Categorie archieven: Eiwitten

Kernloze cellen als postbodes voor medicijnafgifte?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Gerichte afgifte met ontkernde stamcellen

Vrachtcellen die zich spoeden naar een doelwitmolecuul (afb: beeld uit filmpje van Kemkelab/UCSD)

Vaak worden (kreupel gemaakte) virussen of ook wel andere nanodeeltjes gebruikt om ‘spullen’ in cellen af te leveren, maar waarom geen cellen gebruikt (moeten de onderzoekers gedacht hebben)? Die onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Californië in San Diego (UCSD) hebben cellen zonder kern voorzien van reeceptoren en gebruikt om bepaalde geneeskrachtige stoffen af te leveren aan beschadigd weefsel in muisjes. Dat zou effectiever zijn en minder bijwerkingen geven dan de normale toediening van medicijnen. Lees verder →

Plantencellen sturen elkaar RNA-berichten

Geplaatst op door
Beantwoorden
Plantencommunicatie

Via plasmodesmata (gaatjes in wanden van plantencellen; blauw) versturen cellen in planten elkaar onderling berichten (oranje) (afb: schermafdruk van een filmpje van het CSH-lab)

Het lijkt er op dat plantencellen met elkaar communiceren via RNA-berichten. Onderzoekers ontdekten welk eiwit daarbij als postbode speelt. Die wetenschap zou mogelijkheden bieden planten sneller te laten groeien of om zich beter aan te passen aan een veranderende omgeving. Lees verder →

Peptiden + DNA zouden supermoleculen opleveren

Geplaatst op door
Beantwoorden
Chiraliteit

Elkaars spiegelbeelden (afb: WikiMedia Commons)

Peptiden zijn korte eiwitten en wat DNA is hoef ik hier niet uit te leggen. Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Zuid-Demarken zouden DNA aan peptiden te hebben ‘geknoopt’ en denken daarmee supermoleculen te hebben gemaakt waarmee de nanotechnologie op zijn kop zou worden gezet. Daarnaast denken ze daarmee ook het mysterie van de ziekte van Alzheimer te kunnen ontrafelen. Of dat allemaal uitkomt moeten we nog maar even afwachten. Lees verder →

Eiwit van adenovirussen beschermt hun erfgoed

Geplaatst op door
Beantwoorden
Celkerntoegang adenovirus

Het adenovirus (AdV) komt in het kernporiecomplex (NPC) terecht en daar zorgt Mind bomb 1 (Mib1) voor de afbraak van de eiwitmantel van eiwit V, zodat het DNA in de kern kan worden afgelezen zonder dat de er in de cel een alarm afgaat. (afb: Michael Bauer en Alfonso Gomez-Gonzalez, UvZ)

Adenovirussen bevatten een eiwit dat hun genoom beschermt totdat die binnengedrongen zijn in de celkern van de ‘gastheer’. Daar werpen de virussen hun omhulling af en komt het virusgenoom in de celkern terecht waar het wordt gekopieerd. Dat proces is ook wezenlijk voor verschillende coronavaccins. Onderzoekers zochten uit hoe dat proces in elkaar steekt. Die kennis zou kunnen leiden tot nieuwe methoden om virussen te bestrijden, tot betere gentherapieën en ook tot nieuwe kankerbehandelingen, denken ze. Lees verder →

Nietcoderende RNA-poortwachter speelt rol in genactiviteit

Geplaatst op door
Beantwoorden
DNA-lussen

Jpx opent en sluit deuren (CTCF) op het DNA (afb: Lee et. al.)

Jaren geleden dacht de mens (ik tenminste) dat we het wel zo’n beetje wisten hoe het er toe ging in de cel. We hebben DNA met de codes voor eiwitten. Die worden bij tijd en wijlen gekopieerd op RNA, dat vervolgens als mal dient voor het eiwit in de eiwitfabriek (het ribosoom). Het zit natuurlijk veel ingewikkelder in elkaar niet al die genen zijn actief en ook de genactiviteit kan variëren. De genexpressie wordt mede bepaald door de compactering van de chromosomen (het DNA). Nu blijkt dat een nietcoderend RNA-molecuul (Jpx-RNA) een belangrijke rol in speelt in hoe het DNA zich vormt (krult) en daarmee in de genexpressie (-activiteit). Lees verder →

Weer een (mogelijk) nieuwe behandelaanpak voor Alzheimer (?)

