Nieuwe CRISPR- ‘scharen’ knippen nu base voor base

basevervanging in DNA

Onderzoekers vervingen in het DNA van embryonale niercellen afzonderlijke basen (afb: Nature)

We hadden sinds een aantal jaren al de genschaar CRISPR/Cas9, maar er zijn nu ook twee molecuulscharen ontwikkeld die base voor base kunnen losknippen, waarmee deze techniek nog een stuk preciezer wordt (kan worden), niet alleen bij DNA, maar ook bij RNA. Een base (preciezer nucleobase) is de bouwsteen van het DNA, ook wel letters genoemd: A.C. G en T, voor RNA komt de U (uracil) in plaats van de T. De nieuwe baseschaar voor DNA is ontwikkeld door een groep van de Harvard-universiteit, de RNA-schaar door een groep van het Broad-instituut van MIT. Dat zou betekenen dat de CRISPR-schaartechniek nu te gebruiken zou zijn voor meer dan de helft van de genetische ziektes, maar pin me daar alsjeblieft niet op vast… Lees verder

Natuur nageaapt om weefsels te herstellen

Exosomen (vesikels)

Cellen gebruiken vesikels voor een groot aantal taken

De huidige methodes om weefsels te herstellen (anders dan door het lichaam zelf) hebben allemaal zo hun beperkingen. Herstel met behulp van eigen stamcellen zou te traag zijn en niet veilig, botcelkweken van niet-patiënteigen herkomst zouden bioactieve factoren nodig hebben en de aanpak via groeifactoren, onder meer BMP-2, zou aanzienlijke bijwerkingen hebben en te duur zijn.  Onderzoekers stellen nu een modus gevonden te hebben om weefsels te kweken door gebruik te maken van hulpmiddelen die de natuur ook gebruikt: vesikels (gevulde blaasjes). Lees verder

Er schijnen zelfgenezende hartcellen te zijn

Roger Foo zelfgenezing hart.

Roger Foo (afb: uni. van Singapore)

Hartcellen hebben de eigenaardige gewoonte dat ze zichzelf niet kunnen herstellen, in afwijking van veel andere cellen in ons lichaam. Nu lijkt het erop dat onderzoekers in Singapore een molecuul ontdekt hebben (Singheart gedoopt) dat die ‘afwijking’ zou kunnen rechtzetten. Lees verder

Capillaire bloedvaatjes zouden ‘geprint’ kunnen worden

Endotheelcellen vormden in fibrine bloedvaatjes

Endotheelcellen in fibrine vormden bloedvaatjes (afb: Rice-universiteit)

Het lijkt er op dat onderzoekers van, onder meer, de Amerikaanse Rice–universiteit er in geslaagd zijn heel kleine bloedvaten te printen die nog werkten ook. Weer een stap op weg naar het printen/kweken van organen en andere weefsels.
Lees verder

Cellen sturen met signaalsysteem opent vele mogelijkheden

synthetische signaalsysteem bedoeld om cellen te 'sturen'

Links een met enkelstrengs-DNA ‘geketende’ cel, rechts actief geworden na de toevoeging van P-DNA (afb: Nature)

Cellen krijgen van alle kanten signalen, waarop ze kunnen reageren. Dat kunnen wij ook, dachten onderzoekers van de Amerikaanse Northwestern-universiteit en ontwierpen een synthetisch signaalsysteem van peptide-DNA (DNA gecombineerd met kleine eiwitten) in combinatie met DNA-strengen, dat niet alleen dienstig zou kunnen zijn  bij stamceltherapieën, maar ook bij de bestrijding van reuma, ziekte van Parkinson of bij weefselherstel, om maar wat te noemen. Lees verder

Nanobuisjes ingezet om schade aan zenuwen te herstellen

Zenuwbanen

Zenuwbanen fungeren door het overbrengen van elektrische signalen

Het leven zit vol verrassingen. Ik bedoel het systeem dat we leven noemen. Aan de ene kant zit dat leven vol met voorbeelden van wat ik maar even noem technisch vernuft, zoals ons afweersysteem, maar dan zijn er weer onbegrijpelijke ‘missers’ zoals het feit dat ons hart nauwelijks schade kan herstellen net zoals ons ruggenmerg. Al tientallen jaren zoeken onderzoekers een oplossing voor beschadigingen van zenuwbanen die door onze wervelkolom lopen. Er zijn heel wat ideeën aangedragen, maar tot op heden heeft hét idee er niet tussen gezeten. Nu stellen Italiaanse en Spaanse onderzoekers weer koolstofnanobuisjes voor om beschadigde zenuwverbindingen te herstellen. Het zoveelste schot in het duister? Zenuwcellen en nanobuisjes lijken van elkaar te houden. Lees verder

Pluripotente stamcellen zouden weefsel kunnen vervangen

Heraclitus of Herakleitos

Heraclitus (Herakleitos), hier geschilderd door Johannes Moreelse, was een eenzelvige en dwarse Griekse wijsgeer (afb: WikiCommons)

Is dat nou de droom van de regeneratiegeneeskundige: het vervangen van ziek en of beschadigd weefsel door nieuw? Drie onderzoekers hebben methode ontwikkeld (of eigenlijk verfijnd) om die uitgerangeerde cellen te vervangen door enigszins gedifferentieerde pluripotente stamcellen. Dat noemen ze dan een geïnduceerde celvervanging. Ik zie het nog even niet voor me, maar ik ben dan ook maar een leek op elk gebied. Voo.rlopig is het nog maar een gedachte Lees verder

Wortelkanaalbehandeling hoeft niet dodelijk te zijn

Doorsnee kiesNa een wortelkanaal-behandeling is de tand dood. Er schijnt nu een methode ontwikkeld te zijn om in dat leeggeboorde wortelkanaal bloedvaten aan te leggen, zodat de tand blijft ‘leven’ en beter bestand is tegen de gevaren van alledag. Lees verder

Is het mogelijk doden tot leven te wekken met stamcellen?

Ariane Lewis over het tot leven wekken van hersendoden

Neurologe Ariane Lewis: … wrede, valse hoop …

Het Amerikaanse bedrijf Bioquark wil voor het eind van het jaar in Latijns-Amerika een klinische proef uitvoeren om hersendode mensen weer tot leven te wekken. Daarbij zouden, onder meer, stamcellen worden gebruikt en elektrische stimulering van het zenuwstelsel. Een dergelijke proef zou vorig jaar in India worden uitgevoerd, maar werd door de Indiase regering verboden. Het lijkt er op dat niet iedereen enthousiast is over de plannen van het bedrijf uit Philadelphia. Lees verder

Hoe komt dat het hart geen kapotte hartcellen?

Hartaanval

Bij een hartaanval worden bloedvaten door een bloedprop geblokkeerd waardoor miljoenen hartcellen afsterven. Die schade wordt niet meer hersteld

Ik weet het: je mag in de kop van een artikel geen vraag stellen, maar ik doe het toch. Bij veel zoogdieren, ook de mens, is het herstelvermogen van beschadigd weefsel gering of zelfs helemaal afwezig. Een dwarslaesie in het ruggenmerg en de onderbreking in de zenuwbanen wordt niet meer gerepareerd, een hartaanval en de aangedane cellen worden niet vervangen. Je kunt je afvragen hoe dat komt. Onderzoekers in de VS schijnen een beginnetje van een antwoord te hebben.

Lees verder