Categorie archieven: DNA

Lijmenzym repareert DNA bij dubbele breuk

Geplaatst op door
Beantwoorden
DNA-reparatie

DNA-reparatie na een dubbele strengbreuk. PARP1 is en dirigent van het proces. FET staat voor drie hersteleiwitten waaronder FUS (afb: Nagaraja Chappidi et. al/Cell)

DNA is een ongelooflijk lang molecuul. Dat werkt alleen goed in zijn oorspronkelijke ‘gestalte’, maar door verschillende oorzaken kan dat gigantische molecuul stuk gaan. Als een van de twee strengen breken dan is dat probleem vrij simpel op te lossen (de ene streng is een spiegelbeeld van de andere), maar als beide strengen breken hebben we een probleem. Naar nu blijkt zorgt het enzym PARP1 ervoor dat beide delen niet te ver uit elkaar drijven en weer netjes aan elkaar gehecht kunnen worden. Lees verder →

Het eiwit SATB2 zou voor je ‘slimheid’ zorgen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Ruimtelijke structuur DNA

Ruimtelijke structuur DNA met (l) en zonder SATB2 (afb: univ. van Innsbruck/ Georg Dechant et. al)

Je verstand zit in je hersenschors en de hippocampus. Bepaalde hersencellen bevatten het eiwit SATB2. Als dat in die cellen ontbreekt verandert de ruimtelijke structuur van DNA en daarmee het denkvermogen, is het idee. Onderzoekers in, onder meer, Oostenrijk zouden erin geslaagd zijn beide structuren te verwezenlijken (met en zonder dat eiwit), waarmee ze meer te weten zouden zijn gekomen over psychiatrische aandoeningen. Lees verder →

Ligt oorzaak Parkinson in de mitochondriën?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Mitochondriën

Mitochondriën

Uit onderzoek van de universiteit van Californië in Los Angeles zou zijn gebleken dat een van de oorzaken voor Parkinson in de mitochondriën van cellen zou kunnen liggen. Deze energiecentrales van de cellen bevatten een klein, eigen DNA. Een mutatie in een van de mitochondriale genen, SHLP2, zou mensen enigszins beschermen tegen de ziekte van Parkinson, zo stellen de onderzoekers rond Pinchas Cohen. Lees verder →

Uit fouten bij de replicatie van DNA kunnen kleine miRNA-genen ontstaan

Geplaatst op door
Beantwoorden
Voorbeelden van miRNA's

Voorbeelden van miRNA’s (afb:WikiMedia Commons)

Onderzoekers denken ontdekt te hebben hoe nieuwe genen ontstaan. Door fouten bij de verdubbeling van DNA bij de celdeling kunnen soms stukken DNA ontstaan die van voor naar achter en omgekeerd dezelfde nucleotidevolgorde hebben, palindromen in taalkundige termen (parterretrap, bijvoorbeeld). Die ‘palindromen’ zouden kunnen leiden tot genen die coderen voor regulerende eiwitten die invloed hebben op de genactiviteit. Deze verklaring verklaart overigens mijns inziens hooguit een deeltje van het ontstaan van genen verklaart en dan alleen nog maar van piepkleine genen die coderen voor microRNA’s . Lees verder →

Met een stukje DNA kun je de richting van de celrijping sturen

Geplaatst op door
Beantwoorden
iSN04-aptameer stuurt celdifferentiëring

Het stukje DNA (iSN04) dat bindt aan het eiwit nucleoline blijkt de richting van de differentiëring van stamcellen te kunnen sturen (afb: Takaya et. al.)