Geplaatst op door
Beantwoorden
Mikrogliacel

Mikrogliacel repareert een bloedvaatje in de hersens (foto: neoweb.nl)

Het lijkt met de ziekte van Alzheimer al net zo gesteld als met kanker: veel nieuws maar weinig tot niets dat echt iets toevoegt. Daarbij moet ik wel vertellen dat er methoden zijn om kanker de baas te worden en dat er tegen Alzheimer nog geen kruid gewassen is tot nu toe. Onderzoekers hebben ontdekt dat Alzheimer door een mutatie een signaalroute verandert. Door die ‘misleide’ signaalroute (je zou die een soort handelingsvoorschrift voor cellen kunnen noemen) te blokkeren zouden de nare effecten van Alzheimer uitblijven. Of dat een oplossing is, is vooralsnog een vraag (in ieder geval voor mij). Lees verder →

Kunstmatig DNA dupliceert zich ook buiten een cel

Geplaatst op door
Beantwoorden

Zelfreproducerend DNA

Zelfreproducerend DNA in een kunstmatig systeem (afb: 2004 ACS)

Onderzoekers rond Norikazu Ichihashi van de universiteit van Tokio lijken het voor elkaar gekregen te hebben dat kunstmatig DNA zichzelf reproduceert, ook buiten een cel. Dat zou mogelijkheden openen om kunstmatige cellen te maken die naar wens stoffen zouden kunnen aanmaken. Lees verder →

Sommige genen in hersencellen coderen voor 100 eiwitten

Geplaatst op door
Beantwoorden
Eiwitproductie

Via boodschapper-RNA worden stukjes DNA in het ribosoom omgezet in eiwitten (afb.: vib.be)

Elk gen in ons DNA codeert voor een eiwit. We hebben zo’n 20 000 genen, dus…? Zo simpel blijkt het niet te zijn. Onderzoekers hebben eens bekeken welke boodschapper-RNA-moleculen hersencellen aanmaken (het transcriptoom). Sommige genen zijn daarbij goed voor tientallen en soms wel honderd verschillende eiwitten. Ons DNA zit ingewikkelder in elkaar dan we denken/dachten, blijkt telkens maar weer. “Dezelfde genetische informatie kan veel verschillende eindpunten opleveren”, zegt Jonathan Mill van de universiteit van Exeter Lees verder →

Je kunt eiwitten nu ‘lezen’ als het genoom

Geplaatst op door
Beantwoorden
Eiwitten uitlezen

Verbonden aan een stukje DNA (geel) trekt helicase (rood) het eiwit (paars) door een porie (groen) waarbij een stroom (oranje) wordt gemeten (afb: Dekker et.al.)

Met een nanoporie-techniek kun je DNA nucleotide voor nucleotide ‘lezen’.  Het schijnt dat onderzoekers van de TU in Delft en de universiteit van Illinois die techniek hebben gebruikt om ook eiwitten aminozuur voor aminozuur te lezen. Op die manier zou je alle eiwitten kun bepalen in een cel en daarmee de genexpressie (-activiteit) ervan kunnen vaststellen. Lees verder →

CAR-T-techniek zou ook werken bij vaste tumoren

Geplaatst op door
Beantwoorden
Immuuntherapie vrij succesvol bij agressieve leukemiesoort

De CAR T-behandeling in beeld gebracht (afb: hematon.nl)

De CAR-T-techniek is een immuuntherapie die vooralsnog vooral goed blijkt te werken bij leukemie (bloedkanker)  maar minder effectief is bij vaste tumoren. Nu zeggen onderzoekers van het kinderziekenhuis in Philadelphia een methode gevonden te hebben die dat probleem zou hebben opgelost. Ze hebben hun pijlen gericht op bepaalde peptiden (kleine eiwitten) die alleen op kankercellen voorkomen. Daardoor zouden meer kankersoorten met deze techniek zijn te behandelen. Lees verder →