Een ‘noodstop’ voor CRISPR moet methode veiliger maken

Anti-CRISPR-eiwitten

De werking van anti-CRISPR-eiwitten. Links in een CRISPR-bewerking type I (Cas3) en rechts in CRISPR-bewerking type 2 (Cas9) (afb: Nature)


De CRISPR-methode is in een paar jaar tijd razend populair geworden onder genetici en over de hele wereld zijn onderzoekers aan de slag gegaan met die bacteriële afweer om ‘foute’ stukjes in DNA te repareren en om het genoom te bewerken voor onderzoeksdoeleinden. Vervelend is alleen dat de methode niet zo nauw kijkt en nog wel eens een ander stukje DNA ‘meeneemt’ (ook al wordt dat door sommigen weer tegengesproken of tenminste gerelativeerd). Er zijn methoden om die onbedoelde genoombewerking een halt toe te roepen, maar voorlopig zou de enig echte en veilige ‘noodstop’ voor CRISPR er nog niet te zijn. Nature geeft een overzicht. Binnenkort in dit theater? Lees verder

Micro-RNA tempert differentiëring stamcellen

micro-RNA

Micro-RNA zou een rol spelen in de snelheid van differentiëren van stamcellen (afb: WikiMedia Commons)

In verschillende weefsels in ons lichaam zitten stamcellen die zich kunnen ontwikkelen tot gespecialiseerde cellen. Het lijkt erop dat micro-RNA-moleculen er voor zorgen dat die (gespecialiseerde) stamcellen niet te snel ‘rijpen’. Dat gaf ee rekenmodel aan van twee onderzoekers van de universiteit van Connecticut. Of het in het echt ook zo is moeten ze nog uitzoeken. Proef ik hier publicatiedwang? Lees verder

Er zitten nog meer soorten RNA-moleculen in onze cellen

cp-RNA

Cp-RNA-vind je door het hele lichaam in overmaat. De kleur duidt op de ‘afkomst’ van de cp-RNA’s (afb: Kirino et. al)

Onderzoekers van de Thomas Jeffersonuniversiteit hebben met een nieuwe uitleestechniek een niet eerder bestudeerd type RNA-moleculen de basevolgorde vastgesteld. Ze denken dat deze (kleine) moleculen een belangrijke rol spelen in de veroudering. Lees verder

Er zijn miljoenen ‘DNA’s’ mogelijk

Vreemde DNA-letters

Vreemde letters voor DNA. Er blijken honderdduizenden alternatieven te zijn

Het leven heeft maar mondjesmaat gebruik gemaakt van de keur aan mogelijkheden die de organische scheikunde biedt. Van alle aminozuren die er kunnen bestaan gebruikt het leven er maar twintig en DNA evenals RNA is maar opgebouwd uit vier verschillende nucelotiden. Theoretisch zouden er miljoenen DNA’s en RNA’s kunnen bestaan. Waarom slaat het leven de informatie op zoals dat het doet en waarom verwerkt ze die op die manier. Betekenen die immense oceaan aan alternatieven ook dat het leven er niet alles uit haalt wat er in zit en kunnen wij mensen daar wat mee? Er blijken inderdaad vele alternatieven te bestaan lieten onderzoekers de computer uitpluizen. Lees verder

Mens kan kraakbeen herstellen (bijna) net als salamanders

Synthetisch kraakbeen

Kraakbeen op bot. De rode stippen zijn de celkernen. De blauwe vlekken zijn proteoglycaan; wateraantrekkende eiwitten die als ‘schokdempers’ fungeren (foto: Sarindr Bhumiratana//Columbia-universiteit)

Kraakbeen zit in ons gewrichten bij wijze van ‘smeermiddel’ verdwijnt dat of raakt dat in het ongerede dan heeft dat zeer pijnlijke gevolgen. Aangenomen werd dat de mens geen nieuw kraakbeen meer aanmaakt en er werden ingenieuze manieren verzonnen (compleet met stamcellen) om nieuw kraakbeen te kweken en dat dan te implanteren, maar onderzoeksters van de Amerikaanse Duke-universiteit rond Virginia Byers Kraus ontdekten dat ook de mens beschadigd kraakbeen kan herstellen, zij het dat dat herstelvermogen aanzienlijk minder is van van salamanders die er geen punt van maken om zich nieuwe poten aan te meten. Lees verder

CRISPR-enzym Cas13 gedrild tot virusdoder

Cas13

Het Cas13-eiwit aan het werk geleid door gids-RNA (rood). Er zijn vier Cas13-varianten (l) (afb: zlab)

RNA-virussen zoals zika, ebola en griep zijn akelige en veelvoorkomende ziekteverwekkers, maar voor de meeste is geen (afdoende) medicijn. Onderzoekers van het Broad-intstuut van het MIT in Cambridge (VS) hebben nu Cas13, een van de knippers van het CRISPR-systeem, ‘omgebouwd’ tot (RNA)virusdoder.
Lees verder

Puntmutatie in duister-DNA zou kanker veroorzaken (?)

Kankerspecialist Lincoln Stein

Lincoln Stein (afb: OICR)

Onderzoekers in Canada denken te weten dat een puntmutatie in het troep-DNA, schijnt tegenwoordig duister-DNA genoemd te worden, kanker zou kunnen veroorzaken. Die mutatie zou iets hebben te maken met de vorming van boodschapper-RNA bij het afschrijven het genoom. Ik vraag me, als oprechte leek op elk terrein, af hoe serieus die ontdekking is. Het zou gaan om diverse typen kanker. De onderzoekers hebben het dan meteen heel optimistisch over een nieuwe manier om kanker aan te pakken…. Hoe dan ook, deze ontdekking lijkt te illustreren hoe weinig we nog van deze materie weten. Lees verder

RNA-bases ontstaan in de labversie van de oersoep

RNA-replicatie

Zo zou RNA-replicatie er uit kunnen zien

Thomas Carell heeft het al eerder beweerd, dus groot nieuws is het niet: de RNA-bases kunnen ontstaan in omstandigheden die miljarden jaren geleden op aarde zouden hebben geheerst in de ‘oersoep‘. Hij schijnt dat verhaal nu wat meer fundament te hebben gegeven Lees verder

Versuikerde RNA’s ontdekt! Nou en?

N-gekopplede glycanen

De basisstructuur van N-gekoppele glycanen (afb: Merck)

Voor het eerst zijn er versuikerde RNA-moleculen gevonden in cellen. Grote opwinding onder biochemici met kreten als “er komt een nieuw tijdperk aan”, maar wat die suiker-RNA’s doen is onduidelijk. Zijn biochemici van die licht ontvlambare types of is er echt iets aan de hand? Er zijn ook onderzoekers die hun twijfel hebben. Lees verder