In dit blog wordt altijd vrij losjes gesproken over het differentiëren (rijpen) van stamcellen. Dat is een proces waarin cellen zich omvormen tot gespecialiseerde cellen zoals spier- of hartcellen. Kennelijk valt die rijping enigszins te sturen, maar het stuur werkt niet perfect (verre van dat). Nu hebben onderzoekers in Japan met een stukje DNA (iSN04 genaamd), een aptameer noemen onderzoekers dat, van stamcellen van muizen hartcellen (uiteraard ook van muizen) gebruikt om dat proces te vergemakkelijken. Lees verder →

Kunstmatig leven mogelijk een nieuw geneeskundig wapen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Hybride DNA-eiwitstructuren

Hybride DNA-eiwitstructuren (afb: Chenguang Lou et. al)

Onderzoekers met toevallig (?) een Chinese naam speculeren over de mogelijkheden om kunstmatig leven te creëren die als bestrijders zouden dienen om organismen zonder natuurlijke vijanden te bestrijden, zoals virussen. Hersenspinsels of een reële mogelijkheid? Lees verder →

Uit hoeveel cellen bestaat een mens?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Cellen in lichaam mens

Bloedcellen (rood) zijn het talrijkst in ons lichaam (l), de skeletspiercellen (blauw) zijn bij een man van 70 kg goed voor 23,5 kg (r). Dan zijn er nog eens 38 biljoen micro-organismen in (en om?) deze man van 70 kg (afb: Max Planckinstituut/Ian Hatton et. al)

Ik weet niet waar het goed voor is (en eigenlijk een igNobelprijs waard), maar onderzoekers hebben eens uitgezocht uit hoeveel cellen en celsoorten een mens bestaat. Veel, blijkt.  Een man van 70 kg (bestaan die nog?) heeft 36 biljoen (36 000 000 000 000) cellen. Een vrouw van 60 kg heeft er zo’n 28 biljoen en een kind van tien jaar 17 biljoen. Bloedcellen zijn het talrijkst, skeletspiercellen en vetcellen wegen het zwaarst. Nog een leuk weetje: hoe groter een cel(type) hoe minder er van zijn. Dan hebben we nog niet eens de cellen van micro-organismen in en aan ons lijf meegerekend (zie plaatje). Lees verder →

Y-chromosoom stijgt in de wetenschappelijke achting

Geplaatst op door
Beantwoorden

Y-chromosoomHè, hè, eindelijk is ook het kleinste menselijke chromosoom helemaal uitgelezen, het Y-chromosoom. Dit mannelijke geslachtschromosoom wordt nogal eens gezien als een zielige verzameling genen, die wel eens(evolutionair) rap al zijn functies zou kunnen verliezen, maar het blijkt nu dat het Y-chromosoom opmerkelijk divers is. Lees verder →

Van eenvijfde van onze genen is onbekend waarvoor ze dienen

Geplaatst op door
Beantwoorden

DNAHet genoom van de mens zou in 2003 helemaal zijn uitgespeld, waarmee de blauwdruk van ons leven zou zijn geopenbaard, maar twintig jaar later weten we nog altijd van eenvijfde van de rond 20 000 genen niet waar ze voor dienen. Bovendien is van een groot deel van ons genoom, zo’n 95%, troep-DNA, waarvan niet (goed0 bekend is wat dat doet. Nu blijkt dat die troep zo nutteloos niet is. Onderzoekers noemen troep-DNA nu het onnoom (eigenlijk unknome). Hoe meer het genoom bestudeerd wordt hoe minder je ervan lijkt te kunnen begrijpen. Lees verder →

Langere telomeren toch niet voordelig?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Telomeren

Chromosomen (grijs) met aan de uiteinden de telomeren (wit), die normaal gesproken bij elke celdeling korter worden (afb: WikiMedia Commons)

Telomeren zijn de uiteindes van de chromosomen. Die worden gaandeweg bij elke keer dat een cel deelt korter. Lange telomeren zouden een lang leven voorspellen, maar het lijkt er op dat dat een sprookje is of althans nuance behoeft. Hoe langer iemands telomeren hoe groter het risico op kanker en andere ziektes, zo zou nieuw onderzoek aannemelijk hebben gemaakt. Lees verder →