Eiwitten in cellen gespoten met bacteriële ‘spuit’

Bacteriële spuit

De bacteriële spuit, door de onderzoekers PVc gedoopt. Aan de rechter kant met de naald(‘spike’) zitten ook de staartvezels (’tail fibres’) De lading (eiwitten e.d.) komen links terecht (afb: F. Zhang et. al)

Vaak worden er lam gemaakte virussen gebruikt om allerlei ‘spullen’ in cellen af te leveren, zoals CRISPR-gereedschap, maar ditmaal leenden de onderzoekers een methode van bacteriën om eiwitten in (menselijke) cellen te spuiten. Daartoe hebben sommige bacteriën en groot molecuul dat fungeert als een soort injectienaald en onmiddellijk hebben onderzoekers het dan weer over een ‘doorbraak’ (van het celmembraan misschien). De ‘spuit’ zou, met enige veranderingen, ook kunnen fungeren om het werk van die lamme virussen over te nemen, denken de onderzoekers.
Lees verder

Anti-beta-amyloïdemiddelen voor Alzheimer zouden hersenschade veroorzaken

Alzheimerhersens

Door de ziekte van Alzheimer vallen er gaten in de hersens en krimpen die door celsterfte (afb: WikiMedia Commons)

Lecanemab is in de VS toegelaten als middel tegen Alzheimer, maar een echt geneesmiddel is het niet. Het remt de voortgang van de ziekte wat af en tijdens de klinische proeven zijn doden gevallen. Toch werd het middel door Alzheimeronderzoekers en -artsen met gejuich ontvangen, want waar niets is is iets al een hele vooruitgang. Nu blijkt dat het middel (een monoklonaal antilichaam) op den duur ook tot hersenschade kan leiden door atrofie (‘ondervoeding’).
Lees verder

Zijn kunstmatige energieproducerende cellen in aantocht?

kunstmatige mitochondriën en chloroplasten

Kunstmatige mitochondrion en chloroplast (afb: Kwanwoo Shin et. al)

Al tijden kijken menselijke onderzoekers verlekkerd naar de fotosynthese, dat kunststukje van de natuur. Nu kan je natuurlijk sleutelen aan dat systeem, wat al gebeurt, maar je zou ook kunstmatige cellen kunnen maken die energie produceren. Nu hebben onderzoekers eens bekeken wat de belangrijkste ingrediënten zijn om kunstmatige mitochondriën en bladgroenkorrels (chloroplasten) te maken en ze hebben een schema gemaakt hoe zoiets er uit zou (kunnen) zien. Lees verder

Worden genbehandelingen zelfs te duur voor rijke landen?

A

Crispr Therapeutics

Schermafdruk Crispr Therapeutics (afb: crisprtx.com)

Al jaren achtereen wordt de de ‘genschaartechnologie’ die gebruikt maakt van de CRISPR-methode als (bijna perfect) middel gezien om genetische ziektes te helen. Nu schijnt in een klinische proef in de VS de methode met succes te zijn gebruikt tegen sikkelcelanemie, een ziekte waarbij de rode bloedlichaampjes worden misvormd tot sikkels, en tegen een vorm van thalassemie. Beide ziektes leiden tot problemen met de zuurstofvoorziening. De CRISPR-behandeling wordt daarbij toegepast in combinatie met een stevige chemokuur. Bovendien is zo’n behandeling schreeuwend duur. Zijn dat kinderziektes van een veelbelovende behandelingsmethode? Lees verder

DREAM zou reparatie genoomschade bemoeilijken

Er wordt alom volop geëxperimenteerd met het herstel van genetische schade, maar dat schijnt bij geslachtscellen beter te werken dan andere celtypen (ik=as wist weer eens van niks). In cellen van mensen maar ook die van muisjes of kleine wormpjes (Caenorhabditis elegans) zou het eiwitcomplex DREAM dat bemoeilijken. De onderzoekers schijnen er ook in geslaagd te zijn dat eiwitcomplex te blokkeren. Wordt nu het ‘redigeren’ van het genoom makkelijker (dat zou je verwachten)? Lees verder

Dwarslaesie te repareren (bij ratten)(?)

