Afweercellen doen meer dan afweren

Muzlifah Haniffa

Immunologe Muzlifah Haniffa (afb: Wellcome Trust)

Afweercellen komen in actie als ziekteverwekkers de gezondheid van het organisme bedreigen, maar ze doen meer dan dat. Ze helpen bij het herstel van weefsel, zorgen mede voor een gezond zwangerschap en regelen mede de vernieuwing van van huid- en bloedvatcellen, om maar wat te noemen. Tijd voor een nieuwe naam?
Lees verder

Stamcelgemeenschap wil gedragscode voor stamcelonderzoek

Jennifer Doudna

Jennifer Doudna, een van de ontwikkelaars van de CRISPR-methode (afb: KNAW)

De internationale vereniging voor stamcelonderzoek, ISSCR, wil haar richtlijnen dienaangaande bijwerken in een reactie op de jongste ontwikkelingen. Die nieuwe richtlijnen moeten er begin volgend jaar zijn. De mogelijkheden te knutselen aan het (menselijk) genoom komen steeds meer binnen handbereik en dat brengt ethische, klinische en maatschappelijke kwesties met zich mee. De organisatie vindt dat de wetenschappelijke gemeenschap op dat punt zijn verantwoordelijkheid moet dragen. Lees verder

Levende ‘robots’ gemaakt van kikkercellen

De levende machientjes

De door de supercomputer bedachte vormen (links) en de uitkomst (rechts) (afb: PNAS)

Het lijkt op fröbelen met de natuur en misschien ook wel op de kunsten van Frankenstein: wetenschappers hebben levende kikkercellen ‘herschikt’ tot nieuwe levensvormen. Deze wat de onderzoekers xenobots noemen (xeno is Grieks voor vreemd maar hier afkomstig van de naam van de kikkersoort en bot een afko van robot) lijken in staat te zijn zich naar doelen te bewegen en kunnen ook beschadigingen herstellen. Het zijn geen robots en geen dieren, maar programmeerbare organismen, zeggen de onderzoekers. Waarom klinkt me dat zo kil en eng in de oren? Lees verder

Nieuwe hersentjes voor oude muisjes?

Het zeepaardje met daarin de getande winding

Hippocampus met daarin de getande winding (gyrus dentatus)

Als we ouder worden wordt alles allengs minder (behalve het aantal kwalen). We kunnen steeds minder goed onthouden en ook ons oriëntatievermogen (om maar een paar dingen te noemen) gaat achteruit. Onderzoekers van de TU Dresden stimuleerden bij oudere muisjes de aanmaak van hersencellen en dat bleek goed uit te pakken. Lees verder

Micro-RNA tempert differentiëring stamcellen

micro-RNA

Micro-RNA zou een rol spelen in de snelheid van differentiëren van stamcellen (afb: WikiMedia Commons)

In verschillende weefsels in ons lichaam zitten stamcellen die zich kunnen ontwikkelen tot gespecialiseerde cellen. Het lijkt erop dat micro-RNA-moleculen er voor zorgen dat die (gespecialiseerde) stamcellen niet te snel ‘rijpen’. Dat gaf ee rekenmodel aan van twee onderzoekers van de universiteit van Connecticut. Of het in het echt ook zo is moeten ze nog uitzoeken. Proef ik hier publicatiedwang? Lees verder

Belgische stamcelonderzoekster onder vuur

Fraudespeurster Elisabeth Bik

Elisabeth Bik (afb: WIkiMedia Commons)

Stamcelonderzoekster  Catherine Verfaillie van de KU Leuven ligt onder vuur. Wetenschapsmagazine Eos meldt dat de Nederlandse fraudespeurster Elisabeth Bik onregelmatigheden heeft aangetroffen in diverse artikelen van Verfaillie. Rector Luc Sels heeft de opdracht gegeven om mogelijke inbreuken op de regels voor wetenschappelijke integriteit van de universiteit te onderzoeken. Vooralsnog heeft Verfaillie niet gereageerd op de verdenking. Lees verder

Stamcellen repareren hart op onverwachte manier

Hartaanval

Bij een hartaanval worden bloedvaten door een bloedprop geblokkeerd waardoor miljoenen hartcellen afsterven.

Stamceltherapie helpt bij het herstel van het hart na een hartaanval, maar niet op de manier zoals lang is gedacht.  Het inspuiten van levende of zelfs dode stamcellen bij muisjes met een gewond hart leidt tot een ontstekingsproces dat op zijn beurt weer een herstelreactie oproept die de mechanische eigenschappen van het gewonde gebied verbeteren, zo bleek onderzoekers. Lees verder

Muisjes krijgen donorlongen ‘aangemeten’

longen van donorstamcellen

Longen van donorstamcellen (afb: Columbia-universiteit)

Onderzoekers van de Columbia-universiteit in New York hebben bij muisembryo’s longen laten groeien na een transplantatie van pluripotente stamcellen van andere muisjes. De longen waren volledig functioneel. De onderzoekers denken dat het kweken van menselijk longen in dieren longpatiënten zou kunnen helpen. Lees verder

Tandstamcellen muisjes om te vormen tot ‘melkcellen’

Melkklierweefsel uit tandstamcellen

Melkklierweefsel dat ontstaan is uit tandepitheelstamcellen van muisjes. Die cellen zijn groen. De kernen zijn blauw en rood geeft de aanwezigheid van het melkeiwit caseïne aan (afb: univ. van Zürich)

Het blijkt dat epitheelstam-cellen in tandjes van muisjes zijn om te vormen tot melkkliercellen in (vrouwelijk) borstweefsel. De onderzoekers denken daarmee borstweefsel te kunnen genereren voor weefselherstel na een borstoperatie/amputatie. Dat is mooi, maar hebben mensen zulke gespecialiseerde stamcellen ook? Lees verder

Viagra lijkt goed voor al je problemen

bloedstamcellen oogsten

De voordelen van de Viagra-methode afgezet tegen die van de GCSF-methode(l) (afb: Smith-Berdan)

Ooit is Viagra begonnen als bloeddrukverlager. We weten allemaal hoe de loopbaan van dat middel zich heeft ontwikkeld. Nu blijkt Viagra, daarin lijkt het een beetje op aspirine, nog meer deugden te bezitten voor de mensheid. Het middel zou al gunstige effecten hebben vertoond bij allerlei gezondheidsproblemen. Zo zou Viagra ook kunnen helpen bloedstamcellen uit het beenmerg te winnen. Lees verder