Vreemde celconstructies ((afb: Baolab, Stanford)
“We hebben cellen omgevormd tot chemische fabriekjes die materialen die wij ze geven omzetten in functionele polymeren”, zegt Karl Deisseroth van de Amerikaanse Stanforduniversiteit. Ze herprogrammeerden zenuwcellen om ze het enzym APEX2 te laten maken waardoor het bekende labwormpje Caenorhabditis elegans ander gedrag ging vertonen. Lees verder
De telomeerlengte van de pluripotente stamcellen werd ook bij de 114-jarige weer op lengte gebracht, zij het minder vaak dan bij de jongere proefpersonen (afb: Evan Snyder)
Er zijn nogal wat mensen die eeuwig zouden willen leven. Mij lijkt me dat knap vervelend. Hoe dan ook je kunt je natuurlijk als wetenschapper afvragen waarom sommige mensen zo absurd oud worden en anderen met pijn en moeite de veertig halen. Dat heeft voor een niet onbelangrijk deel met je leefwijze te maken maar zeker ook met aangeborenheid, je genen. Onderzoekers, wellicht toch op zoek naar dat eeuwige leven, hebben nu stamcellen gefokt van cellen van 110-plussers, de ‘supercenturions’. Lees verder
De ‘primitieve’ voorloperbloedcellen (groen) (afb: Elias Zambidis, Johns Hopkinsuniversiteit)
Volgroeide cellen teruggeprogrammeerd tot ‘primitieve’ stamcellen bleken bloedvaatjes in het netvlies beter te repareren dan via ‘conventionele’ pluripotente stamcellen. Volgens onderzoekers van de Johns Hopkinsuniversiteit zou die techniek schade aan het netvlies kunnen repareren die, onder meer, ontstaat door suikerziekte en daarmee blindheid voorkomen. Het onderzoek zou toepassing van stamcellen om weefsels te herstellen een stap dichter naar de klinische praktijk hebben gebracht. Lees verder
Een gliacel (groen) is met succes omgeprogrammeerd tot GABAergische hersencel (afb: Gong Chen en Zheng Wu)
Onderzoekers van de universiteit van Jinan in China onder aanvoering van Gong Chen (e-@dres) hebben hersencellen gevormd met behulp van een gentherapie. Ze gebruikten die therapie om muisjes met een vorm van de vrij zeldzame ziekte van Huntington te behandelen. De hersenziekte gaat gepaard met bewegingsstoornissen en ook verstandelijke achteruitgang en wordt veroorzaakt door een mutatie in het Huntingtine-gen. De muisjes zouden baat hebben gehad van de behandeling. Lees verder
De Cas12a-schaar schijnt betrouwbaarder te zijn dan Cas9
Onderzoekers van de Zwitserse technisch hogeschool in Zürich (ETHZ) hebben de CRISPR-methode zo veranderd dat daarmee het genoom tot op 25 plaatsen tegelijk is te veranderen. Die aangepaste techniek hebben ze op kweken van menselijke cellen uitgeprobeerd en kennelijk met succes. Daarmee zouden ook ingewikkelder genoombewerkingen binnen handbereik komen.
Lees verder
Het lichtgestuurde gen FGFR1, met en zonder licht (afb: Proc. of IEEE)
Al jaren wordt er geëxperimenteerd om met licht de activiteit van genen te sturen, een tak van sport die optogenetica wordt genoemd. Onderzoekers van de universiteit van Buffalo (nog nooit van gehoord) zeggen met die methode het gen FGFR1 te hebben ‘geherprogrammeerd’ in een kweek van hersencellen. Dat gen speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van embryo tot volgroeid organisme. Lees verder
Uit huidcellen ontwikkelde hersencellen (afb: UCL)
Ik ben ooit dit blog begonnen om de wereld, althans de lage landen, kond te doen van wat er zich afspeelt op het gebied van synthetische biologie, de door de mens bedachte en verwezenlijkte uitbreiding van het fenomeen dat leven is genoemd. Dan hebben we het over de aanpassing van het genoom van micro-organismen om dingen te doen of te produceren die ze in de natuur nooit doen of produceren, maar ook (en steeds vaker) op zaken gericht op de mens.
We praten dan over de pogingen erfelijke ziektes te voorkomen, over orgaansynthese en ook ontwerpbaby’s. Als we eenmaal weten hoe we dingen kunnen veranderen dan begint de natuur (het leven) steeds meer op gewone techniek te lijken. Als in een auto een onderdeel kapot of versleten is, kun je dat vervangen. Wordt de natuur, met inbegrip van de mens, een product en maakbaar? Philip Ball schreef er een boek over: How to Grow a Human (William Collins). Lees verder
Mitochondriën
In de mitochondriën wordt de energie voor een cel opgewekt, maar die cellichaampjes blijken veel meer in hun mars te hebben. Door zich te splitsen of samen te voegen sturen de mitochondriën signaalstoffen uit die de celactiviteit regelen maar ook de vorming van zenuwcellen zou bevorderen. Lees verder
Alfa-cellen die normaal glucagon aanmaken (rood) worden door buren ‘verleid’ om insuline aan te maken (rood). (afb: univ van Genève)
Onderzoekers in Zwitserland hebben alvleeskliercellen die geen insuline produceren geherpro-grammeerd tot insulinepro-ducerende cellen en daarmee een mogelijke geneesmethode gecreëerd voor suikerpatiënten. Het bijzondere is dat cellen die waren omgeprogra-mmeerd om insuline aan te maken naburige glucagoncellen verleidden ook insuline aan te maken. Voorlopig gaat het nog om dierproeven. Lees verder
De groene cellen zijn gliacellen, de rode stippen de kernen van neuronen. De muis die bij dit beeld hoort had Alzheimer.
Het is (ook hier) al vaker gemeld: hersens maken (zo goed als) geen nieuwe hersencellen aan. We moeten het doen met de cellen die we bij onze geboorte gekregen hebben. Onderzoekers van de universiteit van Pennsylvania hebben door gebruik te maken van een eenvoudige chemische cocktail gliacellen in de buurt van beschadigde neuronen omgezet in neuronen (zenuwcellen). Als dat inderdaad werkt, dan kan de schade die aangericht wordt door een beroerte of hersenziektes als Parkinson en Alzheimer op zijn minst deels gerepareerd worden. Lees verder