Epigenetica bepaalt ‘kaste’ mieren

Werkmier en soldaat

Genetisch zijn de werkmier en de soldaat gelijk (afb: univ. van Pennsylvania)

Soldaten zijn bij mieren groot en agressief, daarentegen zijn de arbeidzame werkmieren maar miezertjes. Dat gedrag ligt niet aan de genen, want die zijn voor beide ‘kasten’ dezelfde. Het verschil, en dat is aanzienlijk, wordt niet door de genen bepaald maar door de epigentica: welke genen zijn aan- en welke uitgeschakeld. Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Pennsylvania, zijn er door draaien aan die epigenetische ‘schakelaars’ in geslaagd het gedrag van de ijverige werkmieren en van de wat ‘slome’ heroïsche soldaten te veranderen. Lees verder

CRISPR repareert Duchenne (bij muizen)

Structuur van het eiwit dystrofine

Het ‘plakeiwit’ dystrofine (afb: Wiki Commons)

Onderzoekers van de Duke-universiteit (VS) zouden met behulp van CRISPR/Cas9-techniek met succes het genoom van een volwassen muis hebben bewerkt die was opgezadeld met de spierziekte van Duchenne. Ze verwijderden in het genoom van de spiercellen het gemuteerde exon 23 uit het dystrofine-gen. Als het waar is, dan zou dat voor het eerst zijn dat die behandeling met succes is toegepast op een volwassen zoogdier(tje).  Lees verder

Echtpaar laat voor 67 000 pond Dylan klonen

Hondengekken laten dode hond klonen

Het hondengekke tweetal zat niet om honden verlegen, zo te zien (afb: the Guardian

Het hondengekke Britse paar Laura Jacques en Richard Remde hadden 67 000 Britse ponden (ruim € 90 000) over voor een kloon van hun in juni overleden lieveling Dylan, een boxer. Of beter gezegd, ze kregen twee puppies die zouden zijn geboren met het DNA uit cellen van Dylan nadat die al twee weken dood was. Het kunststukje (of de fraude, wie zal het zeggen) werd uitgehaald door een Zuid-Koreaans bedrijf. Chance werd geboren met behulp van de keizersnee, Shadow kwam op ‘natuurlijke’ wijze ter wereld. De hondjes zijn genummers, zodat ze uit elkaar gehouden kunnen worden. De dwaze pleegouders zijn van vreugde een Twitter-profiel begonnen: WeLovedDylan.

Bron: the Guardian

Een tweede laag in de epigentica ontdekt (?)

C-methylering van DNA

Methylering van de C dempt de activiteit van genen

Genetica, erfelijkheidsleer, is ons bekend, tenminste het begrip genetica, maar er is ook zo iets als epigenetica. Dat zou je de tweede laag van de genetica kunnen noemen. Daar wordt de activiteit van de genen in het DNA geregeld. Daar schijnt nu een derde (?) laag aan te moeten worden toegevoegd (of is het een variatie op de tweede laag?).  In ieder geval is het model van de genetica weer een stukje ingewikkelder geworden, als het klopt wat de onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Cambridge hebben gevonden. Lees verder

Met enzym volgestopte virusdeeltjes maken waterstof

Virusdeeltjes maken waterstof

Virusdeeltjes volgestopt met hydrogenase maken uit waterstofionen en elektronen waterstofgas (afb: Ella Marushchenko)

Afsluiting of omhulling is een van de geheimen van het leven. Die verslaat de tweede wet van de thermodynamica (ruwweg: alles tendeert naar chaos) en zorgt dat de juiste moleculen elkaar goed kunnen vinden. Dat was het idee toen onderzoekers bij de bacteriofaag P22 aanklopten om virusdeeltjes aan te maken waarin het enzym hydrogenase werd verpakt. Daarvoor moest het DNA van de bacterievreter (dat is een bacteriofaag) wel wat aangepast worden. Hydrogenase is een enzym dat uit waterstofionen en elektronen de schone brandstof waterstof maakt. Er moet nog wel wat gesleuteld worden aan het geheel, want het systeem zou nog te weinig waterstof produceren om economisch interessant te zijn. Lees verder

