Er wordt nog steeds gesleuteld aan de CRISPR-methode

CRISPR/Cas9 aan het werk met DNA

Het CRISPR/Cas9-complex aan het werk aan DNA (rood) (afb: univ. van Californië)

Onderzoekers uit Japan schijnen een manier gevonden te hebben om ongewenste veranderingen aan het genoom te voorkomen of althans sterk te verminderen. Er wordt nog steeds gesleuteld aan de CRISPR-methode om die veiliger te maken. Ook onderzoekers van de universiteit van Michigan (opmerkelijk genoeg met louter Chinese namen) zouden ook hun steentje bij hebben gedragen aan de vergroting van veiligheid en doelmatigheid van de CRISPR-methode. Hun aangepaste genschaar noemen ze dan ook niet Cas9 maar miCas9.
Lees verder

Kankercellen te doden met CRISPR-methode

CRIISPR-lading vetbolletjes doodt kankercellen

De lading in vetbolletjes die de kankercellen ‘onklaar’ moet maken (afb: univ. van Tel Aviv/Peer et. al.)

Onderzoekers van de universiteit van Tel Aviv denken een ‘doorbraak’ te hebben met hun methode om uitgezaaide kankercellen te doden. Daarbij maken ze gebruik van de CRISPR-methode om het DNA van kankercellen te ruïneren. Uit proeven met muisjes blijken de overlevingskansen te zijn toegenomen, maar, zo op het oog, niet spectaculair. Lees verder

Rijst met deel van het fotosynthesesysteem van maïs

Rijst

C4-rijst?

Ooit was kweken een kwestie van de lange adem. De kweker kruiste planten in de hoop dat de uitkomst iets opleverde. Dat kon vele jaren duren. Tegenwoordig zijn er methoden om het genoom van planten drastisch te ‘reorganiseren’ en het resultaat krijg de kweker veel sneller onder ogen. Zo hebben onderzoeksters vijf maïsgenen die coderen voor vijf eiwitten die een band hebben met de fotosynthese ‘overgeplant’ in het erfgoed van rijst. Daardoor zou die C4-rijst, vernoemd naar het overgebrachte fotosynthesesysteem, minder water nodig hebben en een hogere opbrengst. “We stopten die vijf maïsgenen van het C4-systeem in een nieuw genconstruct en installeerden die in rijstplanten”, zegt Maria Ermakova van de nationale universiteit van Australië. Lees verder

Retrons en CRISPR lijken een goed koppel te vormen

Bacteriofagen

Bacteriofagen vallen bacteriecel aan

Zeven jaar geleden werd de CRISPR-methode van bacteriën omgezet in een genoombewerkingstechniek. Sommige bacteriën hadden nog iets anders : retrons, geheimzinnige pakketjes van DNA, RNA en eiwitten. Onderzoekers denken nu dat dat mogelijk een machtig wapen wordt  om het genoom van eencelligen te veranderen. Biologen hebben inmiddels uitgevonden dat die retrons, net als CRISPR, onderdeel vormen van het afweersysteem die bacteriën beschermen tegen bacterie-etende virussen: de fagen. Lees verder

En weer een nog (?) veiliger CRISPR-methode

CRISPR-bezorgers

De CRISPR-bezorgers (liposomen) verdwijnen na te worden beschenen met lichtdioden (afb: UNSW)

Bacteriën gebruiken CRISPR om zich virussen van het lijf te houden. Wij mensen gebruiken die methode om DNA te bewerken, maar de nauwkeurigheid ervan laat nogal te wensen over (voor ons mensen, dan). De CRISPR-genschaar wil nog wel eens op on onbedoelde plekken knippen. Inmiddels zijn er al heel wat verbeteringen voorgesteld en, hoogstwaarschijnlijk, ook geïntroduceerd, maar het summum is nog niet bereikt.  Nu komen onderzoeksters uit Australië weer met iets beters (?). Ze gebruikten liposomen (vetbolletjes zou ik zeggen) om het CRISPR-gereedschap op een bepaalde plek in het lichaam af te zetten, die hun last afgeven na een lichtsignaal. Is dat handig? Lees verder

Taaislijmziekte te behandelen met b-RNA-therapie of met CRISPR (?)

Omslag Human Gene Therapy

Onderzoekers van het technologisch instituut van de Amerikaanse staat Georgia denken dat de taaislijmziekte (cystische fibrose) is te behandelen met b-RNA-therapie of met de CRISPR-methode ongeacht de mutatie die die ziekte veroorzaakt. Dat zouden klinische proeven hebben aangetoond. Lees verder

Doudna en Charpentier winnen Nobelprijs voor scheikunde

Emmanuelle Charpentier

Emmanuelle Charpentier (afb: WikiMedia Commons)

Jennifer Doudna en het patentgevecht om CRISPR/Cas9

Jennifer Doudna,(afb: WikiMedia Commons)

De Nobelprijs voor scheikunde gaat dit jaar naar twee vrouwen: Emmanuelle Charpentier en Jennifer Doudna, wat op zich al uitzonderlijk is. Ze kregen de prijs voor de ‘ontdekking’ en ontwikkeling van de CRISPR-methode waarmee het genoom bewerkt kan worden. Lees verder

Klimaat en CRISPR (commentaar)

Grijsbonte koe

De grijsbonte koe zou beter tegen de wamte kunnen… (afb: AgResearch)

Je kunt een hoop aan een auto veranderen, maar het blijft een wanproduct. Dat kun je niet van koeien zeggen, al hebben mensen daarbij ook een hoop verknoeid met het oog op de ‘economie’. Mensen hebben een klimaatcrisis op hun geweten en gaan daar wat aan doen. Niet door de broeikasgasuitstoot drastisch te verhinderen en passant allerlei schadelijke gedragingen overboord gooiend, maar door koeien ‘klimaatbestendiger’ te maken. Hoe? Door met de CRISPR-methode het genoom van koeien te veranderen zodat ze geen zwarte maar grijze vlekken krijgen. Lees verder

‘Ontmande’ muisjes geven alleen donorgenen door

Jon Oatley

Het zal vast een lieve man zijn, die Jon Oatley (afb: WSU)

Als je van mannetjesdieren in embryovorm het gen wegknipt dat verantwoordelijk is voor de mannelijk vruchtbaarheid (NANOS2), dan worden die steriel. Als je die onvruchtbare stieren voorziet van stamcellen van een donor met de gewenste eigenschappen, dan geeft die ‘nepstier’ het genoom van de stamceldonor door. Dat lijkt op een experiment van een waanzinnige hoogleraar, maar schijnt een serieus project te zijn om snel vee te fokken met de gewenste eigenschappen, zoals, ik verzin maar wat, koeien die geen methaan ruften of varkens die geen antibiotica nodig hebben om in het slachthuis te geraken. Waar blijft het verhaal dat we van de dierproducten af moeten? Dit klinkt behoorlijk ziek. Lees verder

“Nog te vroeg om genoom mensenembryo te bewerken”

Jennifer Doudna

Jennifer Doudna, een van de ontwikkelaars van de CRISPR-methode (afb: KNAW)

Een internationaal forum van medische deskundigen vindt het nog te vroeg om DNA van mensenembryo’s te bewerken om die te ‘ontdoen’ van aangeboren, ziekmakende genetische afwijkingen. De techniek, op het moment is dat de CRISPR-methode, is nog niet nauwkeurig genoeg en heeft nog te kampen met veiligheidsproblemen. Desalniettemin wil de Russische bioloog Denis Rebrikov zijn plannen doorzetten om CRISPR te gebruiken om te voorkomen dat kinderen doof ter wereld komen. Lees verder