Kind van drie ouders geboren

Baby van drie ouders met arts John Zang

John Zang met de boreling (afb: New Scientist)

Naar nu bekend is gemaakt is op 6 april in Mexico een zuigeling geboren met DNA van drie verschillende ouders. Het DNA in de kern is afkomstig, zoals gewoonlijk van de vader en de moeder, maar het mitochondriale DNA is afkomstig van een derde ‘donor’. In sommige gevallen zijn mutaties in het mitochondriale DNA, dat overgedragen wordt van moeder op kind, verantwoordelijk voor ernstige ziektes. Vandaar dat is gekozen voor een drieouderkind met gezond motochondriaal DNA van een derde. De methode is niet onomstreden. Het kind is gezond. Lees verder

Genschakeling te gebruiken voor behandeling ziektes

Genschakeling waterstofperoxide.

Een genschakeling die reageert op twee concentraties waterstofperoxide (afb: Nature Communications)

Levende cellen zouden in staat zijn om berekeningen te maken op basis van signalen die ze uit de omgeving krijgen. Die berekeningen kunnen continu zijn, zoals de overgang in lichtschakeringen, of digitaal zoals de beslissing te sterven. Synbiosystemen zijn meestal of analoog/continu of digitaal, waardoor de mogelijkheden beperkt worden. Onderzoekers van het MIT in Cambridge (VS) hebben nu een techniek ontwikkeld om analoog en digitale berekeningen te koppelen door genschakelingen te vormen die in levende cellen in staat zijn tot verwerkingsoperaties. Die circuits kunnen het niveau van een analoge bron meten, bijvoorbeeld de concentratie van een bepaalde verbinding, zoals een medicijn, die van belang is voor een ziekte en ‘beslissen’ of die voldoende is voor het beoogde effect. Je zou het een verfijning van de gedoseerde medicijnafgifte kunnen noemen. Daarbij houden de mogelijke toepassingen echter niet op.
Lees verder

Knutselen met DNA wordt steeds makkeljker

DNA-origami opgebouwd uit viraal DNA

DNA-origami opgebouwd uit viraal DNA (afb: Wiki Commons)

Onderzoekers van het MIT in Cambridge (VS) hebben een algoritme ontwikkeld, waarmee wetenschappers en andere ingenieurs allerlei constructies van DNA kunnen maken, de zogeheten DNA-origami (origami=Japanse papierknipkunst). Dat zou de ontwikkeling van toepassingen van deze techniek in een stroomversnelling brengen, denken de onderzoekers. Lees verder

Neurale stamcellen in kippenei met mri gevolgd

Stamcel in een kippenei

Stamcel in kippenei

We doen wel geleerd, maar van veel dingen weten we nog maar heel weinig. Het lijkt er zelfs op hoe verder we komen, hoe meer gaten in onze kennis we ontdekken. Dat geldt zeker voor het immer verbazende proces dat we leven hebben genoemd (zonder dat we daar een definitie van kunnen geven). Zo is het wordingsproces van een levend wezen bijna één groot raadsel, maar laten we het simpel houden: hoe ontwikkelt zich en wat doet een hersenstamcel? Geen idee. Onderzoekers van de universiteit van Georgia (VS) hebben nu met behulp van mri een met ijzer gekleurde hersenstamcel dagenlang gevolgd in een kippenei. Spannend. Lees verder

Bewerkte bacterie detecteert kankercellen in urine

Darmbacterie Escherichia coli (E. coli)

Darmbacterie Escherichia coli (E. coli)

Twee groepen synthetisch biologen hebben genetisch bewerkte bacteriën gekweekt die in staat zijn ziektes aan te tonen in urine. De een, een E. coli, is in staat tot het ontdekken van kankercellen in muizenpis, de ander, ook een E. coli, om suikerziekte aan te tonen in het afvalwater van mensen. De tweede bacteriële diagnostechniek zou kunnen worden uitgebreid naar het detecteren van andere ziektes. Lees verder

Kind geboren met ‘ververste’ mitochondriën

Zain Rajani mitochondriaal ververst

Zain Rajani met haar ouders (foto: New Scientist)

In Canada is een paar weken geleden Zain Rajani geboren. Het kind is een product van reageerbuisbevruchting. Dat is niet zo bijzonder meer, maar wel dat de baby geboren is na een ‘verjongingskuur’ van de eicellen van de moeder. De mitochondriën van de stamcellen van de moeder werden gebruikt om die aan de eicel toe te voegen. Dat zou, is het verhaal, gunstig zijn voor het resultaat van de bevruchting, dwz het kind. Mitochondriën in stamcellen zouden ‘verser’ zijn dan in rijpe cellen als de eicellen. Mitochondriën worden vaak de energiecentrales van de cel genoemd. Lees verder

Weer een ‘doorbraak’ bij onderzoek alvleesklierkanker

ALvleeskliercellen

Een rasterelektronenmicroscoopopname van alvleeskliercellen

Dat is natuurlijk ideaal, kankercellen aanzetten weer normaal te doen. Dat schijnt Amerikaanse onderzoekers gelukt te zijn bij kweken van, menselijke, kankercellen met een eiwit dat wordt aangeduid met E47. Het eiwit zou daarin slagen door aan bepaalde delen van het DNA te koppelen, die verantwoordelijk zijn voor groei en differentiatie.
Lees verder

Nieuwe microscooptechniek om in levende cel te kijken

Ramanmicroscopie

Met behulp van Ramanmicroscopie is de vorming van nieuwe eiwitten en de afbraak van oude in levende weefsels te volgen (afb: Lu Wei)

Onderzoekers van de Columbia-universiteit (VS) hebben Ramanverstrooiing gebruikt om het doen en laten van eiwitten in een cel te kunnen bekijken, een levende, wel te verstaan. Die vrij nieuwe microscooptechniek, de onderzoekers borduurden voor op eerder werk, maakt het weer een stukje makkelijker om het complexe systeem dat leven heet zijn geheimen te ontfutselen.  Lees verder

Kraakbeen neus helpt knieblessures op te lossen

KniegewrichtJe moet natuurlijk wel een beetje oppassen, want het is al een keer fout gegaan: stamcellen uit de neus die gebruikt werden ter reparatie van een defect aan het ruggenmerg leverden uiteindelijk een gezwel op met neuscellen. Zwitserse onderzoekers komen nu met het verhaal aan dat ze kraakbeen hebben gemaakt uitgaande van kraakbeencellen die normaal gesproken hun werk doen in het neusschot. Er lijken goede tijden aan te breken voor mensen met knieblessures, want niet zo lang geleden was er op dit terrein ook al heuglijk nieuws te melden (en hier).

Lees verder

Snellere diagnose met nieuwe DNA-analysemethode

CLIC-Harvard

Het CLIC-systeem  (afb: Harvard-universiteit).

Met een al enige jaren bestaande methode voor het meten aan een enkel biomolecuul is het aflezen van DNA een stuk simplere geworden, bewezen onderzoekers van de Canadese McGill-universiteit en het Canadese genoomcentrum in Quebec. Die zou zwel eens kunnen leiden tot snellere diagnoses en betere van allerlei ziektes. Met deze DNA-analysemethode (CLINT ook CLIC genoemd) wordt met behulp van een bolle lens een enkel DNA-molecuul ‘apart genomen’ en gestrekt. Bij deze techniek hoeft geen gebruik te worden gemaakt van hoge druk of elektrische velden om het DNA-molecuul op zijn plaats te brengen en te houden, stellen de onderzoekers, zodat het molecuul onder omstandigheden kan worden afgelezen die nagenoeg overeenkomen met die in een cel.
Lees verder