Stamceltherapie verjongt sommige cellen muisjes

Stamceltherapie verjongt sommige cellen bij muisjes

De stamceltherapie verjongt sommige cellen bij muisjes, maar werkt die ook op alle cellen? (afb: Cell)

Het leven zit vol verrassingen. Cellen verouderen gaandeweg. Daar schijnen, is me wijs gemaakt, stamcellen geen last van te hebben. Onderzoekers hebben muisjes een verjongingskuur gegeven (pdf-bestand) door ze een stamceltherapie te geven. Die maakt de weefsels weer als nieuw. Leuk gedaan, maar vervolgens zijn er nog wel wat vragen te beantwoorden. Mensen zullen nog wel een tijdje moeten wachten, als het ooit zover komt. Lees verder

Genoombewerking in nieuw vaarwater (?)

Cellen aan een touwtje

Onderzoekers van het Weizmann-instituut denken de cellen ‘aan een touwtje te hebben (afb: Weizmann-instituut

Genoombewerking is inmiddels een populair ’tijdverdrijf’ in de labs over de wereld en sinds een paar jaar is CRISPR/Cas9 de grote ster. Volgens onderzoekers van het Israëlische Weizmann-instituut redt die techniek het niet alleen, ondanks al haar hooggeprezen kwaliteit. De combinatie met een techniek om genfuncties in afzonderlijke cellen te manipuleren zou de knip- en plaktechniek aanzienlijk verbeteren, vinden ze (pdf-bestand), en daarmee de kennisontwikkeling van het genetische proces versnellen.
Lees verder

Wanneer brandt de discussie los over genoombewerking?

George Church, de 'aartsvader' van de synthetische biologie

George Church, de ‘aartsvader’ van de synthetische biologie (afb: Harvard)

Met de ‘uitvinding’ van de CRISPR/Cas9-techniek is de genoombewerking een stuk eenvoudiger en preciezer geworden. De techniek wordt gebruikt in dierproeven en ook bij menselijke cellen. Het lijkt een kwestie van tijd dat ook het organisme mens aan de beurt is. In China is de techniek al toegepast op menselijke embryo’s en het ligt in de rede dat ook elders met die genoombewerkingstechniek zal worden geëxperimenteerd. In het verlengde daarvan ligt dan de toepassing in de praktijk.
Het lijkt er niet op dat de wereld zich bewust is van die ontwikkeling. Een aantal onderzoekers, waaronder de bekende Amerikaanse synthetisch bioloog George Church, heeft zich op het thema geworpen, met als discussieleider Marianne Legato die vooral expertise schijnt te hebben op het gebied van medische kennis in relatie tot het geslacht. Het gaat in die rondetafeldiscussie dan vooral over toepassing van de genoombewerkingstechnieken in embryo’s en in de (voorlopers van de) geslachtscellen.

Amerikaans

Nadeel van die discussie is dat die erg Amerikaans is. Er is een Japanse deelnemer: Tetsuya Ishii, die ook ethiek in zijn pakket heeft. Een ander nadeel is dat er geen echte tegenstanders van geknutsel aan het menselijk genoom aan de ronde tafel zitten. Afijn, het is in ieder geval een discussie over dit toch niet onbelangrijke thema. Wanneer barst de discussie hier los?

Bron: Alpha Galileo

‘Herbedrade’ T-cellen vallen kankercellen aan (is ’t idee)

Aangepaste T-cellen keren zich tegen kankercellen

De MESA-techniek (Modulaire Extracellulaire SensorArchitectuur) wordt gebruikt om de ‘vijand’ te herkennen (linksboven) en daar op te reageren via de activering van een bepaald gen met de productie van een signaalstof als resultaat (rechtsboven) (afb: Northwestern-universiteit)

Het idee  afweercellen kunnen worden ‘afgericht’ om kankercellen aan te vallen is niet nieuw. Op dat terrein wordt er heel wat afgeknutseld. Kennelijk is dé oplossing nog niet gevonden, want telkens weer komt een onderzoeksgroep met een andere aanpak. Nu hebben onderzoekers van de Northwestern-universiteit in de VS  menselijke afweercellen zo veranderd dat ze in actie komen als ze het ‘verdachte’ eiwit VEGF tegenkomen. Vooralsnog hebben we alleen maar de methode. Nu de praktijk nog. Lees verder

Studie koeiengenen zou tonen waarom klonen lastig is

Kloonkalfjes

Twee gezonde kloontjes. De uitzonderingen (afb: UvC)

