Medicijnafgiftesysteem wekt ook zonder medicijnen

Hydrogel leidt tot bloedvatvorming en ontstaan nieuw weefsel

Inspuiten van een hydrogel leidt tot vorming van nieuw (zenuw)weefsel en bloedvaten (afb: J.Hartgerink)

Er wordt alom gewerkt aan systemen om medicijnen daar in het lichaam af te leveren waar ze nodig zijn. Onderzoekers van de Amerikaanse Rice-universiteit merkten tot hun verbazing dat hun medicijnafgiftesysteem ook positieve effecten teweegbracht zonder dat dat medicijnen 
Inspuiten van een hydrogel leidt tot vorming van nieuw (zenuw)weefsel en bloedvaten (afb: J.Hartgerink)
vervoerde.
 Dat lag aan het peptide waar die hydrogel gemaakt was. Lees verder

Menselijke zenuwstamcellen herstellen defect ruggenmerg bij apen

Reusaapjes als proefdieren

Een (willekeurig) resusaapje als proefdier

Beschadiging van het zenuwweefsel in het ruggenmerg wordt niet of nauwelijks gerepareerd door het eigen (mensen)-lichaam en al vele jaren breken onderzoekers zich het hoofd hoe ze die ‘barrière’ kunnen doorbreken. Dat heeft, naar ik meen te weten, tot nu toe niet echt tot succes geleid. Nu beweren onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Californië in San Diego dat bij resusapen geïmplanteerde menselijke zenuwstamcellen de met opzet aangebrachte schade aan het ruggenmerg van de beesten heeft hersteld , althans gedeeltelijk. Ze konden weer wat beweging krijgen in hun armen. De geïmplanteerde cellen overleefden niet alleen maar hadden ook honderduizenden uitlopers en synapsen (de verbinding tussen zenuwcellen) gekregen, . Lees verder

Ook mensen hebben vissengenen die zenuwen repareren

Lamprei herstelt schade aan ruggenmerg

De activiteit van sommige genen in zenuwcellen in hersens en ruggenmerg verandert tijdens het herstel van de schade aan het ruggenmergweefsel. Rechts de functies die de diverse genen in het lichaam vervullen (afb: Scientific Reports Nature)

Al tientallen jaren vragen onderzoekers zich af waarom ons lichaam maar schade aan zenuwbanen in de ruggengraat nauwelijks repareren. Er wordt al die tijd ook driftig gezocht naar manieren om die ban te breken, maar tot nu toe zijn die nog niet gevonden, niet echt. Lampreien hebben genen die er voor zorgen dat kapotte zenuwen van die vissoort weer worden hersteld. Het schijnt dat mensen diezelfde genen ook hebben, maar daar zorgen ze alleen voor reparatiewerkzaamheden aan het perifere zenuwstelsel.
Lees verder

Wat is het geheim van de ribbensalamander?

Ribbensalamanders hebben een enorm genoom en regeneratievermogen

Ribbensalamanders (afb: WikiMedia Commons)

Als er over het herstelvermogen van weefsels gesproken wordt dan kijken mensen met afgunst naar reptielachtigen zoals hagedissen. Die kunnen zo weer een hele nieuwe staart laten aangroeien, terwijl het regeneratievermogen van mensen nogal beperkt is. Nu hebben onderzoekers van het Karolinska-instituut in Zweden het enorme genoom (zes keer zo groot als dat van de mens) van een salamandersoort, de ribbensalamander, uitgelezen. Daarbij hebben zij een hele familie van genen gevonden die die salamanders in staat stellen zelfs weer hele lichaamsdelen te laten aangroeien (daar moet ik overigens niet aan denken…). Daarnaast ontdekten ze micro-RNA-moleculen in de salamander, die normaal bij zoogdieren alleen voorkomen in embryonale stamcellen of in kankercellen. Stof voor veel nader onderzoek. Lees verder

Nieuwe CRISPR- ‘scharen’ knippen nu base voor base

basevervanging in DNA

Onderzoekers vervingen in het DNA van embryonale niercellen afzonderlijke basen (afb: Nature)

