‘Kankervaccin’ maakt korte metten met tumor (bij muizen)

T-cellen

T-cel

Door kleine hoeveelheden stoffen, het antilichaam retuximab en een stukje DNA, in een tumor bij muisjes te injecteren die het afweersysteem stimuleren, verdween elk spoor van kanker in de diertjes, met inbegrip van onbehandelde uitzaaiingen elders in hun lijfjes. De onderzoekers van de Amerikaanse Stanforduniversiteit die dit onderzoek uitvoerden denken dat de werkwijze ook voor andere kankersoorten kan werken. Door de kleine hoeveelheden waarmee gewerkt wordt zou deze methode niet zulke grote bijwerkingen hebben als technieken waarbij het afweersysteem in hele lichaam wordt gestimuleerd. Er is een klinische proef met lymfeklierkanker onderweg. Lees verder

Genverdubbeling zou agressie alvleesklierkanker verklaren

Roland Rad en de agressie van alvleesklierkanker

Roland Rad (afb: TUM)

Alvleesklierkanker is een erg dodelijk vorm van kanker, waar tot op heden nog weinig kruid tegen is gewassen. Onderzoekers in Duitsland denken nu te weten waarom alvleesklierkanker zo agressief en dodelijk is: genvermenigvuldiging. Lees verder

Virus versterkt effect immuuntherapie bij borstkanker

Gecombineerde immuuntherapie succesvol tegen tripelnegatieve borstkanker

Marie-Claude Bourgeois en John Bell in hun lab (afb: univ. van Ottawa)

Het Maraba-virus versterkt de werking van immuuntherapie die gebruikt wordt om een muismodel van tripel negatieve borstkanker, de agressiefste borstkankersoort, te bestrijden. Gecombineerd met zogeheten controlepostremmers vergrootte het virus het percentage genezen muisjes aanzienlijk: van vrijwel 0 tot 60 à 90%. Lees verder

Wat is het geheim van de ribbensalamander?

Ribbensalamanders hebben een enorm genoom en regeneratievermogen

Ribbensalamanders (afb: WikiMedia Commons)

Als er over het herstelvermogen van weefsels gesproken wordt dan kijken mensen met afgunst naar reptielachtigen zoals hagedissen. Die kunnen zo weer een hele nieuwe staart laten aangroeien, terwijl het regeneratievermogen van mensen nogal beperkt is. Nu hebben onderzoekers van het Karolinska-instituut in Zweden het enorme genoom (zes keer zo groot als dat van de mens) van een salamandersoort, de ribbensalamander, uitgelezen. Daarbij hebben zij een hele familie van genen gevonden die die salamanders in staat stellen zelfs weer hele lichaamsdelen te laten aangroeien (daar moet ik overigens niet aan denken…). Daarnaast ontdekten ze micro-RNA-moleculen in de salamander, die normaal bij zoogdieren alleen voorkomen in embryonale stamcellen of in kankercellen. Stof voor veel nader onderzoek. Lees verder

Mitochondriaal DNA is een zooitje

Mitochondriën

Een enkel mitochondrion wordt gewoon ‘met de hand’ gevangen (afb: univ. van Pennsylvania)

Mitochondriën worden vaak de krachtcentrales van de cel genoemd. Die hebben hebben piepkleine DNA-molecuultjes met een paar genen. Dan denk je, die paar genen heb je met de huidige apparatuur zo gelezen, maar dat blijkt niet zo te zijn. Onderzoekers van de universiteit van Pennsylvania zeggen tenminste dat voor het eerst gedaan te hebben. Het blijkt dat het met dat mitochondriale DNA nogal een zooitje is. Die verschillen onderling nogal. Lees verder

‘Schakelen’ genactiviteit kan al leiden tot kanker

Kankeronderzoekster Gabriella Ficz

Gabriella Ficz (afb: Koningin Mary-universiteit)

Het veranderen van de epigenetische toestand (de activiteit) van een enkel gen kan een cel al aanzetten tot abnormaal woekergedrag. Onderzoekers van de Koningin Mary-universiteit in Londen ontdekten dat het veranderen de genactiviteit bij gezonde borstcellen een kettingreactie kan starten die uiteindelijk kan uitmonden in kankerachtig gedrag met abnormale, veelvuldige celdelingen zoals bij kankercellen. Een enkele verandering volstaat. Lees verder

Replicatieritme DNA gebruikt om kankercellen te doden

ribonuleotidereductase zorgt voor aanmaak nucleotiden voor replicatie

RNR zorgt voor de aanmaak van de DNA-letters C. G. A en T

Cellen delen zich. Daarbij wordt, door kopiëring, een nieuw DNA-molecuul voor de nieuw te vormen dochtercel gemaakt. Dat heet replicatie. Voor dat nieuwe molecuul heb je de bouwstenen nodig, de vier nucleotiden/basen A, C, G en T. Die moeten er natuurlijk wel zijn. Onderzoekers in Denemarken hebben nu uitgeplozen hoe dat, ritmische proces in zijn werk gaat. Door te pielen met dat ritme zouden kankercellen sterven doordat die cellen dan voor onoverkomelijke problemen komen te staan, denken de onderzoekers. Lees verder

DNA-reparatie soms nauwkeuriger dan gedacht

exonen en intronen

Een gen is opgebouwd uit exonen en intronen (afb: WikiMedia Commons)

Ons lichaam heeft een systeem om fouten aan het DNA te repareren. Dat heeft niet zo’n beste reputatie, maar het lijkt er op alsof dat systeem onderscheid maakt tussen de de diverse delen van het DNA. Onderzoekers van het biomedisch instituut IRB in Barcelona vonden dat dat reparatiesysteen efficiënter is in delen die voor eiwitten coderen dan elders. Lees verder

Kankercellen gedood door ‘dinosaurusmetaal’

Dinosauriër

Iridium zou de doodsklap voor dinosaurussen zijn geweest (afb: univ. van Warwick)

Het is natuurlijk opzienbarend nieuws als wetenschappers melden dat ze kankercellen kunnen doden met ‘dinosaurus-metaal’. Dat metaal blijkt iridium te zijn. Iridium, afkomstig van een asteroïde (of planetoïde) zou de doodklap geweest zijn voor die, vaak, gigantische dieren, stellen onderzoekers (althans de voorlichters van die onderzoekers) van de Chinese Soen Jat-sen-universiteit en de universiteit van Warwick (Eng). Het ,’dinosaurusmetaal’, of eigenlijk een organische verbinding van iridium, zou gezonde cellen ongemoeid laten. De onderzoekers ontdekten ook welk mechanisme de iridiumverbinding gebruikt om de woekercellen onschadelijk te maken. Lees verder

T-regelcellen beperken immunotherapie als kankermedicijn

T-cellen vallen kankercel aan

Twee T-cellen vallen een kankercel aan (foto: Science)

T-regelcellen worden nog ‘onderdrukkender’ als ze geëlimineerd worden, ondervonden onderzoekers van de universiteit van Michigan. Dat, voor hen verrassende, effect betekent dat die behandeling voor kanker haar beperkingen heeft. Lees verder