Dmitri Krysko (afb: UGent)
Immunogene ferroptose, een nieuw ‘wapen’ tegen kanker?
Beantwoorden
Categorie archieven: De cel
Synthetische organellen maken schimmels ‘bestuurbaarder’
In de vesikels uit het ER van gistcellen vindt de gewenste productie plaats (afb: Goetheuniversiteit)
Onderzoeksters van, onder meer, de Goetheuniversiteit in Frankfurt aan de Main rond Joanna Tripp hebben levende gistcellen voorzien van synthetische organellen (cellichaampjes), om ze zo meer naar hun hand te kunnen zetten om die, bijvoorbeeld, heel effectief een bepaalde verbinding te laten aanmaken (n het onderhavige geval muconzuur). Lees verder
Een kunstmatige cel op een “chip”
De onderzoeksters gebruikten het nieuwe microvloeistofsysteem om drie verschillende vesikels te maken: die met het enzym β-galactosidase (rood), met glucoseoxidase (groen) en een peroxidase (blauw). De wateroplosbare enzymen zetten het uitgangsproduct om in resorufine (structuurformule rechtsboven)dat in de wateroplossing buiten de vesikels terechtkomt de kanaaltjes in het vesikelmembraan (afb: uni. Bazel)
Met behulp van mcrovloeistofsystemen hebben onderzoeksters van de universiteit van Bazel een nauwkeurig regelbaar systeem gemaakt om de biochemische processen in cellen na te bootsen. Deze ‘nepcel’ zou niet alleen handig zijn voor het bestuderen van celprocessen, maar ook voor de ontwikkeling van syntheseroutes voor chemische toepassingen of voor biologische moleculen als geneesmiddelen. Lees verder
Vetbolletjes in cel blijken eerste verdediging afweersysteem
De vetbolletjes (groen) ‘vallen’ de bacteriën (blauw) aan door ze, waarschijnlijk, dodelijke eiwitten in te spuiten (afb: Science)
Oliedruppeltjes in onze cellen zouden volgens recent onderzoek de eerste verdedigingslinie van ons afweersysteem (en dat van andere zoogdieren) zijn tegen bacteriële maar ook virus- en parasietbesmettingen zijn. Lees verder
B-RNA al of niet afbreken via een ‘lichtschakelaar’
Als PAL met behulp van de aptameer het regel-RNA (= ‘vlag’ in mijn verhaal) ‘kaapt’ (r) wordt het b-RNA niet afgebroken. De vorm van PAL is gevoelig voor blauwe licht (afb: Nature)
Er is al vaker gewerkt met licht om de genactiviteit te sturen, maar nu zeggen onderzoekers in Duitsland dat ze een lichtmethode hebben ontwikkeld om dat heel precies te doen. Hier gaat het dan in feite om de afbraak van boodschapper-RNA, de mal voor het aanmaken van een eiwit. Die methode zou vooral van belang zijn voor onderzoek, want veel praktische waarde in het ziekenhuis lijkt me die niet te hebben (al kan ik het natuurlijk faliekant mis hebben). Lees verder
‘Slimme’ cellen maken behandeling op celniveau mogelijk
Kunstcellen produceren als ze een bepaalde verbinding detecteren (linksboven) een eiwit (groen), dat er voor zorgt dat nog niet gerijpte cellen zich omvormen tot zenuwcellen (rechts) (afb: Science)
‘Slim’ is een tegenwoordig veel misbruikt woord. Meestal is er aan die techniek niet zo veel slims te ontdekken. Kennelijk rukt die term ook in de biologie op, want een persbericht van de universiteit van Alberta (Can) meldt dat synthetische, ‘slimme’ cellen het mogelijk maken op celniveau te behandelen. ‘Slim’ zal dan wel betekenen dat die kunstcellen ‘weten’ welke cellen ze moeten behandelen, maar dat is gewoon een kwestie van die kunstcel te laten zoeken naar een cel met het juiste ‘uithangbord’. Is een mens die het uithangbord ‘bakker’ aan een winkel kan ontdekken slim?
Lees verder
‘Legomolecuul’ zou alleen kankercellen doden
Legomoleculen vormen onder bepaalde, kankerspecifieke omstandigheden binnen kankercellen een verwoestend netwerk (afb: Max Planck-instituut)
Kanker wordt meestal bestreden door bestraling of chemotherapie, maar het probleem met beide behandelwijzen is dat ook gezonde cellen daar last van hebben. Nu wordt er al sinds jaar en dag gezocht naar methodes om heel gericht kankercellen te doden, maar kennelijk zijn die nog niet zo succesvol dat ze ook breed worden ingezet. Onderzoekers van het Max Planckinstituut voor polymeeronderzoek rond David Ng hebben nu een molecuul ontworpen dat alleen ‘in actie’ komt als bepaalde voor kanker specifieke omstandigheden aanwezig zijn en in de kankercellen een web vormt waarna die het loodje leggen (is het idee). Labproeven met celkweken zouden de bruikbaarheid van de methode hebben aangetoond. Lees verder
Grote moleculen komen lastiger bij de celkern
Groot biomolecuul met ‘passen’ (oranje) probeert zich door de kernporie (grijs/zwart) te wringen (afb: Giulia Paci)
Hoe groter een molecuul is hoe meer ‘passen’ een molecuul nodig heeft om het kernmembraan te mogen passeren, bleek onderzoekers van, onder meer, de Johannes Gutenberguniversiteit in Mainz. De resultaten van het onderzoek zeggen iets over de manier waarop virussen er in slagen om hun genoom laten vermeerderen. Lees verder
Leidt kankertherapie bij jongeren tot snellere veroudering?
Een patiënt ondergaat chemotherapie (met koeling) afb: WikiMedia Commons)
Het doet me een beetje denken aan de scene van Koot & De Bie waarbij Bie in een bed ligt en laat zien wat hij allemaal moet slikken. Een groot deel van zijn, felgekleurde, medicijnen bestaat uit middelen die hij moet slikken om bijwerkingen tegen te gaan. Nu lijkt het er op dat kankertherapieën, met name chemotherapie, kunnen leiden tot een snellere veroudering bij jonge kankerpatiënten. Lees verder
Mitochondriën belangrijk voor aanmaak hersencellen
Hersenstamcellen (rood de kern, groen de mitochondriën) na deling. Cellen met gefragmenteerde mitochondriëm (boven) ontwikkelen zich tot diverse soorten neuronen terwijl de cellen met buisvormige mitochondriën (onder) hersenstamcellen bleven (afb: Ryohei Iwata)
Mitochondriën worden vaak de energiecentrales van de cel genoemd. Ze hebben hun eigen kleine genoom, ook al zo opmerkelijk. Het lijkt er nu op dat ze ook nog eens een rol spelen in de rijping van hersenstamcellen in gespecialiseerde hersencellen, zo ontdekten onderzoekers in België onder leiding van Pierre Vanderhaeghen van de KU Leuven. Dat schijnen ze te doen gedurende een periode die bij mensen twee keer zo lang duurt als bij muisjes. Dat zou een verklaring kunnen zijn voor de abnormale (want te grote) hersens van mensen en het feit dat mitochondriale storingen kunnen leiden tot ontwikkelingsstoornissen van de hersens. Lees verder