We doen vaak wel alsof, maar eigenlijk weten wij mensen nog niet zo veel. Al vele eeuwen proberen we een definitie van leven te verzinnen, maar die hebben we nog steeds niet. Hoe dat ‘ondefinieerbare’ leven is ontstaan weten we ook niet. Theorieën zijn er genoeg. Een daarvan is de theorie van de RNA-wereld. Onderzoekers van de Engelse universiteit van Cambridge rond John Sutherland ontdekten in 2009 dat met simpele uitgangsstoffen als acetyleen (ethyn) en formaldehyde (methanal) twee van de vier bouwstenen van RNA (de nucleotiden) zijn te vormen in de ‘oersoep’ zonder dat daar enzymen voor nodig zijn. Nu laten ze ook zien hoe die stoffen op hun beurt zijn ontstaan. De theorie van de RNA-wereld wint daamee aan geloofwaardigheid. Lees verder
Categorie archieven: Eiwitten
Celwoekering gestuurd door eiwitten celskelet

Paars geeft het celskelet aan en groen die delen waar zyxine celwoekering heeft geïnduceerd (afb: Pedro Gaspar IGC)
Portugese en Engelse onderzoekers hebben ontdekt dat eiwitten die een rol spelen in de stevigheid van de cel (het celskelet), ook betrokken zijn bij de vermeerdering van de cellen. Tijdens dit proces zouden genen die betrokken zijn bij kanker, de zogeheten oncogenen, geactiveerd worden, waardoor in levende organismen kanker zou ontstaan. Dat zou zijn aangetoond bij cellen van fruitvliegen. Lees verder
Al 3,2 miljard jaar leven op aarde (?)
Hoe het leven op aarde ontstaan is, is nog steeds onduidelijk, maar we weten zelfs nog niet bij benadering wanneer dat leven op aarde is ontstaan. Onderzoekers van de universiteit van Washington in Seattle denken, op basis van onderzoek aan oud gesteente in Australië en Zuid-Afrika te mogen zeggen dat 3,2 miljard jaar geleden al volop leven op aarde is geweest. In dat gesteente vonden ze indicaties van stikstofbinding door micro-organismen. Dat zou betekenen dat het leven op aarde zo’n miljard jaar eerder ontstond dan nu veelal wordt aangenomen. Lees verder
Als het in de cel fout gaat met opruimen
Bij hersenziektes als Alzheimer ontstaan er eiwitafzettingen. Dat soort overbodige moleculen wordt normaal gesproken opgeruimd, maar ergens in het hele ingewikkelde systeem dat leven heet is iets fout gegaan. De opruimdienst, de autofagie, werkt niet goed. Onderzoekers van de Johannes Gutenberg-universiteit uit Mainz hebben nu een nieuw eiwitcomplex ontdekt, dat de afbraak van overbodige en verkeerd gevouwen eiwitten beïnvloedt. Mogelijk, zeggen onderzoekers dan meteen, dat deze ontdekking een aanknopingspunt vormt fouten in het opruimproces in cellen te repareren. Lees verder
Nieuwe microscooptechniek om in levende cel te kijken

Met behulp van Ramanmicroscopie is de vorming van nieuwe eiwitten en de afbraak van oude in levende weefsels te volgen (afb: Lu Wei)
Onderzoekers van de Columbia-universiteit (VS) hebben Ramanverstrooiing gebruikt om het doen en laten van eiwitten in een cel te kunnen bekijken, een levende, wel te verstaan. Die vrij nieuwe microscooptechniek, de onderzoekers borduurden voor op eerder werk, maakt het weer een stukje makkelijker om het complexe systeem dat leven heet zijn geheimen te ontfutselen. Lees verder
Het is gezellig druk in de cel en dat is nu ook meetbaar
Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen hebben een moleculaire sensor ontwikkeld waarmee ze ‘drukte’ in een cel kunnen meten die veroorzaakt wordt door de aanwezigheid van grote moleculen. Met de sensor, een V-vormig kunstmatig eiwit, is het mogelijk de concentratie van dit soort moleculen in zowel eukaryote als prokaryote cellen te meten. Lees verder
Vreemde aminozuren veiligheidsklep gentech
Lees verder
Cellen ‘praten’ met elkaar

Blauw gekleurde celuitlopers dragen op hun punten roodgekleurde Wnt-eiwitten. De contacten zijn geel. (Afb: Eliana Stanganello en Steffen Scholpp)
Cellen in een embryo zijn in den beginne allemaal dezelfde. Na enkele delingen treedt er celdifferentiëring op. Hoe ‘weten’ cellen tot wat voor een soort cellen ze zich moeten ontwikkelen, is dan de grote vraag. Het schijnt dat cellen elkaar signalen geven via boodschappers, Wnt-eiwitten, die de cel doorgeven waar die zich bevindt in de cellenverzameling en daarmee tot wat voor een type cel die zich dient te ontwikkelen. Onderzoekers van Karlsruher instituut voor technologie (KIT) zijn erachter gekomen dat die boodschappers zich via draadachtige celuitlopers verplaatsen. Ze deden hun onderzoek aan zebravisjes en kweken van mensencellen. Lees verder
Afweercellen stimuleren haargroei
Het lijkt er op dat haargroei en het afweersysteem iets met elkaar hebben uit te staan, zo ontdekten Spaanse onderzoekers. Bepaalde afweercellen, de zogeheten macrofagen, remedie tegen kaalheid? Lees verder
Antilichaam zou tegen knokkelkoorts helpen
Het knokkelkoortsvirus verspreidt zich razendsnelle in tropische en subtropische streken. Er is nog geen medicijn tegen de ziekte. Nu lijkt het er op dat onderzoekers van, onder meer, het Londense Imperial College antilichamen hebben gevonden die alle typen van dit virus, dat overgebracht wordt door de zebramug, onschadelijk zou maken. De antilichamen werden geïsoleerd uit het bloed van knokkelkoortspatiënten. Knokkelkoorts wordt ook dengue genoemd. Lees verder