Herstel zenuwbeschading rat (?)

Het herstel van de zenuwbeschadiging aan de voorpoot van de rat schijnt maar tijdelijk te werken (afb: Amy Rochford et. al)

Al vele tientallen jaren zijn onderzoekers op zoek naar een methode om een breuk van de zenuwbanen in het centrale zenuwstelsel te repareren, maar ondanks allerlei hoopvolle onderzoeksresultaten schijnt dat nog steeds niet (goed) gelukt te zijn. Beschadiging van het centrale zenuwstelsel kan door een dwarslaesie leiden tot verlamming. Onderzoekers zouden nu met een combinatie van stamcellen en zachte elektroden bij ratten goede resultaten hebben behaald. Lees verder

Stamcellen hebben een mooi systeem om niet te verouderen

Afvalverwerking bloedstamcellen

Bloedstamcellen verzamelen hun eiwitafval in aggresomen (groen) als appeltje voor de dorst. Gewone cellen gebruiken daar de veel snellere proteasomen voor (afb: Signer et. al)

We hebben overal in ons lijf min of meer gespecialiseerde stamcellen die zich kunnen omvormen tot gespecialiseerde cellen als een vorm van onderhoud van het organisme (ons lijf). Om veroudering tegen te gaan moeten die stamcellen voortdurend de troep (misvormde eiwitten) opruimen en daar schijnen bloedstamcellen een opmerkelijke oplossing voor te hebben, anders dan gewone cellen dat doen. Wellicht dat die ontdekking is kan betekenen voor het gezond houden van andere stamcellen en wellicht ook neuronen. Lees verder

DART VADAR maakt RNA-techniek gerichter

DART VADAR

Het proces in beeld. Als A in I wordt omgezet wordt de ADAR-sequentie (oranje) afgelezen dat weer zorgt enz. Inmiddels is de ADAR-sequentie in het circuit-RNA vervangen door de veel kleinere MCP-ADAR-sequentie (afb: Wyssinstituut)

Darth Vader is een figuur uit de Star Wars-films. Onderzoekers van het Wyssinstituut in de VS moeten  daar bij de naamgeving van hun methode (DART VADAR) ongetwijfeld aan gedacht hebben. Met die RNA-techniek zouden RNA-therapieën gerichter hun werk kunnen doen zonder over de schreef te gaan. De techniek zorgt er voor dat het aan cellen toegevoegde materiaal pas ‘in actie’ komt in afhankelijkheid van de omstandigheden in de cellen.
Lees verder

Voorlopig geen CRISPR-kinderen

Jiankui He

Jiankui He (afb: WikiMedia Commons)

Na de onbekookte ingreep van de Chinese onderzoeker Jiankui He in het genoom van embryo’s om de (toekomstige) kinderen immuun te maken voor het humaan immuundeficiëntievirus (hiv) sprak de wereld daar schande van en sprak af voorlopig niet te gaan ‘rommelen’ aan de genomen van nog niet geboren kinderen (embryo’s, dus). Wetenschappers op dit terrein hebben in Londen op een bijeenkomst over genoombewerking van de mens in het Francis Crickinstituut in Londen afgesproken dat zoiets voorlopig onaanvaardbaar is, met het oog op de grote risico’s van die ingrepen. Lees verder

Japanse onderzoekers maken van cel van mannetjesmuis een eicel

Katsuhiko Hayashi

Katsuhiko Hayashi (afb: univ. van Osaka)

Katsuhiko Hayashi van de universiteit van Osaka vertelde tijdens een bijeenkomst in het Crickinstituut in Londen dat hij er in is geslaagde uitgaande van huidcellen van de staart van mannelijke muizen eicellen te hebben gemaakt. Die eicellen bleken volledig functioneel (dat wil zeggen dat ze zich, bevrucht, tot embryo’s ontwikkelden. Het nageslacht zou ook vruichtbaar zijn. Wat Hayashi et. al. hiermee voor hebben is (mij) onbekend, maar hij heeft het over kinderen van gelijkgeslachtelijke relaties. Vooralsnog lijkt dat niet mogelijk zonder een (uiteraard) vrouwelijke baarmoeder.

Lees verder