Vetstofwisseling vergroot de functionaliteit van darmstamcellen van zowel jonge als oudere muisjes (afb: Cell)
Als mensen ouder worden dan gaat het regeneratievermogen van de darmstamcellen achteruit en daardoor wordt het lastiger om allerlei schade aan het spijsverteringskanaal te repareren. Dat vermogen kan weer worden hersteld door slechts een etmaal te vasten, stellen MIT-onderzoekers; althans, bij muisjes werkte dat (zowel jonge als oude).
Lees verder
De axonregeneratiescores van ruim 16 000 muizengenen. In het roze gebied genen die coderen voor eiwitten die herstel afremmen, in het blauwe genen die het tegenovergestelde doen (afb: Cell)
Al vele jaren zijn wetenschappers op zoek naar methoden om het herstel van beschadigde zenuwcellen te bevorderen. Er zijn allerlei manieren bedacht, maar het ei van Columbus zit er vooralsnog niet bij. Nu hebben onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Yale (VS) bij muisjes zo’n tweederde van hun genoom doorzocht op genen die een rol spelen bij het herstellen van beschadigd zenuwweefsel. Ze vonden 580 mogelijke kandidaten. Uitschakelen van een daarvan, het Rab27-gen, leidde bij muisjes tot het herstel van beschadigde zenuwcellen in het ruggenmerg. De speurtocht wordt voortgezet. Lees verder
Inspuiten van een hydrogel leidt tot vorming van nieuw (zenuw)weefsel en bloedvaten (afb: J.Hartgerink)
Er wordt alom gewerkt aan systemen om medicijnen daar in het lichaam af te leveren waar ze nodig zijn. Onderzoekers van de Amerikaanse Rice-universiteit merkten tot hun verbazing dat hun medicijnafgiftesysteem ook positieve effecten teweegbracht zonder dat dat medicijnen 
Inspuiten van een hydrogel leidt tot vorming van nieuw (zenuw)weefsel en bloedvaten (afb: J.Hartgerink)
vervoerde. Dat lag aan het peptide waar die hydrogel gemaakt was. Lees verder
Een (willekeurig) resusaapje als proefdier
Beschadiging van het zenuwweefsel in het ruggenmerg wordt niet of nauwelijks gerepareerd door het eigen (mensen)-lichaam en al vele jaren breken onderzoekers zich het hoofd hoe ze die ‘barrière’ kunnen doorbreken. Dat heeft, naar ik meen te weten, tot nu toe niet echt tot succes geleid. Nu beweren onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Californië in San Diego dat bij resusapen geïmplanteerde menselijke zenuwstamcellen de met opzet aangebrachte schade aan het ruggenmerg van de beesten heeft hersteld , althans gedeeltelijk. Ze konden weer wat beweging krijgen in hun armen. De geïmplanteerde cellen overleefden niet alleen maar hadden ook honderduizenden uitlopers en synapsen (de verbinding tussen zenuwcellen) gekregen, . Lees verder
De activiteit van sommige genen in zenuwcellen in hersens en ruggenmerg verandert tijdens het herstel van de schade aan het ruggenmergweefsel. Rechts de functies die de diverse genen in het lichaam vervullen (afb: Scientific Reports Nature)
Al tientallen jaren vragen onderzoekers zich af waarom ons lichaam maar schade aan zenuwbanen in de ruggengraat nauwelijks repareren. Er wordt al die tijd ook driftig gezocht naar manieren om die ban te breken, maar tot nu toe zijn die nog niet gevonden, niet echt. Lampreien hebben genen die er voor zorgen dat kapotte zenuwen van die vissoort weer worden hersteld. Het schijnt dat mensen diezelfde genen ook hebben, maar daar zorgen ze alleen voor reparatiewerkzaamheden aan het perifere zenuwstelsel.
Lees verder
Ribbensalamanders (afb: WikiMedia Commons)
Als er over het herstelvermogen van weefsels gesproken wordt dan kijken mensen met afgunst naar reptielachtigen zoals hagedissen. Die kunnen zo weer een hele nieuwe staart laten aangroeien, terwijl het regeneratievermogen van mensen nogal beperkt is. Nu hebben onderzoekers van het Karolinska-instituut in Zweden het enorme genoom (zes keer zo groot als dat van de mens) van een salamandersoort, de ribbensalamander, uitgelezen. Daarbij hebben zij een hele familie van genen gevonden die die salamanders in staat stellen zelfs weer hele lichaamsdelen te laten aangroeien (daar moet ik overigens niet aan denken…). Daarnaast ontdekten ze micro-RNA-moleculen in de salamander, die normaal bij zoogdieren alleen voorkomen in embryonale stamcellen of in kankercellen. Stof voor veel nader onderzoek. Lees verder
Onderzoekers vervingen in het DNA van embryonale niercellen afzonderlijke basen (afb: Nature)
We hadden sinds een aantal jaren al de genschaar CRISPR/Cas9, maar er zijn nu ook twee molecuulscharen ontwikkeld die base voor base kunnen losknippen, waarmee deze techniek nog een stuk preciezer wordt (kan worden), niet alleen bij DNA, maar ook bij RNA. Een base (preciezer nucleobase) is de bouwsteen van het DNA, ook wel letters genoemd: A.C. G en T, voor RNA komt de U (uracil) in plaats van de T. De nieuwe baseschaar voor DNA is ontwikkeld door een groep van de Harvard-universiteit, de RNA-schaar door een groep van het Broad-instituut van MIT. Dat zou betekenen dat de CRISPR-schaartechniek nu te gebruiken zou zijn voor meer dan de helft van de genetische ziektes, maar pin me daar alsjeblieft niet op vast… Lees verder
Cellen gebruiken vesikels voor een groot aantal taken
De huidige methodes om weefsels te herstellen (anders dan door het lichaam zelf) hebben allemaal zo hun beperkingen. Herstel met behulp van eigen stamcellen zou te traag zijn en niet veilig, botcelkweken van niet-patiënteigen herkomst zouden bioactieve factoren nodig hebben en de aanpak via groeifactoren, onder meer BMP-2, zou aanzienlijke bijwerkingen hebben en te duur zijn. Onderzoekers stellen nu een modus gevonden te hebben om weefsels te kweken door gebruik te maken van hulpmiddelen die de natuur ook gebruikt: vesikels (gevulde blaasjes). Lees verder
Roger Foo (afb: uni. van Singapore)
Hartcellen hebben de eigenaardige gewoonte dat ze zichzelf niet kunnen herstellen, in afwijking van veel andere cellen in ons lichaam. Nu lijkt het erop dat onderzoekers in Singapore een molecuul ontdekt hebben (Singheart gedoopt) dat die ‘afwijking’ zou kunnen rechtzetten. Lees verder
Endotheelcellen in fibrine vormden bloedvaatjes (afb: Rice-universiteit)
Het lijkt er op dat onderzoekers van, onder meer, de Amerikaanse Rice–universiteit er in geslaagd zijn heel kleine bloedvaten te printen die nog werkten ook. Weer een stap op weg naar het printen/kweken van organen en andere weefsels.
Lees verder