Bloed/hersenbarrière (afb: WikiMedia Commons)
Een groot probleem voor artsen om medicamenten of CRISPR-tuig af te leveren in ons brein is de bloed/hersen-barrière die onze hersenen beschermt tegen vreemde indringers. Daar zijn al vele trucs voor bedacht, maar kennelijk voldoen die niet, want nu komen onderzoeksters van de universiteit van Wisconsin met nanodeeltjes die hun last veilig door die barrière zouden kunnen loodsen.
Je kunt natuurlijk allerlei mooie methoden verzinnen om hersenziektes aan te pakken, maar als je je gereedschap (in dit geval CRISPR-gereedschap) niet ter plekke kan brengen, dan blijft zo’n aanpak louter theorie. Je kunt natuurlijk die schedel openzagen of met een spuit werken, maar dat wordt om allerlei praktische bezwaren nauwelijks als serieuze methode overwegen. Vandaar dat onderzoekers al een poosje op zoek zijn naar materialen en methoden om dat spul door de barrière te laten ‘breken’.
“Het gaat er om”, zegt Shaoqin Gong, “dat je veilig en doelmatig kernzuren (DNA en RNA; as) en genoombewerkers in het hele brein kunt afleveren.” Daar zouden de onderzoeksters iets op gevonden te hebben. Het zijn minuscule, holle bolletjes van zand (kiezeloxide) die het CRISPR-materiaal meebrengen en kennelijk geen last heb van de bewaker van de hersens (en het ruggenmerg). Na gedane zaken zouden ze spoorloos verdwijnen.
De truc zou het oppervlak van die holle zandkorrels zijn. Smeer daar suiker (glucose) en een stukje van een stukje van een eiwit van het hondsdolheidsvirus op bij wijze van paspoort en de zaak is geregeld (dat vreemde eiwit lijkt me een vreemd paspoort, maar dat ligt aan mijn beperkte kennis; as). Tenminste, bij muisjes lukte dat. Op die wijze konden bij de diertjes in hun brein het genoom van hersencellen worden bewerkt voor een ziekte die wel wat lijkt op Alzheimer. Of die behandeling succesvol is geweest meldt het persbericht niet en het artikel kan ik alleen tegen betaling lezen.
Ingespoten
De holle zandkorrels met hun lading kunnen gewoon via de bloedbaan in de hersens worden gebracht. De onderzoeksters zijn nu bezig de methode te vervolmaken ter behandeling van diverse hersenziektes. Overigens is de techniek natuurlijk ook toe te passen in andere delen van het lichaam zoals de ogen of lever, maar die kunnen ook met andere methoden ‘bediend’ worden.
Bron: Science Daily