Mogelijk werkt CAR-T-techniek ook tegen lupus

B-cellen en antilichamen

B-cellen maken antilichamen aan in reactie op ziekteverwekkers (afb: Zeneca.nl)

Genetisch aangepaste afweercellen T-cellen, bekend als CAR-T-cellen, lijken heel wat in hun mars te hebben, maar dan vooral op het gebied van bloedkankers. Nu lijkt het er op dat de techniek zich heeft uitgebreid naar andere ziektes. Voorlopig resultaten van Duitse onderzoekers rond Georg Schrett van het Duits immuuninstituut DZI bij een klein groepje proefpersonen met een vorm van de autoimmuunziekte lupus zouden hoop geven. Lees verder

Een medicijn tegen corona en tegen kanker (?)

HA15

Helpt HA15 (zie plaatje) ons af van corona en kankers? (afb: medchemexpress.com)

Het lijkt haast onmogelijk, en misschien is het dat ook wel, maar een onderzoekster van een toch niet misselijke universiteit (die van Zuid-Californië) zou, met hulp van collega’s, een middel hebben gevonden dat zowel het coronavirus onschadelijk zou maken als werkzaam zou zijn tegen veel kankers, terwijl die ziektes ogenschijnlijk weinig met elkaar overeenkomstig hebben (behalve het misbruik van DNA). Lees verder

Mag je embryo’s testen om ‘betere’ kinderen te laten baren?

CRISPR-baby's

Er wordt in labs al geëxperimenteerd met CRISPR-babys, maakbare kinderen. Is dat de volgende stap na prenataal testen om genetische ‘mankementen’?

Al lang wordt het verhaal verteld van technieken die de Übermensch zouden moeten opleveren, maar nu we technieken hebben om het genoom te bewerken komt die mogelijkheid akelig dichtbij (overigens is ‘übermensch’ een erg beladen begrip en spreken we liever van het verbeteren van mensen). Er zijn al bedrijven die aanbieden embryo’s door te lichten op het risico om nare genetische ziektes te krijgen, maar dat lijkt pas een begin. Het voorkomen van genetische ziektes zal bij veel mensen goed vallen, maar hoe zit het met verbeteren op andere punten. Zou het mogelijk moeten zijn de intelligentie of de spierkracht van je kinderen te verhogen? Of zouden de kinderen qua uiterlijk vooraf helemaal op te ’tekentafel’ mogen worden gelegd? Roept U maar, want je kunt je natuurlijk ofvragen hoe goed (ziektes) overgaat in kwaad (of misschien ‘nog beter’)? Mensen die (te) klein zijn of dat vinden, zouden daar een trauma aan kunnen overhouden, dus dat kan je maar beter voor zijn. En wat als bijna iedereen alleen maar XX-jes wil hebben of XY-tjes? Lees verder

Via truc laat cel eiwitten met genintstructies binnen

RNA-splitsing

RNA-splitsing. De term splitsing (Engels splicing) is afkomstig van het splitsen van touw (om er een stuk aan te breien) (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoekers hebben een truc bedacht om cellen zover te krijgen dat ze eiwitten met ‘geninstructies’ binnen laten via een normaal, natuurlijk proces. Daardoor maken die cellen eiwitten aan die de cel zelf niet aanmaakt door een genetische afwijking. Daarmee zou een nieuwe methode ontwikkeld zijn om genetische ziektes te lijf te gaan met gentherapieën. De onderzoekers denken dan aan ziektes als Alzheimer, sommige vormen van kanker en blindheid. Lees verder

Weer stofje ontdekt dat immuuntherapie voor kanker effectiever maakt

pHLIP-STING-immuuntherapie

Boven een onbehandelde tumor is erg zuur zo blijkt (groen door fluorescent licht). Onder een met succes behandelde, onschadelijk gemaakte tumor is duidelijk minder zuur (afb: Yana Reshetnyak et. al.)

