Enig idee hoe organen ontstaan (?)

De orgaanontwikkeling

De orgaanontwikkeling bij zoogdieren doorloopt een vast ‘genprogramma’ dat in het begin grotendeels overeenkomt (afb: Kaessmann-lab)

Het ontstaan van het leven en alles wat er omheen hangt is nog steeds omhangen met vele geheimen (ook al doen we of we daar zo veel van af weten). Zo is voornamelijk duister hoe organen zich in een embryo ontwikkelen. Onderzoekers van de universiteit in het Duitse Heidelberg hebben, geholpen door de modernste DNA-uitlezers, wat licht in die duisternis geworpen. Er lijkt een soort ‘genetisch programma’ te zijn dat bepaalt welke organen zich waar in de vrucht vormen dat zowel geldt voor mensen als ook een aantal andere zoogdieren. Lees verder

Wordt de mens een product zoals een auto?

Tot hersencellen omgeprogrammeerde huidcellen

Uit huidcellen ontwikkelde hersencellen (afb: UCL)

Ik ben ooit dit blog begonnen om de wereld, althans de lage landen, kond te doen van wat er zich afspeelt op het gebied van synthetische biologie, de door de mens bedachte en verwezenlijkte uitbreiding van het fenomeen dat leven is genoemd. Dan hebben we het over de aanpassing van het genoom van micro-organismen om dingen te doen of te produceren die ze in de natuur nooit doen of produceren, maar ook (en steeds vaker) op zaken gericht op de mens.
We praten dan over de pogingen erfelijke ziektes te voorkomen, over orgaansynthese en ook ontwerpbaby’s. Als we eenmaal weten hoe we dingen kunnen veranderen dan begint de natuur (het leven) steeds meer op gewone techniek te lijken. Als in een auto een onderdeel kapot of versleten is, kun je dat vervangen. Wordt de natuur, met inbegrip van de mens, een product en maakbaar? Philip Ball schreef er een boek over: How to Grow a Human (William Collins). Lees verder

Nieuwe techniek zou ingewikkelde organen printen


Onderzoekers in de VS zeggen een horde genomen te hebben waardoor ingewikkelde organen als longen of nieren – waar zuurstof in het bloed moet worden opgenomen of afvalstoffen uit het bloed moeten worden gehaald –‘natuurgetrouwer’ zouden kunnen worden geprint. Voorlopig zullen we nog een jaar of twintig geduld moeten hebben voor er ‘echte’ organen uit de printer komen. Lees verder

Hartje geprint

hartje uit de bioprinter

Vetcellen worden omgeprogrammeerd tot hartspiecellen (CM) en bloedvatwancellen (EC) samen met een hydrogel voor de structuur (afb: univ. van Tel Aviv)

Al jaren worden er wegen gezocht om organen te kweken. Die zijn deels bedoeld voor onderzoeksdoeleinden, maar jhet is wwel degelijk bedoeld dat er organen worden gekweekt die dienen ter vervanging van versleten of onherstelbaar beschadigde organen. Nu blijken Israëlische onderzoekers met een 3d-printer een hartje van menselijke cellen te hebben gedrukt. Lees verder

Bloedvaten bestaan niet alleen uit endotheelcellen

bloedvatvorming

Owens en Kelly-Goss in het lab (afb: univ. van Virginia)

Al vaker hebben onderzoekers in het lab bloedvaten gekweekt, maar die bestonden hoofdzakelijk uit endotheelcellen (bloedvatwandcellen). Bloedvatwanden bestaan uit meer cellen dan endotheelcellen. Onderzoekers van de universiteit van Virginia (VS) denken nu de ingrediënten te hebben om levensechte bloedvaten te maken voor toepassing in mensen van vlees en bloed voor, onder meer, behandeling van suikerpatiënten en mensen die een beroerte hebben gehad. Lees verder

Japan geeft toestemming tot kweken chimeren

Bioprinten kan een belangrijke techniek worden bij, onder meer, orgaansynthese

Bioprinten kan een belangrijke techniek worden bij, onder meer, orgaansynthese (afb: Ozbolat-lab univ.van Pennsylvania)

Het wordt al langer geopperd om dieren te kweken die zijn ‘voorzien’ van menselijke organen, varkens worden daarvoor bij uitstek geschikt geacht, maar, voor zover ik weet, is die gedachte nog nooit in de praktijk gebracht. Nu hebben hebben de Japanse autoriteiten het verbod op het kweken van zogeheten chimere dieren (in dit geval dieren met menselijke ‘onderdelen’) ingetrokken. Lees verder

Onderzoekers willen eierstokken ontwikkelen

Eierstok van een merrie

Een eierstok met eiblaasjes van een merrie

Onderzoekers van de Friedrich-Alexanderuniversiteit in Erlangen-Neurenberg (D) rond Aldo Boccaccini en Ralf Ditrich zouden belangrijke vorderingen hebben gemaakt bij de ontwikkeling van kunstmatige eierstokken. Die zouden vooral bedoeld zijn voor vrouwen die door eierstokkanker en/of kankerbehandeling hun vruchtbaarheid (grotendeels) verloren. Lees verder

Met blastocystemethode muizennieren in ratten gekweekt

Kweken van muizennieren in gemankeerde ratten in

Stamcellen van gezonde muizen werden ingespoten in blastocysten van gemankeerde ratten (afb: NIPS)

Onderzoekers in Japan hebben uitgaande van een paar stamcellen van een donormuis functionerende muizennieren ‘aangelegd’ in ratten. Die muizenstamcellen werden ingespoten in de embryo’s van ratten die genetisch zo veranderd waren dat ze geen nieren zouden ontwikkelen. Lees verder

Bloedvaten in petrischaaltjes gekweekt

Gekweekt bloedvatnetwerk

Zoiets moet je je voorstellen bij een gekweekt bloedvat ‘organoïde’ (afb: UBC)

Het ideaal is nog steeds om in het lab volwassen organen te kweken en we geen orgaandonoren meer nodig hebben, maar zo ver is het nog lang niet (als het ooit zo ver komt). Organen bestaan uit allerlei ‘onderdelen’ en is het allemaal niet zo eenvoudig om die op de juiste wijze te laten integreren. Onderzoekers in de VS schijnen nu in het lab ‘perfecte menselijke bloedvaten’ te hebben gekweekt, voor studiedoeleinden vooralsnog. Dat is in ieder geval een aardig en nuttig begin. Lees verder

Placenta in lab gekweekt voor studiedoeleinden

Kunstmatige moederkoek of placenta

Moederkoek: een noodzakelijke barrière tussen moeder en vrucht (afb: WikiMedia Commons)

Meestal worden pogingen gedaan menselijke organen te kweken met het idee dat je (ooit) een, zeg nieuwe lever kan bestellen of nieuwe longen. De placenta die onderzoekers van de TU in Wenen hebben gefabriekt is in de eerste plaats bedoeld als studiemateriaal. De onderzoekers willen graag weten hoe die moederkoek werkt: een placenta op een chip. Lees verder