We hadden sinds een aantal jaren al de genschaar CRISPR/Cas9, maar er zijn nu ook twee molecuulscharen ontwikkeld die base voor base kunnen losknippen, waarmee deze techniek nog een stuk preciezer wordt (kan worden), niet alleen bij DNA, maar ook bij RNA. Een base (preciezer nucleobase) is de bouwsteen van het DNA, ook wel letters genoemd: A.C. G en T, voor RNA komt de U (uracil) in plaats van de T. De nieuwe baseschaar voor DNA is ontwikkeld door een groep van de Harvard-universiteit, de RNA-schaar door een groep van het Broad-instituut van MIT. Dat zou betekenen dat de CRISPR-schaartechniek nu te gebruiken zou zijn voor meer dan de helft van de genetische ziektes, maar pin me daar alsjeblieft niet op vast… Lees verder

Natuur nageaapt om weefsels te herstellen

Exosomen (vesikels)

Cellen gebruiken vesikels voor een groot aantal taken

De huidige methodes om weefsels te herstellen (anders dan door het lichaam zelf) hebben allemaal zo hun beperkingen. Herstel met behulp van eigen stamcellen zou te traag zijn en niet veilig, botcelkweken van niet-patiënteigen herkomst zouden bioactieve factoren nodig hebben en de aanpak via groeifactoren, onder meer BMP-2, zou aanzienlijke bijwerkingen hebben en te duur zijn.  Onderzoekers stellen nu een modus gevonden te hebben om weefsels te kweken door gebruik te maken van hulpmiddelen die de natuur ook gebruikt: vesikels (gevulde blaasjes). Lees verder

Er schijnen zelfgenezende hartcellen te zijn

Roger Foo zelfgenezing hart.

Roger Foo (afb: uni. van Singapore)

Hartcellen hebben de eigenaardige gewoonte dat ze zichzelf niet kunnen herstellen, in afwijking van veel andere cellen in ons lichaam. Nu lijkt het erop dat onderzoekers in Singapore een molecuul ontdekt hebben (Singheart gedoopt) dat die ‘afwijking’ zou kunnen rechtzetten. Lees verder

Capillaire bloedvaatjes zouden ‘geprint’ kunnen worden

Endotheelcellen vormden in fibrine bloedvaatjes

Endotheelcellen in fibrine vormden bloedvaatjes (afb: Rice-universiteit)

Het lijkt er op dat onderzoekers van, onder meer, de Amerikaanse Rice–universiteit er in geslaagd zijn heel kleine bloedvaten te printen die nog werkten ook. Weer een stap op weg naar het printen/kweken van organen en andere weefsels.
Lees verder

Cellen sturen met signaalsysteem opent vele mogelijkheden

synthetische signaalsysteem bedoeld om cellen te 'sturen'

Links een met enkelstrengs-DNA ‘geketende’ cel, rechts actief geworden na de toevoeging van P-DNA (afb: Nature)

Cellen krijgen van alle kanten signalen, waarop ze kunnen reageren. Dat kunnen wij ook, dachten onderzoekers van de Amerikaanse Northwestern-universiteit en ontwierpen een synthetisch signaalsysteem van peptide-DNA (DNA gecombineerd met kleine eiwitten) in combinatie met DNA-strengen, dat niet alleen dienstig zou kunnen zijn  bij stamceltherapieën, maar ook bij de bestrijding van reuma, ziekte van Parkinson of bij weefselherstel, om maar wat te noemen. Lees verder

Nanobuisjes ingezet om schade aan zenuwen te herstellen

Zenuwbanen

Zenuwbanen fungeren door het overbrengen van elektrische signalen

Het leven zit vol verrassingen. Ik bedoel het systeem dat we leven noemen. Aan de ene kant zit dat leven vol met voorbeelden van wat ik maar even noem technisch vernuft, zoals ons afweersysteem, maar dan zijn er weer onbegrijpelijke ‘missers’ zoals het feit dat ons hart nauwelijks schade kan herstellen net zoals ons ruggenmerg. Al tientallen jaren zoeken onderzoekers een oplossing voor beschadigingen van zenuwbanen die door onze wervelkolom lopen. Er zijn heel wat ideeën aangedragen, maar tot op heden heeft hét idee er niet tussen gezeten. Nu stellen Italiaanse en Spaanse onderzoekers weer koolstofnanobuisjes voor om beschadigde zenuwverbindingen te herstellen. Het zoveelste schot in het duister? Zenuwcellen en nanobuisjes lijken van elkaar te houden. Lees verder