Het blijft een beetje (veel) martelen met therapieën waarmee kanker moet worden bestreden. Kanker is een verzamelnaam voor een hele reeks woekerziektes, die elk weer hun eigen manier hebben zich te verschuilen of de afweerreacties onschadelijk te maken. Immuuntherapie is gericht op het (meestal genetisch) oppeppen van het afweersysteem, maar die benadering wordt nogal eens gefrustreerd door de misleidingstactieken van de kankercellen. Soms helpen stofjes dat probleem ter zijde te schuiven. Nu is er weer zo’n stofje ontwikkelt, pHLIP, dat bij muisjes met darmkanker bleek te werken. Lees verder

Mitochondriaal DNA kan in kern-DNA terechtkomen

Mitochondriën

Mitochondriën

De mitochondriën zijn de krachtcentrales van de cel. Heel bijzonder is dat ze een eigen DNA(tje) hebben. Het lijkt er op dat dat mitochondriale DNA soms verhuist naar het DNA in de celkern.  Het is onduidelijk hoe dat komt, maar natuurlijk wordt er dan meteen naar de evolutie verwezen en ook maar weer eens naar kanker. Lees verder

RNA-gereedschap kan bepaalde cellen bewerken e.a.z.

Verlichte remcellen in menselijk hersenweefsel

Met CellREADR verlichte remcellen in menselijk hersenweefsel (afb: Duke/Southwell)

Onderzoekers van onder meer de Dukeuniversiteit hebben een maatsysteem ontwikkeld waarbij met hulp van RNA-moleculen cellen bewerkt kunnen worden en hersencircuits kunnen worden ‘verlicht’. Met het CellREADR-systeem kun je aan cellen eiwitten toevoegen (???; as). Het systeem is gebaseerd op een enzym dat in elke dierencel te vinden is. Je zou er ‘ingewikkelde ziektes’ mee kunnen behandelen als schizofrenie en kanker (altijd weer kanker). Lees verder

CRISPR-behandeling kan het genoom beschadigen

T-cellen vallen kankercel aan

Twee T-cellen vallen een kankercel aan (foto: Science)

Toen CRISPR ontdekt werd bij bacteriën, die bij die organismen dient als afweer, werden al snel weidse vergezichten geschetst van een (mensen)wereld vrij van genetische afwijkingen. Dat de CRISPR-methode geen probleemloos terrein is, werd al snel bekend. De methode ‘repareert’ het genoom ook nogal eens op de verkeerde, onbedoelde plaatsen. Nu stellen onderzoekers in Israël dat de stabiliteit van chromosomen wel eens zou kunnen worden aangetast door een CRISPR-ingreep. Lees verder

T-cellen in opleiding in de zwezerik

Zwezerik

In de zwezerik (thymus) leren T-cellen onderscheid te maken tussen eigen en niet-eigen. Op de foto een zwezerik van een mens (afb: WikiMedia Commons)

Het afweersysteem is een prachtig systeem, ik kan het niet vaak genoeg zeggen. Grofweg kun je zeggen dat we een aangeboren afweersysteem hebben en een aangeleerd. Nu blijkt dat T-cellen, de frontstrijders van het afweersysteem, eerst naar school gaan in de zwezerik om daar te leren wat eigen en niet-eigen is, zodat ze niet het eigene aanvallen. Lees verder

Methode ontdekt om mutaties in ’troep’-DNA te koppelen aan kanker

Niet-coderend DNA

Niet-coderend DNA is niet bepaald nutteloos

Het lijkt er op dat wat ooit troep-DNA is genoemd niet alleen geen waardeloze rommel is, maar wel degelijk effect heeft op dat deel van DNA dat wel functioneel zou zijn, de genen. Mutaties in dat wat tegenwoordig het niet-coderende deel van DNA wordt genoemd kunnen dan ook invloed hebben op de activiteit van genen en vooral de relatie met ziektes als kanker, maar hoe was een groot vraagteken. Nu schijnen onderzoekers daarover iets meer aan de weet te zijn gekomen en dan preluderen ze maar meteen op nieuwe behandelwijzen, maar dat lijkt me wat al te voorbarig. Lees verder