Bloedplaatjes en voorlopercellen (groen) in de longen (rood) (afb: UCSF)
Je bent nooit te oud om te leren. Ik lees nu dat de longen er niet alleen voor zorgen dat het bloed van zuurstof wordt voorzien en het afvalgas kooldoxide wordt afgevoerd, maar dat de longen ook een belangrijke functie hebben bij het aanmaken van bloedplaatjes, cellen die een belangrijke rol spelen bij de bloedstolling. Tenminste, bij muizen is dat zo. Lees verder
Het Cas9-complex (blauw) ‘omarmt’ het gids-RNA (geel) en doel-DNA (rood) (afb: Bang Wong)
De genetische veranderingen die kanker veroorzaken verzwakken ook de kankercellen zlef. Ze geven onderzoekers de mogelijkheid geneesmiddelen te ontwikkelen of zoeken, die heel selectief die gemuteerde cellen te doden. Dat wordt synthetische letaliteit genoemd. Onderzoekers van de universiteit van Californië in San Diego hebben nu de plak-en-knip-techniek CRISPR/Cas9 gebruikt om die synthetischletale gencombinaties op te sporen. Ze vonden 120 nieuwe combinaties. Lees verder
Oppervlak van een menselijke embryonale stamcel (afb: NYT)
Inclisiran is wat een ‘gendemper’ zou kunnen worden genoemd, een stof van een, wellicht, nieuwe klasse verbindingen die de activiteit van een gen beinvloeden (dempen). Die stof blijkt het cholesterolgehalte drastisch te kunnen verlagen, zo blijkt uit een klinische proef. De techniek staat bekend als RNA-interferentie (RNAi). Inclisiran schakelt een van de genen uit die verantwoordelijk zijn voor de LDL-cholesterolaanmaak (het ‘slechte’ cholesterol). Lees verder
5% van het bacteriegenoom is ontdaan van twee ‘overbodige’ codons (afb: Wyss-instituut)
Drie DNA-bases, een triplet, coderen voor een van de twintig aminozuren waaruit een eiwit bestaat. Er zijn vier DNA-bases: C, G, T en A. Dat betekent dat je 64 verschillende tripletten hebt. Dat is te veel. Een groep onderzoekers van, onder meer, het Amerikaanse Wyss-instituut hebben de code van 5% het genoom van een Salmonella-bacerie zo veranderd, dat er twee ‘overbodige’ tripletten uit 5% van het DNA werden gehaald, werden ‘vrijgemaakt’, voor andere aminozuren. Bovendien zou die nieuwe genetische ’taal’ er voor zorgen dat de nieuwe levensvorm zich niet mengt met het natuurlijke leven, is het idee. Nu de rest nog en hopen dat het beestje dan nog in leven blijft. Lees verder
Verhoogt het ontstaan van garagegenetica het risico op ‘doortrapte’ biowapens?
Met de introductie van de CRISPR/Cas9 knip-en-plak-technologie hebben genetici een belangrijk middel in handen gekregen om foutieve genetische code te repareren. De methode is effectief en relatief gemakkelijk. Dat opent echter ook de mogelijkheid voor ‘garagegenetica’. Welke gevaren brengt die verlaging van de drempel om de genetische code te veranderen met zich mee? Wat als IS of de Noord-Koreaanse Jong-un Kim die techniek onder de knie krijgen? Lees verder
De stamcellen werden gevist uit het eigen vetweefsel van de behandelde patiënten (afb: NYT)
Stamceltherapieën, er wordt veel van verwacht, maar de resultaten zijn nog niet om over naar huis te schrijven. De Amerikaanse krant the New York Times meldt nu een geval dat drie bejaarde vrouwen die in 2015 werden behandeld door de inspuiting van stamcellen in hun ogen geheel of gedeeltelijk blind zijn geworden. Daar staat het verhaal tegenover van een bejaarde vrouw waarvan het zicht door behandeling met pluripotente stamcellen zou zijn gered. Het zicht van die patiënte is overigens niet beter geworden. Lees verder
Trimethoprim oftewel 2,4-diamino-5-(3,4,5-trimethoxybenzyl) pyrimidine
Eiwitten, het moge de lezers van dit blog bekend zijn, zijn de werkpaarden van je lijf. Er zijn duizenden eiwitten. Een cruciaal aspect van een naar behoren functionerend eiwit is zijn vorm. Als het eiwit niet de juiste ruimtelijke structuur heeft dan gaat het fout. Dat gebeurt, bijvoorbeeld, bij ziektes als Parkinson en Alzheimer. Een promovendus aan de universiteit van Massachusetts ontdekte dat bij E- coli-bacteriën een klein molecuul (trimethoprim) een slecht gevouwen eiwit (dihydrofolaatreductase) in de juiste vorm bracht. Grote eiwitten, zoals enzymen, hebben kleine helpers (nodig) om in vorm te komen. Nu hebben onderzoekers van die universiteit een wiskundige onderbouwing kunnen geven van de rol van die kleine helpers. Lees verder
De molecuulstructuur van morfine, heterocodeïne en oripavine en trimeren daarvan (afb: Nucleid Acids Research)
Onderzoekers van de universiteit van Dublin (Ier) zouden ontdekt hebben dat bepaalde typen opiaten, die worden gebruik als pijnstillers, zich kunnen binden aan kernzuren (DNA en RNA) en daardoor de structuur veranderen. Het zou voor het eerst zijn dat dit is aangetoond. Die ontdekking zou van betekenis kunnen zijn voor de toepassing van gentherapieën, denken de wetenschappers. Lees verder
Bloedstamcellen