Synthetische molmotor ontwikkeld met groot vermogen

De molmotor in actie

De molmotor rolt zich op tot buis en kan zich weer strekken (afb: Job Boekhoven et al./Cell Chem

Onderzoekersters van de technische universiteit van München (TUM) hebben een kunstmatige motor op supramoleculair niveau ontwikkeld die een behoorlijke kracht kan ontwikkelen, een zogeheten moleculaire motor (in afko molmotor). Deze molmotor is een lintje gemaakt van bepaalde verbindingen. Wanneer er energie aan wordt toegevoerd, strekt het het opgerolde lint zich en kan zo voorwerpjes duwen. Zijn energie haalt de molmotor uit adenosinetrifosfaat (ATP), het energiedragende molecuul in cellen. Lees verder

Bloed/hersenbarrière passeren met nanodeeltjes om CRISPR-tuig af te leveren

bloed/hersenbarrière

Bloed/hersenbarrière (afb: WikiMedia Commons)

Een groot probleem voor artsen om medicamenten of CRISPR-tuig af te leveren in ons brein is de bloed/hersen-barrière die onze hersenen beschermt tegen vreemde indringers. Daar zijn al vele trucs voor bedacht, maar kennelijk voldoen die niet, want nu komen onderzoeksters van de universiteit van Wisconsin met nanodeeltjes die hun last veilig door die barrière zouden kunnen loodsen. Lees verder

Een lichaam-op-een-chip die kan worden aangepast aan de patiënt

Weefsels op multiorgaanchip

De weefsels op de multiorgaanchip van links naar rechts: huid-, hart-, bot-, lever- en endotheelcellen (afb: Columbia)

Onderzoeksters hebben een lichaam-op-een-chip gemaakt met menselijke cellen van verschillende weefsels zoals hart, lever, bot en huid. Die ‘organen’ worden met elkaar verbonden door een vatenstelsel waarin ook afweercellen rondzwemmen. De ‘lichaams-chip’ past onder een microscoopglaasje en kan worden aangepast aan de patiënt. Lees verder

Ultrageluid stuurt activiteit hersencellen van muisjes

TRPA1

TRPA1 is een ionkanaal voor calciumionen

De muisjes hadden genetisch aangepaste hersencellen gekregen. Die konden de onderzoekers manipuleren met behulp van ultrageluid. Die denken dan meteen aan oplossingen of behandelingen voor ziektes als Parkinson en epilepsie, maar ik (=totale leek as) zie dat nog niet zo gauw gebeuren. Lees verder

Bijna perfecte uitlezing DNA met zakapparaat

MinION

De ‘wonderuitlezer’ van DNA wordt via een usb-kabel verbonden met de computer (filmbeeldje: Nanopore)

DNA komt naar U toe in deze tijden. Om je DNA uit te lezen is met een jaren een stuk makkelijker geworden, maar nu lijkt de huisarts de was te kunnen gaan doen. Er waren/zijn uitlezers van DNA in zakformaat beschikbaar, maar die zijn niet erg nauwkeurig. Nu schijnen onderzoekers een simpele manier gevonden te hebben om het foutpercentage van de ‘zakuitlezer’ MinION van Oxford Nanopore Technologies te verlagen van 5 tot 15% naar 0,005%. Dat schijnt niet al te slecht te zijn. Lees verder

Implantaat produceert insuline via radiosignaal app

Insuline van virussen verantwoordelijk voor suikerziekte en kanker?

De molecuulsstructuur van insuline (afb: WikiMedia Commons)

Het moet toch niet gekker worden. Onderzoekers onder aanvoering van Martin Fussenegger hebben een implantaat bedacht van elektronica en insulineproducerende cellen dat samen met een progje op je telefoon werkt om op tijd insuline aan te maken. Zouden diabetici daar nu blij van worden (vraag ik me af)? Fussenegger heeft zelfs plannen het lichaam op te nemen in het internet-der-dingen. Lees verder

Onderzoekers herprogrammeren gen met licht (zeggen ze)

Lichtgestuurd gen

Het lichtgestuurde gen FGFR1, met en zonder licht (afb: Proc. of IEEE)

Al jaren wordt er geëxperimenteerd om met licht de activiteit van genen te sturen, een tak van sport die optogenetica wordt genoemd. Onderzoekers van de universiteit van Buffalo (nog nooit van gehoord) zeggen met die methode het gen FGFR1 te hebben ‘geherprogrammeerd’ in een kweek van hersencellen. Dat gen speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van embryo tot volgroeid organisme. Lees verder

DNA-tests steeds meer binnen bereik gezondheidszorg

Mensengenoomproject

Het logo van het mensengenoomproject (afb: WikiMedia Commons)

Het mensengenoomproject dat in 2003 werd afgerond kostte nog een paar miljard dollar. Sindsdien is er veel veranderd en het zal niet meer lang duren voordat DNA-tests zullen gaan behoren tot het gewone diagnoseinstrumentarium in de gezondheidszorg, mede ook door een recent ontwikkeld programma van onderzoekers aan het EMBL en de universiteit van Edinburgh. Lees verder

Communicatie tussen hersencellen in beeld gebracht

Tonen hoe hersencellen met elkaar communiceren

De, fluorescerende, sensor licht op als cellen met elkaar ‘praten’ via neurotransmitters (afb: Zhu-lab)

Onze hersens zijn nog steeds voor een zeer groot deel een groot raadsel. Met allerlei technieken proberen onderzoekers enig inzicht in de werking van hersens te krijgen, maar veel verder dan welke hersencellen er aan het werk zijn en welke cel met welke cel verbonden is zijn we nog niet gekomen (is mijn lekenmening die ik voor een betere geef). Nu schijnen onderzoekers van de universiteit van Virginia (VS) een methode ontwikkeld te hebben waarmee ze kunnen laten zien hoe hersencellen met elkaar communiceren, in heldere kleuren nog wel. Ze denken dat die techniek om de activiteit van neurotransmitters zichtbaar te maken ons veel kan leren over allerlei nog steeds onbegrepen hersenziektes zoals schizofrenie, depressie of dementie. Lees verder

Cas13 op teststrookje ingezet als diagnosemiddel

CRISPR/Cas13 als simpel diagnosemiddel

Het Cas13-strookje (afb: Zhang lab)

Je kon er natuurlijk op wachten dat de veelgeroemde CRISPR/Cas-genschaar ooit nog eens op een ‘lakmoespapiertje’ terecht zou komen als diagnosemiddel. Een geprepareerd papierstrookje hoeft alleen maar in het monster van een lichaamsvocht gehouden te worden en een lijnenpatroon geeft aan of daar ziekteverwekkers of kankerstoffen in zijn aangetroffen. Een kind kan de was doen. Lees verder