Veelbelovende kankerbehandeling blijkt pijnlijke misser

Door HTLV-1 aangetaste T-cel

Door HTLV-1 aangetaste T-cel ( (afb: New York Times)

Reactivering van het afweersysteem is een van de methodes om kanker de baas te worden en hier en daar zijn wel wat sucessen geweest, maar met die immuuntherapie blijft het oppassen. Drie patiënten met een zeldzame vorm van bloedkanker (leukemie) genazen niet nadat hun afweersysteem was geactiveerd, maar hun situatie verslechterde aanzienlijk, meldden de onderzoekers. Het voorval maakt duidelijk dat de immuuntherapie nog steeds maar in haar kinderschoenen staat. Lees verder

‘Tweezijdige’ antilichamen zetten T-cellen op tegen kanker

'Tweezijdig' antilichaam moet T-cellen activeren tegen kanker

De ROR1-arm van het ’tweezijdige’ antilichaam (afb: Rader-lab, Scripps)

Ik heb hier al vaker de lofzang op ons vernuftige afweersysteem gezongen, maar heb misschien te weinig benadrukt dat dat ook werkt tegen kanker. Soms hebben kankercellen echter manieren gevonden om aan de dodelijke werking van dat systeem te ontkomen. Er worden allerlei manieren bedacht om dat systeem in die gevallen te reactiveren, maar de methode van het Amerikaanse Scripps-instituut heb ik, dacht ik, nog niet eerder gehoord (verbeter me als ik het fout heb). Scripps-onderzoekers hebben een ’tweezijdig’ antilichaam ontworpen dat ankert aan het ‘kankereiwit’ ROR1 en met de andere kant T-cellen er met de haren bij sleurt om hun verwoestende werk te doen (het ‘afschieten’ van kankercellen). Lees verder

Vernietigen RNA kan helpen bij genetische afwijkingen

RNA als therapeutisch doelwit

Matthew Disney in zijn lab (afb: Scripps-instituut)

Om genetische afwijkingen te herstellen is de eerste gedachte om dat afwijkende gen te repareren of vervangen. Dat lijkt ook de beste methode want daarmee wordt de angel uit het probleem (de ziekte) gehaald. Onderzoekers van het Amerikaanse Scripps-instituut rond Matthew Disney denken een alternatief te hebben: het aanpakken (vernietigen) van ‘kwaadaardige’ RNA-moleculen. Daartoe ontwikkelden ze een molecuul dat de ‘kwaadaardige’ moleculen opspoort en maakten gebruik van de ‘diensten’ van een (natuurlijk) enzym, RNase L, om die foute verbindingen af te breken, net zoals dat eiwit dat doet bij een virusaanval. Lees verder

Justitie IN VS klaagt stamcelklinieken aan

Stamcellen uit vetweefsel voor oogoperatie

De stamcellen werden gevist uit het eigen vetweefsel van de behandelde patiënten (afb: NYT)

Het OM van de Amerikaanse staten Californië en Florida zijn voornemens om twee bedrijven te vervolgen die stamcelbehandelingen in de aanbieding hebben. Die bedrijven/privëklinieken beweren dat die behandelingen werkzaam zijn bij ziektes als kanker en hartaandoeningen. Volgens de staatsaanklagers zouden de stamcelbehandelingen niet bewezen hebben werkzaam en veilig te zijn. Lees verder

Onderzoekers werken aan viruswerende cellen

George Church, de 'aartsvader' van de synthetische biologie

George Church, de ‘aartsvader’ van de synthetische biologie (afb: Harvard)

In 2016 startte het Genoomproject-schrijf (GP-write), met oorspronkelijk nog de H van Human (menselijk) erbij. Dat beoogde het van nul af aan opbouwen van hele (menselijke) genomen. Vooralsnog was dat een beetje al te ambitieus. Ook was er argwaan over mensen die uit het lab zouden komen. Onlangs hebben de oprichters hun ambities ietwat bijgesteld. Op een bijeenkomst in Boston maakten ze bekend om viruswerende cellen te gaan ontwikkelen. Dat zal nog een hele klus worden (als dat al lukt).
Lees verder

De 200 mutaties van niet-coderend DNA die er toe doen

OperatiekamerVoor lezers van dit blog mag bekend worden verondersteld dat ze weten dat het overgrote deel van het genoom bestaat uit niet-coderend DNA (nc-DNA). Het coderende deel, de genen, maken maar 2% uit van ons erfgoed. Het overgrote deel van de mutaties die worden geassocieerd met kanker komen uit dit niet-coderende deel. Het lijkt er op dat lang niet al die mutaties van belang zijn. Onderzoekers hebben nu een 200-tal nc-mutaties aangemerkt die er daadwerkelijk toe zouden doen.
Lees verder

Geprogrammeerd DNA levert (kanker)medicijn af

DNA-circuits te programmeren voor genregulering maar ook voor aanmaak biobrandstoffen

De twee Chens in het lab (geen familie, dus) (afb: univ. van Delaware)

Onderzoekers hebben strengen DNA zo geprogrammeerd dat ze eiwitten afleverden aan cellen om genen in en uit te schakelen. Een van die methoden die worden bedacht om heel gericht zieke cellen aan te pakken, maar deze DNA-circuits hoeven zich niet te beperken tot biomedische toepassingen. Lees verder

Bestrijdt kankerverwekkende virussen met eigen wapens

Humane papilloomvirus

Hpv is verantwoordelijk voor het ontstaan van baarmoederhaldskanker

Dat virussen kanker kunnen veroorzaken is geen nieuws. Zo is het menselijke papilloomvirus verantwoordelijk voor het ontstaan van baarmoederhalskanker. Virussen zijn er op gericht zich zo veel mogelijk te vermenigvuldigen en daar hebben ze het transcriptie- en translatieapparaat van hun gastheer voor nodig. Overmatige celdeling leidt tot kanker. Daarnaast manipuleren virussen ons afweersysteem. Dat schijnt nieuwe kennis te zijn die kan helpen bij het effectiever maken van kankerbestrijdende immuuntherapieën. Lees verder

Insuline van virussen mogelijk ziekteverwekker bij mensen

Insuline van virussen verantwoordelijk voor suikerziekte en kanker?

De molecuulsstructuur van insuline (afb: WikiMedia Commons)

Er blijken virussen te zijn die insulineachtige stoffen produceren die actief zijn in menselijke cellen. Mogelijk dat die iets te maken hebben met het ontstaan van suikerziekte of kanker, denken de onderzoekers (dan maar meteen weer). Ze zouden echter ook beschermend kunnen werken. Kortom, er wordt veel gespeculeerd na dit onderzoek van een AMerikaans diabetescentrum. Lees verder

Cellen zijn dynamische ouwehoeren

Communicatiesysteem tussen cellen is vrij ingewikkeld

Delta1 en Delta4 activeren dezelfde receptor, maar de resultaten (in rood en blauw) zijn totaal verschillend (afb: Cell)

Het blijkt dat cellen er onderling een hoop op los ‘ouwehoeren’. Onderzoekers ontdekten een intercellulair communicatiesysteem dat meer boodschappen over en weer stuurt dan tot nu toe gedacht is. Dat deden ze door de signalen in tijd te variëren. De onderzoekers hebben het dan over een ‘dynamische woordenschat voor de taal van de celcommunicatie’. Klinkt dat niet poëtisch (bijna)?

Lees verder