieuwe aanbevelingen afgescheiden over onderzoek waarbij wordt gesleuteld aan het erfgoed van mensen. Zo zou er een centrale registratie van dat onderzoek moeten komen en een systeem om te voorkomen dat er onethisch en/of gevaarlijk wordt gedaan. Lees verder →

Bij zeepaardjes kunnen ook mannetjes zwanger worden

Geplaatst op door
Beantwoorden
Zeepaardje

Zeepaardje (afb: WikiMedia Commons)

Celdeling, eieren leggen en uitbroeden of levende jongen baren, de natuur kent verschillende manieren om een soort te doen voortbestaan. Eieren leggen en baren is normaal voorbehouden aan het vrouwelijke deel van de organismen, maar zeepaardjes en daarmee verwante zeenaalden maken daarop een uitzondering. Daar kunnen ook mannetjes nageslacht voortbrengen. Dat zou iets te maken hebben met het ontbreken van genen die nodig worden geacht voor een goedwerkend afweersysteem, zo denken onderzoeksters rond evolutiebiologe Olivia Roth van het Helmholtinstituut GEOMAR in Kiel. Ze hebben nu geld gekregen om dat uit te zoeken. Lees verder →

Enzym HAS-7 bepaalt dat er maar een kop en staart komt

Geplaatst op door
Beantwoorden

ZoetwaterpoliepDe groei van een embryo is nog maar voor een (klein) deel begrepen. Er zijn bepaalde eiwitten, groeifactoren genoemd, die de ontwikkeling van de lichaamsas sturen. Aanvankelijk zijn alle embryocellen gelijk, maar gaandeweg veranderen die in gespecialiseerde cellen en het is natuurlijk belangrijk dat de juiste cellen op de juiste plaatsen terechtkomen. Die groeifactoren worden door cellen aan het eind van een embryo aangemaakt. Zo wordt kop een kop en kont een kont (om het even plat te zeggen). Onderzoekers hebben nu bij een hydra (een zoetwaterpoliep) een enzym ontdekt (HAS-7) dat de ‘dirigent’ van dat ingewikkelde proces is, door de activiteit van de diverse groeifactoren te sturen. Lees verder →

Embryo-onderzoekers: rek 14-dagen-beperking niet op

Geplaatst op door
Beantwoorden

Drie embryo-onderzoekers stellen in Nature zich zorgen te maken over ideeën van de internationale vereniging voor stamcelonderzoek (ISSCR) om de 14-dagen-grens voor het werken met menselijke embryo’s te versoepelen. Ze vinden dat de vereniging met sterkere argumenten moet komen om een versoepeling te rechtvaardigen.  Ook een aantal andere onderzoekers hebben hun zorgen uitgesproken over het loslaten van van de 14-dagen-grens zonder daar een nieuwe termijn voor in de plaats te stellen. Lees verder →

Grenzen aan de gendruk

Geplaatst op door
Beantwoorden
Anophelesmuggen met verzwakte malariaparasiet

Muggen zijn doelwitten van de gendruktechniek (afb: Sebastian Mikolajczak)

Gendruk is een manier om via de verspreiding van aangepast genetisch materiaal onder ziekteoverbrengers die ziektes te bestrijden. Dat betekent, bijvoorbeeld, dat je malariamuggen genetisch zo veranderd dat ze geen nageslacht kunnen krijgen en ook hun nageslacht niet. Dat lijkt een mooie manier om je van de last van die ziektes te ontdoen, maar brengt ook gevaren met zich mee. Wat als dat genetische materiaal elders bij organismen terechtkomt waarvoor ze niet bedoeld zijn (bijvoorbeeld)? Nu schijnt er een manier gevonden te zijn om dat gevaar het hoofd te bieden. Dat heeft iets van de pil die bedoeld is om de bijwerkingen van een andere pil te neutraliseren… Lees verder →

Worden regels met menselijke embryo’s versoepelt?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Kunstbaarmoeder

Kunstbaarmoeder (afb: Weizmanninstituut)

Nu gelden er nog vrij sterke beperkingen op experimenten met menselijke embryo’s, maar het heeft er al schijn van dat die beperkingen zullen worden versoepelt. Die neiging tot versoepeling komt naar voren in de nieuwe richtlijnen van de internationale vereniging voor stamcelonderzoek. Overigens is het nog steeds aan de nationale wetgevers hoe ver onderzoekers kunnen gaan. Lees verder →