Enzym ‘fietst’ over DNA om afweer te sturen

Enzym DIA fietst met polymerase over DNA

Zo fiets DIA (rood) met polymerase als hulpmotor (roze) over DNA. FRET staat voor fluorescentieresonante energieoverdracht (afb: Nature)

Ik zegt het maar meteen: eigenlijk hoort dit bericht hier niet, maar ik vat synthetische biologie ruim op. Het gaat om DNA en dat is toch het eerste doel(wit) van synthetische biologie. DNA en omgeving zitten knap ingewikkeld in elkaar. Er schijnt een enzym te zijn (AID, een deaminase) dat over het gigantische DNA-molecuul fietst om ons te vrijwaren van infecties of beter gezegd: de afweer in te stellen op nieuwe ziekteverwekkers. Onderzoekers van, onder meer, het Imperial College in Londen hebben nu met een zeer speciale microscoop gezien  (smFRET) hoe AID dat doet en hoe het enzym met andere biomoleculen wisselwerkt. Lees verder

Troep-DNA van belang bij omvang schade beroerte

Ratten ingespoten met RNA dat FosDT blokkeerde minder schade door beroerte

Ratten ingespoten met RNA dat FosDT blokkeerde hadden aanzienlijk minder schade door een beroerte dan die dat niet kregen toegediend (afb: Raghu Vemuganti, Suresh Mehta en TaeHee Kim van de universiteit van Wisconsin-Madison)

Het was natuurlijk al wat langer duidelijk dat het deel van DNA dat niet codeert voor eiwitten geen troep is. Nu blijkt dat RNA dat afkomstig is van dat niet-coderende DNA (zoals het tegenwoordig vaak genoemd wordt) een grote rol speelt bij de schade die ontstaat door een beroerte. Door een specifiek niet-coderend RNA-molecuul te blokkeren, dat ze FosDT hadden gedoopt, bleek onderzoekers dat de schade door een (nagebootste) beroerte bij ratten aanzienlijk kleiner was dan als ze FosDT zijn/haar gang lieten gaan. Lees verder

Voor het eerst serotoninecellen gemaakt uit stamcellen

De uit stamcellen geproduceerde serotoninecellen

De uit stamcellen geproduceerde serotoninecellen (afb: Su-Chun Zhang en Jianfeng Lu)

Su-Chun Zhang is onderzoeker aan de universiteit van Wisconsin (VS) en hij richt zijn onderzoek op het maken van hersencellen uitgaande van menselijke stamcellen. Hij zou er nu in geslaagd zijn om uit stamcellen hersencellen te maken die serotonine aanmaken. Lees verder

Stamceltransplantatie helpt niet bij ziekte van Crohn

Christopher Hawkey en de ziekte van Crohn

Christopher Hawkey van het Queens-ziekenhuis in Nottingham

Volwassenen met een hardnekkige vorm van de ziekte van Crohn, een chronische darmontsteking, hebben geen baat bij stamceltransplantatie, althans die behandeling is in vergelijking met de conventionele therapieën geen verbetering, zo vonden onderzoekers. Er was zelfs sprake van vergiftiging. Behandeling van de ziekte met bloedstamcellen bij een bredere groep patiënten met een chronische darmontsteking lijkt vooralsnog niet aanbevelenswaard. Toch schrijven de onderzoekers stamceltherapie voor de genezing van de ziekte niet af.
Lees verder

Knutselen aan genoom mens even ‘op sterk water’

CRISPR-Cas9 met gids-RNA en doel-DNA

Het Cas9-complex (blauw) ‘omarmt’ het gids-RNA (geel) en doel-DNA (rood) (afb: Bang Wong)

Onderzoekers op het gebied van menselijk erfgoed hebben onlangs in Washington afgesproken de nieuwe bewerkings-technieken voor het genoom voorlopig niet toe te passen op menselijke geslachtscellen of embryo’s die zijn bedoeld voor de voortplanting. Het gaat dan vooral om de CRISPR/Cas9-techniek waarmee het DNA vrij nauwkeurig kan worden ‘geredigeerd’. Onlangs werd er door verschillende, vooral Amerikaanse, onderzoekers opgeroepen tot de instelling van een moratorium, een pas op de plaats, bij dit onderzoek, onder meer naar aanleiding van Chinees onderzoek aan menselijke embryo’s.  Overigens mocht de overeenstemming geen moratorium genoemd worden.
Lees verder