Het klonen van zoogdieren schijnt niet zo makkelijk te zijn. Twintig jaar geleden werd in Schotland het schaap Dolly gekloond. Klonen van zoogdieren blijkt nog steeds geen ‘eitje’ te zijn. Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Californië in Davis denken nu te weten hoe dat komt. Het lijkt er op dat dat hoge sterftecijfer vooral een gevolg is van een slechte ‘inbedding’ in de baarmoeder van de draagmoederkoe. Lees verder

CRISPR-methode verfijnd met anti-CRISPR-eiwitten

anti-CRISPR-eiwitten blokkeren het Cas9-molecuul

Bacteriofagen (virussen) bestrijden de CRISPR-defensie van bacteriën door de Cas9-‘schaar’ te blokkeren met een eiwit (Acr) (afb: Cell)

Ik heb altijd begrepen dat de genoombewerkingsmethode CRISPR/Cas9 heel precies genen uit het DNA-molecuul kan wegsnijden. Kennelijk gaat dit ‘onfeilbare’ van bacteriën geleende systeem toch nog wel eens in de fout. Onderzoekers van de medische afdeling van MIT in Cambridge (VS) en van de universiteit van Toronto (Can) hebben nu drie eiwitfamilies ontdekt die het knip- en plakwerk van de CRISPR/Cas9 kunnen uitzetten. Daarmee zou de bewerkingstechniek nog ‘feillozer’ worden (als de vergrotende trap van feilloos zou hebben bestaan).
Lees verder

Lokale toediening immuunmedicijn beperkt nadelen

Kankercellen aangevallen door T-cellen

Kankercellen aangevallen door T-cellen (afb: univ. van Uppsala)

Op antilichamen gebaseerde immuuntherapieën zijn beloftevol in het bestrijden van kanker, maar kunnen ook leiden tot ernstige, zelfs levensbedreigende bijwerkingen. Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Uppsala (Zwe) schijnen nu een methode gevonden te hebben om de antilichamen alleen op de plek van de kanker te laten opereren, in dit geval blaaskanker, waardoor de cellen daarbuiten geen of weinig last hebben van de immuuntherapie. Lees verder

Zijn ‘synthetische’ betacellen oplossing suikerziekte?

'Synthetische' betacellen

‘Synthetische’ betacel (afb: ETHZ)

Mensen met suikerziekte moeten hun leven lang insuline spuiten om hun suikerhuishouding op orde te houden. Er zijn allerlei trucs bedacht om de eigen alvleesklier van de suikerpatiënten weer insuline te laten aanmaken, maar die lijken tot nu toe toch niet de oplossing te zijn geweest. Of dat wel zo is met de ontwikkeling van ‘kunstmatige’ insuline-aanmakende betacellen door onderzoekers rond Martin Fussenegger van de ETH in Zürich moet nog worden afgewacht. De onderzoekers stellen dat de ‘synthetische’ betacellen (op zich zijn de cellen volstrekt natuurlijk) alles doen wat de normale betacellen ook doen: het meten van het bloedsuikerniveau en het regelen daarvan via de aanmaak van insuline. Lees verder

Erachter komen hoe de knoppen van cellen werken

Aan/uitschakelaarHoe ontwikkelt een bevruchte eicel zich tot een volgroeide zuigeling? Dat is een gevolg van een uiterst fijnzinnig staaltje van meet- en regeltechniek. Onderzoekers van het Britse Babraham-instituut hebben geprobeerd te achterhalen hoe die molecuulknoppen werken en ontdekten dat het eiwitcoplex PRC2 in de celontwikkeling een belangrijke rol in speelt (pdf-bestand). Dan wordt er natuurlijk meteen weer gesproken welke mogelijkheden deze nieuwe kennis biedt op het gebied van regeneratieve geneeskunde. Lees verder

Afremmen veroudering zou glioblastoom stimuleren

Albert Kim glioblastoomonderzoeker

Albert Kim

Veroudering en hersenkanker zouden wel eens twee zijden van dezelfde medaille kunnen zijn: probeer je een agressieve vorm van hersenkanker (glioblastoom) via een bepaalde ‘moleculaire route’ te bestrijden dan zou dat kunnen leiden tot een versnelling van de veroudering. De onderzoekers van de universiteit van Washington (VS) vonden dat bij die kanker de zogeheten NAD+-route overactief is. Die route zou ik invloed hebben op de veroudering. Lees verder