Aanmaak ribosoom-RNA onderdrukt vorming borstkankercellen

Melkcellen en kanker

Bij melkcellen (eigenlijk epitheelcellen) in de vrouwenborst speelt eenzelfde mechanisme als in kankercellen (afb: Holger Bierhoff et. al/Cell)

Als een cel door wat voor een oorzaak ook meer eiwitten moet aanmaken dan moeten er meer ribosomen, eiwitfabriekjes, worden gemaakt om dat voor elkaar te krijgen. Die ribosomen bestaan onder meer  uit ribosomaal RNA. De productie daarvan wordt gereguleerd door door lang niet-coderend RNA (PAPAS). Als daarvan weinig wordt aangemaakt stijgt de aanmaak van rRNA. Dat mechanisme speelt ook een rol bij kanker. Tumoren bestaan uit cellen die vrijwel ongebreideld doorwoekeren en dus veel rRNA nodig hebben. Mogelijk dat dat mechanisme een rol kan spelen bij de behandeling van borstkanker, denken onderzoekers rond Holger Bierhoff van de Friedrich Schilleruniversiteit in Jena. Lees verder

Risicoschattingen polygenetische risico’s zitten er meestal naast

Kransslagaders

Kransslagaders (afb: WikiMedia Commons)

Er wordt nogal een gesteld, vooral door bedrijven die daar geld mee verdienen, dat het aan je genen kunt zien welke risico’s je hebt op het krijgen van een of andere genetische ziektes. De resultaten schijnen nogal vies tegen te vallen. Onderzoekers bekeken de resultaten bij bijna vierduizend onderzochte gevallen van 926 polygene (ziekmakende mutaties op meer genen) risico’s op het krijgen van 310 ziektes. Slechts 11% van de personen waarbij die risico’s gevonden waren kregen de bijbehorende ziekte ook. Ook werd 5% van de mensen die die mutaties op meer genen niet hadden positief getest (dus vatbaar te zijn voor).
Meestal zijn er veel meer mensen die die genetische eigenschappen niet hebben waardoor je meer vals positieve dan werkelijk positieve voorspellingen krijgt. Over geldt dit verhaal niet voor tests op ziekmakende mutaties op een gen Lees verder

Gasdermine E zet kankercellen ‘in de fik’

Kankercellen in de fik gestoken

Kankercellen zonder en met (r.) gasdermine-E (afb: Liebermanlab)

Kankers zijn vaak in staat het eigen afweersysteem voor de mal te houden. Er zijn al behandelwijzen om dat weer te activeren en daar lijkt er weer een bij te komen. In dit geval gaat het (re)activeren van het gasdermine E-gen. Die aanpak zou het voordeel hebben dat die bij verschillende kankersoorten werkt. Die methode zou in dierproeven zijn nut hebben bewezen. Lees verder

Tandstamcellen muisjes om te vormen tot ‘melkcellen’

Melkklierweefsel uit tandstamcellen

Melkklierweefsel dat ontstaan is uit tandepitheelstamcellen van muisjes. Die cellen zijn groen. De kernen zijn blauw en rood geeft de aanwezigheid van het melkeiwit caseïne aan (afb: univ. van Zürich)

Het blijkt dat epitheelstam-cellen in tandjes van muisjes zijn om te vormen tot melkkliercellen in (vrouwelijk) borstweefsel. De onderzoekers denken daarmee borstweefsel te kunnen genereren voor weefselherstel na een borstoperatie/amputatie. Dat is mooi, maar hebben mensen zulke gespecialiseerde stamcellen ook? Lees verder

Kankercellen vreten hun buren soms op

Kannibalistuische kankercellen

Kankercellen (rood) schijnen hier hun buren (groen membraan) te verslinden (afb: Tonnessen-Murray et. al.)

Chemotherapie is een manier om kanker te bestrijden, maar die behandeling komt met aanzienlijke bijwerkingen doordat vaak ook gezonde cellen de dupe zijn van zo’n behandeling. Nu komt nog een minpunt van chemotherapie aan het licht: die kankerbehandeling zou sommige kankercellen tot kannibalen maken die hun buren opvreten bij wijze van overlevingsstrategie. Lees verder

Synthetische eiwitten doden kankercellen en sparen gezonde

Synthetische eiwitten doden kankercellen en laten gezonde ongemoeid

Het RASER-proces in beeld gebracht met rechtsonder de resultaten (afb: Standford, Linlab)

Synthetische kankercellen die zijn ontworpen om overactieve biologische routes te detecteren schijnen kankercellen te kunnen doden en gezonde cellen te sparen, zo beweren onderzoekers van de Standforduniversiteit in Californië. Lees verder

Nanodeeltjes zetten afweercellen aan tot daadkracht

Zinkpyrofosfaatdeeltjes met een antilcihaam zetten afweersysteem in gang tegen kanker

De nanodeeltjes van zinkpyrofosfaat bedekt met een lipide (ZnP@pyro) met een antilichaam voor het PD-L1-eiwit doen samen de ’truc’ (afb: ACS)

Het aanzetten van het eigen afweersysteem is een belangrijk scenario in de strijd tegen kanker. Immuuntherapieën vormen echter niet dé oplossing. Vaak werken ze gewoon niet of zorgen ze er voor dat het afweersysteem uit de bocht vliegt en dat is van de regen in de drup terecht komen. Onderzoekers van de universiteit van Chicago (VS) denken met specifieke nanodeeltjes het afweersysteem weer effectief te kunnen maken tegen kankercellen., waarbij ook uitzaaiingen zouden worden aangepakt. Voorlopig is de methode alleen nog maar uitgeprobeerd bij muisjes met borstkanker.  Klinische proeven met mensen staan al op de rol. Al eerder schijnt iets dergelijks gebeurd te zijn met roestdeeltjes. Lees verder

CRISPR/Cas9 voor het eerst bij mensen gebruikt (?)

CRISPR-Cas9 met gids-RNA en doel-DNA

Het Cas9-complex (blauw) ‘omarmt’ het gids-RNA (geel) en doel-DNA (rood) (afb: Bang Wong)

Voor het eerst zouden onderzoekers op 28 oktober de CRISPR/Cas9-techniek bij mensen hebben toegepast om het genoom te bewerken van (afweer)cellen. Onderzoekers van de universiteit van Chengdu in China rond onderzoeker Lu You zouden de methode hebben toegepast op een patiënt met longkanker in het kader van een klinische proef. Er zijn meer groepen in de VS en China die klinische proeven met deze methode op stapel hebben staan voor het behandelen van kanker.

Lees verder

IL17 maakt van afweercel een ‘kankeruitzaaier’

Kankercellen

Kankercellen

Al in 2006 verscheen er in Nature een artikel van de Nederlandse onderzoekster Karin de Visser over de vreemde rol van ons afweersysteem bij de ontwikkeling van kanker. Nu komt de bij het Nederlands Kankerinstituut werkende De Visser met de uitkomst van een studie, waaruit blijkt dat afweercellen meehelpen bij de uitzaaiing. Lees verder