Weer een betere CRISPR-methode ontwikkeld?

Straalzwammen

Straalzwammen (in dit geval Actinomyces israelii), producenten van antibiotica (afb: WikiMedia

De CRISPR-methode is in een korte tijd bij onderzoeker de gouden standaard geworden voor het veranderen van het genoom. Die van bacteriën geleende methode is echter inet feilloos en dus wordt er gesleuteld aan en gezocht naar betere CRISPR-methodes. Nu hebben een onderzoekers een  CRISPR-methode gevonden die ze dan ook maar meteen BEST hebben genoemd.
Lees verder

Cholerabacteriën roven genen van van concurrente bacteriën

CCholerabacterie blijkt genrover

De Vibrio cholerae (afb: WikiMedia Commons)

Cholerabacteriën zijn rovers. Ze rammen bij concurrente cellen een speer in hun zij en roven ook maar meteen een hoop genen. Die plakken ze in hun eigen DNA. Dat zou hun evolutie versnellen, maar ook de antibioticaresistentie, denken onderzoekers van de polytechnische hogeschool in Lausanne (Zwi), de EPFL. Lees verder

CRISPR gebruikt voor medicijnafgifte en sensoren

CRISPR-gestuurd DNA-hydrogels

Zo moet je de werking ongeveer voorstellen (afb: Science Han et. al.)

Met behulp van de CRISPR-techniek kun je het genoom bewerken, maar je kunt er ook DNA mee bewerken dat wordt gebruikt om medicijnen ter plekke in het lichaam af te leveren of om als sensor te dienen. Nature heeft het dan over slimme materialen, maar dat slaat natuurlijk (let op) helemaal nergens op. Lees verder

Sommige longcellen repareren hun DNA in een wip

Griep A-virus)

Griep A-virus (afb: WikiMedia Commons)

Het lichaam (leven) zit raar in elkaar. De natuur heeft allerlei prachtige systemen ontwikkeld om ziekteverwekkers (ook natuurproducten) onschadelijk te maken, maar er mankeert altijd wel wat. Zo is het griep A-virus in staat om nogal wat longcellen de dood in te drijven, maar blijken er ander cellen te zijn die hun DNA razendsnel repareren om de virusaanval te kunnen overleven. Die afwijkende overlevingsstrategie van die speciale longcellen werd door onderzoekers van, onder andere, de Duke-universiteit ontdekt. Ik denk dan: waarom hebben niet al onze cellen die mogelijkheid? Lees verder

Nieuwe antibiotica zouden geen resistentie teweegbrengen

Bacteriedodend peptide

De structuur van het ontwikkelde bacteriedodende peptide 19 (afb: Plos One)

Bacteriedodend peptide

Structuur van het antibacteriële peptide 18 (afb: Plos One)

Franse onderzoekers rond Brice Felden zouden op basis van bacteriegif twee nieuwe antibiotica hebben ontwikkeld waar bacteriën geen resistentie tegen zouden kunnen ontwikkelen. Dat was althans hun conclusie op (geslaagde) proeven om ontstekingen veroorzaakt door multiresistente bacteriën te bestrijden bij muisjes met deze twee peptiden. Lees verder

Bacterie als trojaans paard gebruikt bij immuuntherapie

Bacteriële immuuntherapie

Bacteriën dringen de tumor binnen (links). De bacteriën leveren hun voor de tumor funeste lading af in geprogrammeerde cycli (rechts) (afb: Danino-lab)

Immuuntherapieën worden gebruikt om het eigen afweersysteem aan te zetten kankercellen te vernietigen, maar voorlopig werkt dat lang niet bij alle kankers. Onderzoekers van de Amerikaanse Columbiauniversiteit gebruiken nu ‘programmeerbare’ bacteriën om in moeilijk bestrijdbare vaste tumoren door te dringen en daarin de voor het tumor dodelijke lading af te leveren. Bij muisjes lijkt dat te werken. Ook de uitzaaiingen schenen te worden opgeruimd.  Lees verder

CRISPR als bouwpakket verkocht

CRISPR en de lussen van DNA

De CRISPR/Cas9-schaar

In De Standaard staat een leuk verhaal van Hilde Van den Eynde. Deze journaliste had een bestelling gedaan bij het Amerikaanse bedrijfje The Odin, opgericht door oud-Nasa-wetenschapper Josiah Zayner, dat CRISPR-doehetzelfpakketten levert voor 200 dollar. Daarmee kun je, onschadelijke, Escherichia coli-bacteriën (darmbacteriën) ongevoelig maken voor twee antibiotica (kanamycine en streptomycine) door via de CRISPR-methode (compleet met gids-RNA) een stuk uit een gen te knippen en dat te vervangen door een andere sequentie. Resultaat: de genetische aangepaste E. coli’s bleken inderdaad op een voedingsbodem met kanmycine en streptomycine in leven te blijven. Maar… Lees verder

A-bloed omgezet in 0-bloed door bacterie-enzymen

Van bloedgroephkenmerken ontdane rode bloedcellen

De van bloedgroepkenmerken ontdane rode bloedlichaampjes (rechts) zouden breed inzetbaar moeten zijn (afb: Ashley Toye, univ. van Bristol)

Op een gemiddelde dag gaat er in de VS zo’n 16 500 liter bloed door. Welk bloed geschikt is voor transfusie wordt bepaald door je bloedgroep: A, B, AB of 0. Iedereen kan zonder problemen 0-bloed ontvangen, maar andere combinaties gaan mis (leiden tot klonteringen). Onderzoekers die darmbacteriën inventariseerden ontdekten beestjes die enzymen aanmaken om van A-bloed 0-bloed te maken. Dat zou een bloedprobleem oplossen. Overigens blijken onderzoekers van de universiteit van Bristol al eerder een oplossing te hebben gevonden, waarbij ze de bloedcellen met behulp van de CRISPR-methode van hun bloedgroep bepalende antigenen ontdeden. Lees verder

CRISPR gaat huwelijk aan met springende genen

Werking van springende genen

Zo zouden transposonen zich verspreiden door het genoom (afb: https://www.ebi.ac.uk)

Voor een systeem waar het zo nauw luistert, het leven, heeft het wel veel ‘losse eindjes’ (althans, zo zien ze er uit met mijn beperkte kennis van de genetica). Transposonen, vaak springende genen genoemd, horen daar wat mij betreft toe. Onderzoekers hebben nu die wispelturige genen in het huwelijk laten treden met de CRISPR-methode om DNA te veranderen. Daardoor zou het makkelijker worden om het DNA te veranderen en daar zou niet bij geknipt hoeven worden. Lees verder

Bacteriën maken nieuwe genen uit ’troep-DNA’

Ontstaan nieuwe genen in E. coli's

Nieuwe genen onstaan bij E. coli-bacteriën uit willekeurige sequenties in het ‘niet-coderende’ DNA. In het ringvormige DNA van de bacterie plaatsten onderzoeker een halfmiljard willekeurige stukjes DNA (afb: univ. van Uppsala)

Een van de (vele) vragen die ontwikkelingsbiologen zich stellen is hoe nieuwe genen ontstaan. Onderzoekers in Zweden denken nu te weten hoe dat bij bacteriën werkt. Die neiuwe genen kunnen worden gevormd uit DNA-sequenties die functieloos zouden zijn, ooit junk(=troep)-DNA genoemd. Lees verder